Het arbeidsconflictoplossingssysteem van Kaapverdië bestaat uit gespecialiseerde arbeidsrechtbanken en vrijwillige arbitrage mechanismen.

Arbeidsrechtbanken

Arbeidsrechtbanken maken deel uit van het rechtssysteem en zijn verantwoordelijk voor het behandelen van individuele arbeidsconflicten. Ze zijn georganiseerd in rechtbanken van eerste aanleg en een hogere beroepsrechtbank. De jurisdictie van deze rechtbanken omvat individuele geschillen die voortvloeien uit arbeidsovereenkomsten, zoals onrechtmatig ontslag, loonvorderingen en discriminatie. Ze behandelen ook geschillen met betrekking tot arbeidsongevallen en beroepsziekten, evenals geschillen over sociale zekerheidsbijdragen.

Het proces in arbeidsrechtbanken begint met het indienen van een claim bij de bevoegde arbeidsrechtbank. De rechtbank probeert vervolgens een schikking tussen de partijen te faciliteren. Als bemiddeling mislukt, wordt er een hoorzitting gehouden waar bewijsmateriaal wordt gepresenteerd en argumenten worden aangevoerd. De rechtbank doet vervolgens een uitspraak, die kan worden aangevochten bij een hogere rechtbank. Typische zaken die door arbeidsrechtbanken worden behandeld, zijn onder andere onrechtmatig ontslag, niet-betaalde lonen en uitkeringen, discriminatie en intimidatie, en arbeidsongevallen en ziekten.

Arbitrage

Arbitrage biedt een vrijwillig alternatief voor arbeidsrechtbanken en wordt vaak gebruikt bij collectieve arbeidsconflicten. De betrokken partijen kiezen een arbiter of een panel van arbiters om hun conflict op te lossen. De jurisdictie van arbitrage omvat collectieve arbeidsconflicten zoals de interpretatie van collectieve overeenkomsten en stakingen. Het kan ook individuele geschillen behandelen als de partijen gezamenlijk instemmen met arbitrage.

Het arbitrageproces begint met de partijen die instemmen met arbitrage en het selecteren van een arbiter of panel. De arbiter(s) bepaalt vervolgens de te volgen procedures. Er wordt een hoorzitting gehouden waarbij bewijsmateriaal en argumenten worden gepresenteerd. De arbiter(s) doet vervolgens een bindende uitspraak (arbitragebeslissing). Typische zaken die door arbitrage worden behandeld, zijn onder andere de interpretatie van collectieve arbeidsovereenkomsten, loon- en arbeidsomstandigheden geschillen, en stakingen en uitsluitingen.

Juridische Bronnen

De primaire wet die arbeidsverhoudingen in Kaapverdië regelt, is het Arbeidswetboek. De Wet op Arbitrage reguleert het arbitrageproces, terwijl de Wet op de Gerechtelijke Organisatie de structuur en jurisdictie van de arbeidsrechtbanken vaststelt.

Nalevingsaudits en inspecties zijn essentiële instrumenten om naleving van verschillende wetten en voorschriften in Kaapverdië te waarborgen. Ze worden uitgevoerd door verschillende overheidsinstanties en regelgevende organen, waaronder de Algemene Arbeidsinspectie, de Belastingdienst, het Agentschap voor Regulering van Economische Activiteiten en andere sectorspecifieke instanties.

Wie Voert Audits en Inspecties Uit

De Algemene Arbeidsinspectie is de belangrijkste handhaver van arbeidswetten en voert werkplekinspecties uit om naleving van loon-, werktijden-, veiligheids-, gezondheids- en discriminatieregels te waarborgen. De Belastingdienst voert belastingaudits uit om naleving van belastingwetten en -voorschriften te verifiëren. Het Agentschap voor Regulering van Economische Activiteiten houdt toezicht op naleving in sectoren zoals energie, telecommunicatie en transport. Verschillende andere instanties kunnen inspecties uitvoeren die relevant zijn voor hun specifieke regelgevingsgebieden, zoals gezondheidszorg en milieu.

Frequentie

De frequentie van nalevingsaudits en inspecties varieert afhankelijk van factoren zoals de sector, risicobeoordeling en klachten. Sectoren met hogere risico's of potentieel voor niet-naleving kunnen vaker worden geïnspecteerd. Bedrijven die als hoger risico worden beschouwd, zoals die met een geschiedenis van niet-naleving, kunnen vaker worden geïnspecteerd. Onderzoeken kunnen ook worden gestart naar aanleiding van specifieke klachten of meldingen van overtredingen.

Procedures

Typische nalevingsaudits en inspecties volgen over het algemeen de volgende stappen:

1. Kennisgeving: Het bedrijf wordt meestal vooraf op de hoogte gebracht van de inspectie.
2. Documentencontrole: Inspecteurs vragen en beoordelen relevante documenten zoals arbeidsovereenkomsten, financiële administratie, vergunningen, veiligheidsrapporten, enz.
3. Terreininspectie: Inspecteurs kunnen een fysieke inspectie van de werkplek uitvoeren, werknemers interviewen en processen observeren.
4. Rapport: De inspecterende instantie stelt een rapport op met bevindingen van naleving en eventuele ontdekte overtredingen.
5. Corrigerende Actie: Bedrijven krijgen een termijn om eventuele geïdentificeerde niet-nalevingskwesties aan te pakken.

Belang

Nalevingsaudits en inspecties spelen een cruciale rol bij het beschermen van werknemersrechten, het waarborgen van het algemeen belang, het verzekeren van eerlijke concurrentie en het handhaven van de rechtsstaat. Arbeidsinspecties zorgen voor veilige arbeidsomstandigheden, eerlijke lonen en non-discriminatie. Sectorspecifieke inspecties helpen normen te handhaven voor volksgezondheid, milieubescherming en consumentenveiligheid. Audits en inspecties bevorderen een gelijk speelveld voor bedrijven en voorkomen oneerlijke voordelen door niet-naleving. Nalevingsmechanismen ontmoedigen overtredingen en bevorderen een cultuur van respect voor wetten en voorschriften.

Gevolgen van Niet-Naleving

Het niet naleven van voorschriften kan aanzienlijke gevolgen hebben, waaronder boetes, administratieve sancties zoals intrekking van vergunningen of licenties en tijdelijke sluiting van bedrijfsactiviteiten, corrigerende bevelen om niet-nalevingskwesties binnen een bepaalde termijn te verhelpen, en in ernstige gevallen, strafrechtelijke vervolging en mogelijke gevangenisstraf.

Cabo Verde heeft mechanismen voor het melden van juridische overtredingen en biedt enige bescherming voor klokkenluiders. Deze bescherming is echter relatief beperkt in vergelijking met andere rechtsgebieden.

Mechanismen voor het Melden van Overtredingen

Cabo Verde heeft verschillende kanalen voor het melden van juridische overtredingen:

• Overheidsinstanties: Specifieke instanties behandelen meldingen van overtredingen afhankelijk van de aard van de overtreding. Bijvoorbeeld, de Algemene Arbeidsinspectie (IGT) behandelt overtredingen van de arbeidswetgeving, de Belastingdienst (DGCI) behandelt belastinggerelateerde overtredingen, en sectorspecifieke regelgevende instanties behandelen overtredingen die betrekking hebben op hun toezichtgebied.
• Ombudsman: Deze onafhankelijke openbare entiteit ontvangt klachten over misbruik of onrechtvaardigheden gepleegd door overheidsinstanties.
• Anticorruptie Hotline: Sommige instanties hebben speciale hotlines voor het melden van corruptiegerelateerde overtredingen.

Bescherming van Klokkenluiders

Cabo Verde heeft enkele wettelijke bepalingen om klokkenluiders te beschermen:

• Het Arbeidsrecht: Bevat basisbepalingen tegen vergelding voor werknemers die te goeder trouw overtredingen van de arbeidswetgeving melden.
• Wet op Preventie en Bestrijding van Corruptie (Wet nr. 06-01 van 20 februari 2006): Biedt enige bescherming voor klokkenluiders die corruptieovertredingen melden.

Deze bescherming kent echter beperkingen:

• Beperkte Reikwijdte: Wettelijke bescherming is voornamelijk gericht op het melden van arbeidsrechtelijke overtredingen en corruptie. Klokkenluiden over andere soorten overtredingen wordt mogelijk niet expliciet beschermd.
• Bewijslast: Klokkenluiders moeten mogelijk bewijzen dat zij specifiek vanwege hun klokkenluidersactie vergelding hebben ondervonden.
• Zwakke Handhaving: Er is een gebrek aan robuuste handhavingsmechanismen en duidelijke procedures voor klokkenluiders om verhaal te halen.

Praktische Overwegingen

Klokkenluiders moeten het volgende overwegen:

• Vertrouwelijkheid: Overweeg opties voor anoniem of vertrouwelijk melden als u zich zorgen maakt over mogelijke repercussies.
• Documentatie: Verzamel en bewaar bewijsmateriaal ter ondersteuning van uw claims om uw melding te versterken.
• Interne Rapportage: Onderzoek de interne rapportagekanalen van uw organisatie voordat u extern escalatie zoekt.
• Juridisch Advies: Raadpleeg een advocaat die gespecialiseerd is in klokkenluidersbescherming voor advies over het navigeren van risico's en het beschermen van uw rechten.

Pleidooi voor Sterkere Bescherming

Maatschappelijke organisaties en internationale instanties, waaronder de Verenigde Naties, pleiten voor het versterken van de wetten ter bescherming van klokkenluiders in Cabo Verde om in overeenstemming te zijn met internationale best practices.

Cabo Verde, een eilandnatie voor de kust van West-Afrika, heeft stappen gezet in het afstemmen van zijn wetten en praktijken op internationale arbeidsnormen. De inzet van het land voor verdragen en conventies heeft zijn binnenlandse arbeidsbeleid aanzienlijk beïnvloed.

Ratificatie van IAO-conventies

Cabo Verde heeft verschillende kernconventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) geratificeerd die een basis vormen voor het handhaven van arbeidsrechten. Deze omvatten conventies met betrekking tot dwangarbeid, kinderarbeid, discriminatie en fundamentele rechten.

Dwangarbeid

Cabo Verde heeft de Conventie betreffende Dwangarbeid, 1930 (Nr. 29) en de Conventie betreffende de Afschaffing van Dwangarbeid, 1957 (Nr. 105) geratificeerd.

Kinderarbeid

Het land heeft ook de Conventie betreffende de Minimumleeftijd, 1973 (Nr. 138) en de Conventie betreffende de Ergste Vormen van Kinderarbeid, 1999 (Nr. 182) geratificeerd.

Discriminatie

Wat discriminatie betreft, heeft Cabo Verde de Conventie betreffende Gelijke Beloning, 1951 (Nr. 100) en de Conventie betreffende Discriminatie (Beroep en Arbeid), 1958 (Nr. 111) geratificeerd.

Fundamentele Rechten

Cabo Verde heeft de Conventie betreffende de Vrijheid van Vereniging en de Bescherming van het Recht om Zich te Organiseren, 1948 (Nr. 87) en de Conventie betreffende het Recht om Zich te Organiseren en Collectief te Onderhandelen, 1949 (Nr. 98) geratificeerd.

Binnenlands Wettelijk Kader

De ratificatie van deze kernconventies van de IAO heeft een aanzienlijke invloed gehad op de binnenlandse arbeidswetgeving van Cabo Verde. Het Arbeidswetboek (Código Laboral) fungeert als het primaire kader voor het reguleren van arbeidsrelaties, waarin de voorwaarden voor arbeidsovereenkomsten, werktijden, werknemersbescherming, arbeidsveiligheid en ontslagprocedures worden vastgelegd. De Grondwet van Cabo Verde versterkt fundamentele arbeidsrechten, waaronder vrijheid van vereniging, het stakingsrecht, vrijheid van dwangarbeid en het verbod op kinderarbeid.

Gebieden van Naleving en Voortdurende Uitdagingen

Hoewel Cabo Verde positieve ontwikkelingen heeft gezien in het naleven van internationale arbeidsnormen, blijven er uitdagingen bestaan.

Nalevingsgebieden

Regelgeving komt over het algemeen overeen met de minimumleeftijden die zijn vastgesteld door IAO-conventies. Het binnenlandse wettelijke kader verbiedt dwangarbeid in al zijn vormen na de ratificatie van de conventies betreffende dwangarbeid. De wetten van Cabo Verde erkennen het recht van werknemers om vakbonden te vormen en lid te worden, evenals om collectief te onderhandelen.

Uitdagingen en Verbeteringsgebieden

Ondanks wettelijke verboden blijven gevallen van kinderarbeid bestaan, vooral in informele sectoren. Beperkte middelen en capaciteit kunnen de consistente handhaving van arbeidswetten belemmeren, vooral in kleinere of afgelegen werkplekken. Hoewel discriminatie verboden is, blijven er genderongelijkheden bestaan op de arbeidsmarkt van Cabo Verde.