Werkvergunningen en visa in Spanje

Spanje biedt boeiende kansen voor bedrijven die hun wereldwijde aanwezigheid willen uitbreiden, dankzij zijn sterke economie, geschoolde arbeidskracht en hoge levenskwaliteit. Voor werkgevers kan het aanboren van deze internationale talentenpool aanzienlijke voordelen opleveren. Een succesvolle aanwerving of relocatie van buitenlandse werknemers naar Spanje vereist echter een duidelijk begrip van de complexe visa- en werkvergunningprocedures van het land.

Het navigeren door deze immigratievereisten gaat niet alleen over een soepele onboarding; het is essentieel voor wettelijke naleving. Het in dienst nemen van een buitenlandse werknemer zonder de juiste toestemming is illegaal en kan leiden tot zware boetes, inclusief forse geldstraffen en zelfs ban op toekomstige buitenlandse werving. Deze gids heeft tot doel het proces te ontwarren en biedt werkgevers een uitgebreide routekaart voor het legaal en ethisch sponsoren van internationale talenten in Spanje.

Wie Heeft een Visa of Werkvergunning nodig in Spanje?

De eerste cruciale stap is bepalen of een inkomende werknemer een werkvisum of vergunning voor Spanje nodig heeft. Dit hangt vooral af van hun nationaliteit en de duur en het doel van hun verblijf. EU/EEA/ Zwitserse Staatsburgers profiteren van het vrije verkeer principe; zij hoeven geen visum of werkvergunning om in Spanje te wonen en werken.

De enige formaliteit voor hen is zich te registreren bij het Central Register of Foreign Nationals als ze van plan zijn meer dan 90 dagen te verblijven, en daarbij een verblijfsbewijs te verkrijgen. Dit betekent dat het aannemen van een EU/EEA/Zwitserse burger relatief eenvoudig is, aangezien werkgevers geen werkvergunning hoeven te sponsoren.

Niet-EU Staatsburgers en Kort versus Lang Verbleef

Daarentegen vereisen Niet-EU Staatsburgers uit landen buiten de EU/EEA/Zwitserland altijd een visum en werkvergunning om legaal in Spanje te werken. Hoewel veel niet-EU staatsburgers Spanje zonder visum kunnen binnenkomen voor korte bezoeken (tot 90 dagen voor toerisme of zaken), geven deze korte visa geen recht op werken of salaris verdienen.

Elke betalende arbeid door een niet-EU burger in Spanje vereist over het algemeen voorafgaande toestemming, zelfs voor kortdurende opdrachten. De 90-dagen regel is een belangrijke drempel: verblijven onder de 90 dagen (in een periode van 180 dagen) worden "kort verblijf" genoemd. Voor elk verblijf langer dan 90 dagen, of bij formeel werk, is een werkvisum/verblijfsvergunning essentieel.

De meeste werkgevers die buitenlands talent aannemen, zullen kijken naar werkvisa voor lange verblijven voor werk dat langer dan drie maanden duurt. In wezen kunnen EU-burgers vrij werken (met eenvoudige registratie), terwijl niet-EU burgers een Spaanse werkvisum en vergunning moeten verkrijgen om in Spanje te werken. Vervolgens zullen we ingaan op de verschillende typen werkvisa die beschikbaar zijn.

Veelvoorkomende Werkvisum Types in Spanje

Het immigratiesysteem van Spanje biedt diverse routes voor visa en verblijfsvergunningen, voor verschillende professionele profielen en situaties. Het identificeren van het juiste visumtype voor uw werknemer, op basis van hun rol, kwalificaties en aard van de opdracht, is cruciaal. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste werkvisa en hun kerncriteria.

1. Standaard Werkvisum (Residencia y Trabajo por Cuenta Ajena)

Dit is de traditionele route voor het aannemen van een niet-EU burger als werknemer van een Spaans bedrijf. Vaak genoemd als een "werkvergunning", vereist het dat de werkgever eerst een werkautorisatie voor de specifieke werknemer en functie verkrijgt via de Spaanse arbeidsautoriteiten. Een belangrijk aspect van deze algemene werkvergunning is de arbeidsmarkttoets.

De functiebeschrijving moet meestal op Spanje’s tekortlijst staan, of de werkgever moet bewijzen dat er geen geschikte kandidaat uit Spanje of de EU beschikbaar was om de rol te vervullen. Dit betekent vaak dat de werkgever de vacature moet adverteren en een certificaat moet verkrijgen van het openbare arbeidsbureau dat bevestigt dat er geen lokale kandidaten beschikbaar zijn.

Door deze vereiste is het standaard werkvisum het meest haalbaar voor functies met grote vraag of met zeer specifieke vaardigheden. De initiële autorisatie geldt meestal één jaar en is hernieuwbaar. Het is een goede optie voor normale, vakbekwame of halfgevorderde functies die niet in aanmerking komen voor andere speciale categorieën.

Geschiktheid: Een bindend arbeidsovereenkomst/aanbieding van een Spaans werkgever, goedkeuring van de werkautorisatie (met arbeidsmarkttoets), een schone strafregister, en voldoen aan de functie-eisen.

2. Visum voor Hooggekwalificeerde Professionals (HQP)

Spanje moedigt actief de werving van toptalent van over de hele wereld aan via de Autorización de Residencia para Profesionales Altamente Cualificados, bekend als het HQP-visum. Deze gestroomlijnde optie is ontworpen voor gekwalificeerde professionals, managers en technici die in strategische of senior functies worden aangenomen. Het valt onder Spanje’s Ley 14/2013 (De Wet op Ondernemers), die versnelde verwerking en vrijstelling van de arbeidsmarkttoets mogelijk maakt.

Om in aanmerking te komen, moet de functie en het bedrijf voldoen aan specifieke criteria. Meestal moet de werkgever een groot bedrijf of een KMO in een strategische sector zijn, of een project uitvoeren van bijzonder economisch belang. De kandidaat moet een sterke professionele achtergrond hebben, doorgaans een universitair diploma of ten minste 3 jaar werkervaring op vergelijkbaar niveau.

Ook geldt een minimumsalaris, om te garanderen dat de rol echt "hooggekwalificeerd" is. Hoewel dit niet vastligt voor alle gevallen, wordt doorgaans een salaris van rond €40.000+ per jaar verwacht voor technische/professionele functies, en meer (ongeveer €54.000+) voor leidinggevende posities. Bijvoorbeeld, een niet-EU softwareontwikkelaar met vijf jaar ervaring of een financieel specialist met een masterdiploma zou kunnen voldoen.

Het grootste voordeel van het HQP-visum is dat de goedkeuring voor de werkvergunning wordt afgehandeld door de Large Companies Unit (UGE), wat een versnelde verwerking betekent, vaak binnen 20 werkdagen. De eerste verblijfsvergunning voor HQP wordt meestal afgegeven voor maximaal 2 of 3 jaar (afhankelijk van het contract) en is hernieuwbaar. Dit visumtype geeft ook directe gezinsleden de mogelijkheid zich bij de werknemer in Spanje aan te sluiten als dependents.

Geschiktheids Samenvatting: Een gespecialiseerde arbeidsaanbieding van een kwalificerend bedrijf, voldoen aan diploma/ervaring en salarisverwachtingen, en een schone achtergrond. De werkgever dient een speciale aanvraag in om aan te tonen dat de rol en kandidaat aan de hooggekwalificeerde criteria voldoen.

3. EU Blauwe Kaart

De EU Blauwe Kaart is een Europa-breed werkvergunningprogramma ontworpen voor hooggekwalificeerde professionals, met Spanje als deelnemend land. Het heeft vergelijkbare doeleinden als het HQP-visum om gekwalificeerd talent aan te trekken, en biedt EU-brede voordelen zoals eenvoudigere mobiliteit naar andere EU-landen na bepaalde perioden.

Om in aanmerking te komen voor een Blauwe Kaart in Spanje, moet de buitenlandse werknemer een erkend hogeronderwijsdiploma (minimaal een 3-jarig bachelor) bezitten of minstens 5 jaar relevante werkervaring. Ze moeten ook een stevig arbeidsaanbod hebben in Spanje met een contractduur van minimaal één jaar.

Belangrijk is dat het werk een specifieke salarisdrempel moet behalen: in 2025 stelt Spanje het minimumloon voor Blauwe Kaart functies op ongeveer €40.077 per jaar. Voor sommige beroepen of meer senior functies kan dit hoger liggen (bijv. managementposities vereisen mogelijk circa €54.000 per jaar).

In tegenstelling tot het standaard werkvisum, is er geen arbeidsmarkttoets vereist voor Blauwe Kaart-aanvragen. De Blauwe Kaart wordt meestal voor een eerste periode (vaak 2 jaar, soms tot 3 jaar) toegekend en kan worden verlengd. Na 5 jaar het behouden van een Blauwe Kaart (ook in andere EU-landen) kunnen werknemers een langdurige EU-verblijfsvergunning aanvragen.

Het is belangrijk te weten dat de Spaanse Blauwe Kaart de werknemer voor minstens de eerste twee jaar bindt aan de werkgever en rol; veranderingen in het werk voor dat moment vereisen mogelijk een nieuwe goedkeuring.

Geschiktheid: Universitair diploma of gelijkwaardige ervaring, een arbeidsaanbod dat voldoet aan salaris- en contractduur-eisen, en voldoen aan professionele licentie-eisen indien van toepassing.

4. Intra-Company Transfer (ICT) Vergunning

Als u een bestaande werknemer vanuit een buitenlandse vestiging van uw bedrijf naar een gelieerde entiteit in Spanje overdraagt, is de Intra-Company Transfer route specifiek voor dit scenario. Spanje implementeert de EU ICT Richtlijn waarmee multinationals personeel tijdelijk kunnen verplaatsen.

De ICT-vergunning dekt managers en specialisten, evenals trainees, die naar Spanje komen om te werken bij een bedrijf dat deel uitmaakt van dezelfde groepsstructuur. Belangrijke vereisten zijn dat de werknemer minimaal 3 tot 6 maanden vóór de overdracht voor uw bedrijf of groep buiten Spanje heeft gewerkt (3 maanden is standaard voor ICT in Spanje).

Voor managers/specialisten moet de kandidaat een universitair diploma of aanzienlijke ervaring in het vakgebied hebben. De opdracht in Spanje moet ook in een leidinggevende, professionele of trainee-plek passen, passend bij hun achtergrond. Een groot voordeel is dat ICT-vergunningen, zoals HQP-visa’s, worden afgehandeld via de UGE (Large Companies Unit) onder de Wet op Ondernemers.

Dit betekent dat er geen arbeidsmarkttoets is, en dat de verwerking sneller verloopt dan de gebruikelijke route. De ICT-vergunning kan worden verleend voor de verwachte duur van de opdracht, tot maximaal 3 jaar voor managers/specialisten (en tot 1 jaar voor trainees). In sommige gevallen kan het worden verlengd, afhankelijk van de situatie (Spanje kan tot 5 jaar (samenhangend met sociale zekerheidsverdragen) toestaan).

Tijdens de uitzending blijft de werknemer meestal op de loonlijst van het thuisbedrijf (en vaak onder de sociale zekerheid van het thuisland, indien er een verdrag is). De ICT-vergunning is ideaal voor multinationals die personeel in Spanje voor enkele jaren willen inzetten.

Geschiktheids Samenvatting: Een opdrachtbrief van het hoofdbedrijf, bewijs van intra-company relatie, minimaal vereiste werkervaring, en voldoen aan de rol- en kwalificatiecriteria.

5. Digital Nomad Visum

Een van de nieuwste toevoegingen aan Spanje’s visumopties is het Digital Nomad Visum, geïntroduceerd in 2023. Dit visum (officieel een vorm van verblijfsvergunning voor internationaal telewerken) stelt een niet-EU burger in staat in Spanje te wonen terwijl hij op afstand werkt voor een werkgever of klanten buiten Spanje.

Voor bedrijven kan dit nuttig zijn als u een buitenlandse werknemer heeft die wil verhuizen naar Spanje en op afstand wil werken, of als u iemand in dienst neemt die voor uw buitenlandse entiteit werkt maar in Spanje verblijft. Het Digital Nomad Visum is aanvankelijk geldig voor maximaal een jaar (als visum) of kan meteen worden uitgegeven als verblijfsautorisatie voor maximaal 3 jaar, en is hernieuwbaar (totale verblijfsduur tot 5 jaar).

Om in aanmerking te komen, moet de persoon op afstand werken, hetzij als werknemer van een niet-Spaanse werkgever of als freelancer met hoofdzakelijk buitenlandse klanten. Ze mogen niet meer dan 20% van hun inkomen halen uit Spaanse bedrijven. Ze moeten ook aantonen dat ze hooggekwalificeerd of ervaren zijn in hun vakgebied (bijvoorbeeld universitair diploma, professionele certificering, of aantoonbare expertise).

Financiële vereisten gelden: de persoon moet voldoende inkomen hebben om zichzelf te ondersteunen. De wet koppelt dit aan het minimumloon in Spanje (SMI). In de praktijk moeten aanvragers een maandelijks inkomen aantonen van ten minste 200% van het Spaanse minimumloon, dat in 2025 ongeveer €2.368 per maand (ongeveer €28.500 per jaar) bedraagt voor een enkele persoon.

Dit kan worden bewezen via arbeidsovereenkomsten, contracten met opdrachtgevers of bankafschriften met regelmatige inkomsten. Als ze gezinsleden meenemen, moeten extra inkomsten worden aangetoond (75% van SMI voor een partner, 25% per kind). Andere vereisten zijn een geldige gezondheidsverzekering en een schone strafregister.

Vanuit het oogpunt van de werkgever wordt het digital nomad-visum vooral afgehandeld door de persoon zelf, maar u kunt gevraagd worden om een brief te verstrekken waarin bevestigd wordt dat de persoon op afstand voor uw bedrijf kan werken. Dit visum is populair onder techprofessionals en anderen die overal kunnen werken.

Geschiktheid: Niet-EU thuiswerker, bewijs van telewerken/contract, voldoen aan inkomenseis, en succesvolle achtergrondcontroles. Een mooie optie om talent te behouden dat naar Spanje wil verhuizen terwijl zij voor uw bedrijf abroad blijven werken.

6. Seizoenarbeidsvisum

Voor werkgevers in de landbouw, hospitality of andere sectoren die afhankelijk zijn van kortdurend seizoensarbeid, biedt Spanje een specifiek Seizoenarbeidsvisum. Deze visa staan niet-EU werknemers toe naar Spanje te komen voor een vaste korte periode (maximaal 9 maanden binnen 12 maanden) om seizoensgebonden werk te doen (bijvoorbeeld oogsten of werken tijdens een toeristenseizoen).

Om een seizoenarbeidsvisum te verkrijgen, moet de werknemer een ondertekend seizoensarbeidscontract hebben met een Spaans bedrijf voor de specifieke periode. De werkgever moet zorgen voor passende huisvesting voor de werknemer tijdens hun verblijf en de kosten van hun terugreis aan het einde van het contract dekken.

Het is ook vereist dat de werknemer belooft na het seizoen terug te keren naar zijn/haar thuisland, wat de strikt tijdelijke aard van deze visa benadrukt. De werkgever zal meestal de werkvergunning aanvragen vergelijkbaar met die voor een standaard werkvergunning, maar toegespitst op de korte duur.

Seizoenvisa worden doorgaans afgegeven voor enkele maanden (afhankelijk van de contractduur, bijvoorbeeld een oogstseizoen van 3 maanden) en kunnen niet worden verlengd tot een langdurig verblijf. Ze zijn zeer job-specifiek.

Geschiktheid: Een seizoenarbeidsaanbieding in een erkende sector, voldoen aan huisvesting- en reiskostenverplichtingen, en de werknemer stemt in met terugkeer na het werk.

7. Zelfstandige of Ondernemersvisum

Als de buitenlandse talenten die u naar Spanje wilt halen niet op uw loonlijst komen te staan maar zelfstandig willen werken (of een bedrijf in Spanje willen starten), bestaan hiervoor ook visumopties. De Trabajo por Cuenta Propia (zelfstandig werkvergunning) is bedoeld voor niet-EU personen die willen werken voor zichzelf in Spanje, bijvoorbeeld als freelancer, consultant, of door een eigen bedrijf op te starten.

Voor dit visum moet de persoon een uitgebreid ondernemingsplan voorbereiden (bijvoorbeeld bij het oprichten van een bedrijf of startup) en aantonen dat hij/zij genoeg middelen heeft om te investeren en zichzelf te ondersteunen. Spaanse autoriteiten beoordelen of het voorgestelde bedrijf levensvatbaar is en voldoet aan de licentie-vereisten.

De kandidaat moet ook de benodigde professionele kwalificaties kunnen aantonen voor de beoogde activiteit en bewijs van klanten of zakelijke contracten, indien aanwezig. Spanje wil vooral zien dat een buitenlandse freelancer geen last wordt en dat hun bedrijf een redelijke kans van slagen heeft. Een autónomo-visum onder het algemene regime wordt in eerste instantie verleend voor één jaar en kan worden verlengd naarmate het bedrijf doorgaat.

Apart daarvan, voor innovatieve ondernemers en start-up oprichters, biedt de Ondernemerswet (Ley 14/2013) een speciaal Ondernemersvisum/verblijfsvergunning. Dit is gericht op degenen die een “zakelijk project van algemeen belang” voorstellen – meestal een tech-startup of innovatief bedrijf dat banen creëert of bijdraagt aan de Spaanse economie.

Het project moet worden gekeurd door Spaanse instanties (bijvoorbeeld via ENISA of het Ministerie van Economie) om de innovatieve aard te certificeren. Geselecteerde kandidaten krijgen een versnelde verblijfsvergunning (vaak 2 jaar, hernieuwbaar) en kunnen hun startup in Spanje runnen. In beide gevallen, van zelfstandige en ondernemer, is de aanvrager degene die hun eigen visum aanvraagt.

Als werkgever kan dit scenario zich voordoen wanneer u bijvoorbeeld een buitenlandse adviseur inhuurt of als een potentiële werknemer een bedrijf wil oprichten en u wilt samenwerken. Dit pad kan complex zijn, maar is lonend voor de persoon en draagt bij aan Spanje’s groeiende startupscene.

Geschiktheid: Een degelijk ondernemingsplan, bewijs van financiën en professionele expertise, benodigde licenties, en bij de ondernemer visum- of verblijfsvergunning-goedkeuring op basis van innovatiecriteria.

8. Golden Visa (Verblijfsvisum voor Investeerders)

Tot voor kort bood Spanje een programma voor verblijfsrecht op basis van investering, vaak de “Golden Visa” genoemd. Hiermee konden niet-EU investeerders die in Spanje een significante investering deden, een verblijfsvergunning verkrijgen zonder apart werkvisum te nodig te hebben (ze konden wonen en desgewenst werken in Spanje). Geldige investeringen waren onder andere: onroerend goed kopen ter waarde van minimaal €500.000 (per persoon), €1 miljoen investeren in Spaanse aandelen of bankdeposito’s, of €2 miljoen in Spaanse staatsobligaties, onder andere.

Investeerders konden ook kwalificeren door een groot zakelijk project uit te voeren dat van algemeen belang was (banen creëren of innovatie). De Golden Visa was aantrekkelijk vanwege het snelle goedkeuringsproces, geen vereiste vooraf verblijf in Spanje, en flexibele verblijfsregels (investeerders hoefden niet een minimaal aantal dagen in Spanje door te brengen om het permit te behouden). Het maakte ook het meebrengen van directe familie mogelijk (echtgenoot, kinderen, etc.).

Het is echter belangrijk op te merken dat Spanje bezig is met het stopzetten van het Golden Visa-programma. Nieuwe visa voor investeerders worden vanaf april 2025 afgeschaft, te midden van beleidswijzigingen. Degenen die al een Golden Visa bezitten, kunnen hun vergunning blijven verlengen volgens de huidige regels,