De Spaanse arbeidswetgeving biedt een kader voor werkuren, waarmee een balans tussen werk en privéleven voor werknemers wordt gewaarborgd. De standaardwerkweek in Spanje is 40 uur, zoals vermeld in Artikel 34.1 van het Arbeidsstatuut.

De dagelijkse werkuren mogen gemiddeld niet meer dan 9 uur bedragen. Dit biedt enige flexibiliteit in de planning gedurende het jaar, zolang het gemiddelde binnen de 40-uur limiet blijft.

De specifieke verdeling van werkuren binnen de week wordt doorgaans bepaald door arbeidsovereenkomsten of collectieve arbeidsovereenkomsten. Deze overeenkomsten moeten echter voldoen aan de maximale dagelijkse en wekelijkse limieten die wettelijk zijn vastgesteld.

In Spanje staat de arbeidswet overwerk toe onder bepaalde voorwaarden, met een focus op het welzijn van de werknemer en eerlijke compensatie.

Overwerk wordt gedefinieerd als alle uren die worden gewerkt buiten de standaardwerkuren. Er is echter een maximale jaarlijkse overwerklimiet van 80 uur om te voorkomen dat werknemers overwerkt raken.

Overwerk is doorgaans vrijwillig, wat betekent dat een werknemer niet kan worden gedwongen om over te werken, tenzij er uitzonderlijke omstandigheden zijn zoals ongevallen of noodsituaties, zoals vastgelegd in collectieve arbeidsovereenkomsten.

Werkgevers hebben twee opties voor het compenseren van overwerk. Ze kunnen ofwel betalen voor het overwerk, wat minstens 75% hoger moet zijn dan het reguliere uurtarief, of ze kunnen gelijkwaardig betaald verlof aanbieden in plaats van betaling. Dit verlof moet binnen vier maanden na het werken van de overuren worden verleend, tenzij anders overeengekomen.

De Wet op de Registratie van Werkuren (Ley 8/2019) vereist dat werkgevers gedetailleerde gegevens bijhouden van alle gewerkte uren, inclusief overwerk. Dit bevordert transparantie en beschermt de rechten van werknemers.

Het is belangrijk op te merken dat collectieve arbeidsovereenkomsten specifieke bepalingen kunnen bevatten met betrekking tot overwerk die deze algemene regelgeving overrulen. Daarom is het altijd raadzaam om het relevante arbeidscontract of de collectieve overeenkomst te raadplegen voor een volledig begrip van de overwerkregels en compensatie binnen een specifieke werkplek.

De Spaanse arbeidswetgeving geeft prioriteit aan het welzijn van werknemers door rustperiodes en pauzes gedurende de werkdag en werkweek te verplichten. Hier is een overzicht van deze rechten:

Dagelijkse Rustperiode

• Alle werknemers hebben recht op een minimale rustperiode van 12 uur tussen het einde van de ene werkdag en het begin van de volgende. Dit zorgt voor voldoende hersteltijd en voorkomt vermoeidheid.

Dagelijkse Pauzes

• Werknemers die meer dan zes aaneengesloten uren werken, hebben recht op een pauze van minstens 15 minuten. Deze pauze wordt niet beschouwd als werktijd, tenzij anders bepaald in een collectieve arbeidsovereenkomst of arbeidsovereenkomst.

Pauzes voor Minderjarigen

• Werknemers jonger dan 18 jaar hebben recht op extra pauzetijd. Zij moeten een pauze van minstens 30 minuten krijgen wanneer hun werkdag langer dan vier en een half uur duurt.

Wekelijkse Rustperiode

• De Spaanse wet schrijft een minimum van anderhalve dag ononderbroken wekelijkse rust voor. Deze rustperiode omvat doorgaans de hele zondag en een deel van zaterdag (middag of ochtend).

Flexibiliteit in Wekelijkse Rust

• De specifieke dagen van de wekelijkse rustperiode kunnen worden onderhandeld via collectieve arbeidsovereenkomsten. De totale rusttijd moet echter nog steeds minstens 36 uur bedragen binnen een periode van 14 dagen. Dit biedt enige flexibiliteit in de planning, vooral voor ploegarbeiders.

Dit zijn de minimale wettelijke vereisten. Arbeidsovereenkomsten of collectieve arbeidsovereenkomsten kunnen ruimere pauzetijden of rustperiodes bieden.

De Spaanse arbeidswet erkent de moeilijkheden die gepaard gaan met nacht- en weekendwerk en heeft specifieke regels om het welzijn van werknemers in deze situaties te waarborgen.

Nachtwerk wordt doorgaans gedefinieerd als werk dat wordt uitgevoerd tussen 22.00 uur en 06.00 uur, hoewel specifieke industrieën of collectieve overeenkomsten andere definities kunnen hanteren. Werkgevers zijn verplicht om werknemers een gratis gezondheidsonderzoek aan te bieden voordat ze hen nachtwerk laten verrichten en op regelmatige tijdstippen daarna. De gemiddelde werkdag voor nachtwerkers mag niet langer zijn dan 8 uur in een referentieperiode van 15 dagen. Dit kan worden verlengd tot maximaal 4 maanden (of 6 maanden via collectieve overeenkomsten) voor planningsflexibiliteit, maar het dagelijkse gemiddelde van 8 uur moet nog steeds worden gehandhaafd. Overwerk voor nachtdienstmedewerkers is over het algemeen verboden, met enkele uitzonderingen, zoals het voorkomen van ongevallen of het repareren van dringende schade. Nachtwerkers hebben recht op een hogere beloning in vergelijking met reguliere werktijden. Het specifieke compensatiebedrag wordt doorgaans bepaald door collectieve arbeidsovereenkomsten of arbeidsovereenkomsten.

Weekendwerk verwijst over het algemeen naar werk dat wordt uitgevoerd op zaterdag en zondag. De Spaanse wet schrijft een minimum van 1,5 dagen ononderbroken wekelijkse rust voor, die doorgaans de hele zondag omvat. Dit zorgt ervoor dat weekendwerk de rustperiodes niet volledig elimineert. Weekendwerk kan worden gecompenseerd door hogere betaling of alternatieve rustdagen gedurende de week, afhankelijk van de specifieke arbeidsovereenkomst of collectieve arbeidsovereenkomst. Collectieve arbeidsovereenkomsten kunnen enige flexibiliteit onderhandelen in hoe de wekelijkse rustperiode wordt verdeeld. De totale rusttijd moet echter nog steeds minstens 36 uur bedragen binnen een periode van 14 dagen. Dit maakt enig weekendwerk mogelijk terwijl voldoende rust wordt gegarandeerd.

Werkgevers dienen juridisch advies in te winnen om ervoor te zorgen dat zij voldoen aan alle toepasselijke regelgeving met betrekking tot nachtdienst en weekendwerk, vooral in situaties waarin collectieve arbeidsovereenkomsten betrokken zijn.