In Marokko is de basis van de gezondheids- en veiligheidswetten de Arbeidswet van het land (Dahir nr. 1-03-194 van 11 september 2003). Deze code schetst algemene verantwoordelijkheden en rechten. Andere belangrijke juridische en regelgevende elementen zijn Besluit 93 08 van 12 mei 2008, dat gedetailleerde gezondheids- en veiligheidsvoorschriften vaststelt, en wetten die specifieke gevaren in sectoren zoals landbouw en openbare dienst dekken.

Belangrijkste Verantwoordelijkheden

Werkgevers zijn verantwoordelijk voor het waarborgen van een veilige en gezonde werkplek in alle opzichten. Ze moeten geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) gratis aan werknemers verstrekken, preventieplannen voor beroepsrisico's implementeren en gezondheids- en veiligheidscomités oprichten in bedrijven met 50 of meer werknemers. Werkgevers zijn ook verplicht om medische onderzoeken voor werknemers uit te voeren en werknemers te informeren en op te leiden over gevaren en preventiemethoden.

Werknemers daarentegen zijn verplicht om de vastgestelde veiligheidsregels en -voorschriften te volgen, PBM te gebruiken zoals voorgeschreven, deel te nemen aan door de werkgever aangeboden gezondheids- en veiligheidstrainingen en eventuele gevaren of onveilige situaties die ze waarnemen te melden.

Gezondheids- en Veiligheidscomités

De Arbeidswet verplicht de oprichting van gezondheids- en veiligheidscomités in bedrijven met 50 of meer werknemers. Deze comités hebben een adviserende rol en omvatten de vertegenwoordiger van de werkgever, vertegenwoordigers van de werknemers en een bedrijfsarts.

Taken van het Comité

De taken van deze comités omvatten het uitvoeren van werkplekinspecties, het voorstellen van preventieve maatregelen om de gezondheid en veiligheid te verbeteren, het deelnemen aan risicobeoordelingen en het onderzoeken van arbeidsongevallen en beroepsziekten.

Beroepsziekten en Compensatie

De Arbeidswet van Marokko bevat bepalingen over het erkennen en compenseren van beroepsziekten. Werkgevers moeten werknemers verzekeren tegen beroepsziekten, die worden gedefinieerd als ziekten die door werkactiviteiten worden opgelopen. Het Nationaal Sociale Zekerheidsfonds (CNSS) beheert het compensatiesysteem voor arbeidsongevallen.

Handhaving en Regels

Het Ministerie van Werkgelegenheid en Sociale Zaken is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en handhaving van het algemene gezondheids- en veiligheidsbeleid. Arbeidsinspecteurs handhaven de naleving, voeren inspecties uit en kunnen boetes en sluitingsbevelen opleggen.

Specifieke Gevaren en Regels

Naast de Arbeidswet heeft Marokko specifieke voorschriften voor gevaren, waaronder chemische gevaren, biologische gevaren en fysieke gevaren.

Uitdagingen op het gebied van Gezondheid en Veiligheid in Marokko

Uitdagingen op het gebied van gezondheid en veiligheid in Marokko omvatten een grote informele sector, beperkte middelen, gebrek aan bewustzijn en verouderde regelgeving.

Arbeidsgezondheid en -veiligheid (OHS) in Marokko wordt beheerst door een reeks principes en regelgeving die gericht zijn op het voorkomen van gevaren op de werkplek en het beschermen van de gezondheid en veiligheid van werknemers. Deze principes zijn uiteengezet in het Arbeidswetboek en verder gedetailleerd in Besluit 93-08 van 12 mei 2008.

Werkomstandigheden

Regelgeving bestrijkt verschillende aspecten van de werkomgeving, waaronder luchtkwaliteit, temperatuur, verlichting, geluidsniveaus, sanitaire voorzieningen en ergonomische overwegingen. Deze normen zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat werkplekken veilig, gezond en bevorderlijk voor productiviteit zijn.

Chemische Gevaren

Er zijn specifieke normen voor de classificatie, etikettering, behandeling, opslag en verwijdering van gevaarlijke chemicaliën. Deze normen zijn in overeenstemming met internationale best practices en zijn bedoeld om chemische incidenten te voorkomen en werknemers te beschermen tegen schadelijke blootstelling.

Biologische Gevaren

In sectoren zoals gezondheidszorg, landbouw en afvalbeheer zijn er normen die maatregelen definiëren voor het voorkomen en beheersen van blootstelling aan biologische gevaren. Deze maatregelen zijn cruciaal om de verspreiding van ziekten te voorkomen en de gezondheid van werknemers te beschermen.

Fysieke Gevaren

Regelgeving behandelt ook blootstellingslimieten en beheersmaatregelen voor fysieke gevaren, waaronder geluid, trillingen, straling en extreme temperaturen. Deze normen zijn bedoeld om werknemers te beschermen tegen fysieke schade en langdurige gezondheidsproblemen.

Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM)

Werkgevers zijn verplicht om passende PBM te verstrekken op basis van de risico's op de werkplek. Regelgeving bepaalt de soorten, het gebruik en het onderhoud van PBM, zodat werknemers adequaat beschermd zijn bij het uitvoeren van hun taken.

Noodvoorbereiding

Normen vereisen noodplannen, oefeningen, eerste hulp en brandveiligheidsvoorzieningen. Deze maatregelen zijn essentieel om een snelle en effectieve respons in geval van nood te waarborgen.

Risicobeoordeling

Werkgevers zijn verplicht om uitgebreide risicobeoordelingen uit te voeren om gevaren op de werkplek te identificeren en te evalueren. Dit proces vormt de basis voor OHS-interventies en is cruciaal voor het voorkomen van incidenten op de werkplek.

Preventieve Maatregelen

Regelgeving benadrukt het belang van het voorkomen van beroepsmatige gevaren door middel van technische beheersmaatregelen, administratieve beheersmaatregelen en het gebruik van PBM. Deze maatregelen zijn bedoeld om risico's bij de bron te elimineren of te verminderen.

Medisch Toezicht

Werkgevers moeten arbeidsgezondheidsdiensten regelen voor werknemers, waaronder pre-employment, periodieke en werkhervattingsmedische onderzoeken. Deze diensten zijn belangrijk voor de vroege opsporing van werkgerelateerde gezondheidsproblemen.

Informatie en Training

Werkgevers zijn verplicht om werknemers duidelijke informatie en training te geven over gevaren op de werkplek, veilige werkmethoden en het juiste gebruik van PBM. Deze training is essentieel voor effectieve OHS-deelname en helpt een cultuur van veiligheid op de werkplek te bevorderen.

Incidentrapportage en Onderzoek

Werkgerelateerde ongevallen en beroepsziekten moeten aan de autoriteiten worden gemeld. Werkgevers zijn ook verplicht om incidenten te onderzoeken om de oorzaken vast te stellen en corrigerende maatregelen te implementeren. Dit proces is cruciaal voor het voorkomen van toekomstige incidenten en het verbeteren van de algehele veiligheid op de werkplek.

Werkplekinspecties zijn een cruciaal onderdeel van het handhaven van een veilige en gezonde werkomgeving. Ze worden uitgevoerd door bevoegde overheidsfunctionarissen, bekend als arbeidsinspecteurs, die worden gecontroleerd door het Ministerie van Werkgelegenheid en Sociale Zaken. De basis voor deze inspecties wordt gevormd door het Arbeidswetboek (Dahir nr. 1-03-194 van 11 september 2003), dat de rol van arbeidsinspecteurs en het inspectieproces beschrijft.

Rollen bij Werkplekinspecties

De werkgever is verplicht om arbeidsinspecteurs toegang te verlenen tot de werkplek en de nodige informatie en documentatie te verstrekken. De rol van de arbeidsinspecteur is om naleving van de voorschriften voor Arbeidsveiligheid en Gezondheid (OSH) te waarborgen. Ze hebben de bevoegdheid om werkplekken vrijelijk te betreden zonder voorafgaande kennisgeving, onderzoeken, controles of onderzoeken uit te voeren om naleving te verifiëren, onmiddellijke maatregelen te bevelen om dreigende risico's te beperken, monsters te verzamelen voor analyse, en waarschuwingen, boetes of werkonderbrekingen op te leggen als er ernstige overtredingen worden geconstateerd. Indien aanwezig, kunnen werknemersvertegenwoordigers de arbeidsinspecteur vergezellen en mogelijke problemen aanwijzen.

Inspectiecriteria

Arbeidsinspecteurs beoordelen de naleving van een breed scala aan OSH-voorschriften. Deze omvatten arbeidsomstandigheden zoals netheid, ventilatie, verlichting en temperatuur, risicopreventiemaatregelen zoals machineveiligheid, chemische behandeling en opslag, brandveiligheid en elektrische veiligheid, gebruik van Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM), noodvoorbereiding, implementatie van arbeidsgezondheidsdiensten, en het bijhouden van ongevallen- en incidentenregisters.

Inspectiefrequentie

De frequentie van werkplekinspecties in Marokko is niet strikt gedefinieerd. Factoren die de frequentie beïnvloeden zijn onder andere de grootte en sector van de werkplek, klachten van werknemers over mogelijke OSH-overtredingen, en opvolging van ernstige werkongevallen of meldingen van beroepsziekten.

Inspectieprocedures

Het inspectieproces begint met het presenteren van de officiële identificatie door de arbeidsinspecteur. Dit wordt gevolgd door een openingsgesprek met de werkgever of vertegenwoordiger, waarin de reikwijdte en het proces van de inspectie worden besproken. De inspecteur voert vervolgens een rondgang door de werkplek uit, waarbij werkprocessen, gevaren en beheersmaatregelen worden geobserveerd en mogelijk werknemers worden geïnterviewd. De inspecteur bekijkt ook documenten zoals ongevallen- en incidentenrapporten, risicobeoordelingen en trainingsregisters. De inspectie wordt afgesloten met een afsluitende vergadering, waarin de inspecteur zijn bevindingen samenvat, mogelijke overtredingen bespreekt en verplichte acties aangeeft. Er wordt vervolgens een formeel rapport opgesteld waarin de inspectiebevindingen en vereiste corrigerende maatregelen worden beschreven.

Opvolgacties

Na de inspectie moet de werkgever de geïdentificeerde OSH-tekortkomingen binnen de door de inspecteur gestelde termijn aanpakken. Opvolginspecties kunnen nodig zijn om naleving te verifiëren. In gevallen van ernstige of herhaalde OSH-overtredingen, staat het Arbeidswetboek boetes toe en, in extreme omstandigheden, tijdelijke of permanente sluiting van de werkplek.

Arbeidsongevallen zijn een ernstige zorg en vereisen onmiddellijke aandacht. Werkgevers zijn wettelijk verplicht om dergelijke incidenten te melden aan de relevante autoriteiten. Ernstige ongevallen en dodelijke verwondingen moeten onmiddellijk worden gemeld aan de arbeidsinspectie en lokale autoriteiten. Kleine ongevallen worden meestal geregistreerd in een intern ongevallenregister, maar rapportage kan verplicht zijn volgens sectorspecifieke regelgeving.

Verantwoordelijke Entiteiten voor Rapportage

De werkgever draagt de primaire verantwoordelijkheid voor het melden van ongevallen en beroepsziekten. De bedrijfsarts is betrokken bij het melden van bevestigde gevallen van beroepsziekten. Werknemersvertegenwoordigers kunnen ook een rol spelen bij het melden als er een gezondheids- en veiligheidscomité is.

Rapportagetijdlijnen

Onmiddellijke melding is vereist voor ernstige ongevallen. Voor beroepsziekten worden de rapportagetijdlijnen meestal bepaald door het specifieke type ziekte.

Onderzoeksproces

Onderzoeken van arbeidsongevallen zijn verplicht om de oorzaken te begrijpen en toekomstige voorvallen te voorkomen. Het proces omvat meestal het veiligstellen van de plaats, het verzamelen van informatie, het uitvoeren van een oorzaakanalyse, het documenteren van bevindingen in een onderzoeksrapport en het implementeren van corrigerende maatregelen. De werkgever is verantwoordelijk voor het aanpakken van de geïdentificeerde oorzaken.

Betrokken Entiteiten bij Onderzoeken

De werkgever heeft de primaire verantwoordelijkheid voor het onderzoeken van arbeidsongevallen. Het gezondheids- en veiligheidscomité neemt deel aan onderzoeken, vooral in grotere bedrijven. De arbeidsinspecteur kan zijn eigen onderzoek uitvoeren, vooral bij ernstige ongevallen. Gespecialiseerde experts kunnen worden ingeschakeld voor complexe ongevallen die technische expertise vereisen.

Vergoeding voor Arbeidsverwondingen en Ziekten

Het kader voor vergoeding van werkgerelateerde verwondingen en ziekten in Marokko wordt geboden door Wet nr. 18.12. Het Nationaal Socialezekerheidsfonds (CNSS) beheert het systeem voor vergoeding van arbeidsongevallen. Vergoedingsrechten omvatten medische behandelings- en revalidatiekosten, tijdelijke arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, permanente arbeidsongeschiktheidsuitkeringen en nabestaandenuitkeringen in geval van een dodelijk ongeval.

Claimproces

Het claimproces begint met een medische evaluatie van de gewonde werknemer om de aard en omvang van de verwonding of ziekte te bepalen. De werkgever helpt de werknemer bij het indienen van een claim bij CNSS. CNSS beoordeelt de claim en bepaalt de geschiktheid voor vergoeding. Als de claim wordt goedgekeurd, verstrekt CNSS de toegekende uitkeringen.