In Liechtenstein worden de kernprincipes en bepalingen voor de gezondheid en veiligheid van werknemers uiteengezet in drie hoofdwetten. De Arbeidswet (Arbeitsvertragsgesetz; ArtG) regelt de contractuele relatie tussen werkgevers en werknemers, inclusief secties over de verantwoordelijkheid van de werkgever om veilige arbeidsomstandigheden te bieden en de verplichtingen van de werknemers met betrekking tot gezondheid en veiligheid. De Arbeidswet (Arbeitsgesetz: ArG) specificeert gedetailleerde voorschriften met betrekking tot arbeidsomstandigheden, gezondheids- en veiligheidsmaatregelen, werktijden, pauzes en vakantietoezeggingen. De Wet op Gelijke Behandeling (Gesetz über die Gleichbehandlung von Frau und Mann; GIBG) heeft tot doel discriminatie op basis van geslacht, onder andere factoren, op de werkplek te elimineren, gelijke kansen te waarborgen en bescherming tegen intimidatie te bieden.

Verplichtingen van de Werkgever

Werkgevers in Liechtenstein hebben een uitgebreide set wettelijke verplichtingen met betrekking tot de gezondheid en veiligheid van hun werknemers. Deze omvatten het uitvoeren van grondige risicobeoordelingen van alle potentiële gevaren en gevaren op de werkplek en het nemen van de nodige preventieve maatregelen om risico's te beperken. Ze moeten veiligheidsuitrusting, beschermende kleding en een veilige werkruimte bieden. Werkgevers zijn ook verplicht om werknemers op te leiden en te trainen in werkplekveiligheidsprocedures en veilige werkmethoden. Ze moeten gegevens bijhouden van werkgerelateerde ongevallen en verwondingen, adequate EHBO-voorzieningen en -faciliteiten bieden en ervoor zorgen dat sommige werknemers een EHBO-opleiding hebben. Werkgevers moeten ook actief werknemers of hun vertegenwoordigers betrekken bij gezondheids- en veiligheidskwesties, inclusief risicobeoordelingen en de ontwikkeling van beschermende maatregelen.

Rechten en Verantwoordelijkheden van Werknemers

Werknemers in Liechtenstein hebben ook verschillende rechten en plichten met betrekking tot gezondheid en veiligheid op de werkplek. Ze kunnen taken weigeren waarvan ze redelijkerwijs geloven dat ze een ernstig en onmiddellijk risico voor hun gezondheid of veiligheid vormen. Werknemers hebben het recht om geïnformeerd te worden over gevaren op de werkplek en de maatregelen die zijn genomen om hen te beschermen. Ze moeten actief samenwerken met de werkgever bij het naleven van veiligheidsmaatregelen en de vastgestelde veiligheidsprocedures volgen. Werknemers worden ook geacht ongevallen, verwondingen en onveilige omstandigheden onmiddellijk aan de werkgever te melden.

Specifieke Gezondheids- en Veiligheidsvoorschriften

Liechtenstein heeft gedetailleerde regels voor specifieke gevaren en industrieën. Enkele opmerkelijke gebieden zijn onder andere bouwveiligheid, met specifieke voorschriften voor de bouwsector om kwesties zoals valpreventie, werken op hoogte en steigerveiligheid aan te pakken. Er zijn strikte voorschriften voor de omgang met, opslag en verwijdering van gevaarlijke chemicaliën en stoffen. Werkgevers moeten maatregelen nemen om overmatige geluidsniveaus die het gehoor van werknemers kunnen beschadigen, te beperken. Er zijn ook voorschriften om risico's van repetitieve stressblessures en slechte houding in kantooromgevingen te minimaliseren.

Handhaving en Toezicht

Het Bureau voor Economische Zaken (Amt für Volkswirtschaft) is de primaire autoriteit die verantwoordelijk is voor het waarborgen van de naleving van arbeidswetgeving, inclusief gezondheids- en veiligheidsvoorschriften in Liechtenstein. Ze hebben de bevoegdheid om inspecties uit te voeren, verbeteringsberichten uit te vaardigen en boetes of sancties op te leggen voor overtredingen van gezondheids- en veiligheidsnormen.

De normen en praktijken voor arbeidsgezondheid en -veiligheid in Liechtenstein zijn uitgebreid en bestrijken verschillende aspecten van de werkomgeving, veiligheidsuitrusting, opleiding van werknemers, specifieke gevaren in de industrie, betrokkenheid van werknemers en monitoring.

Werkplekontwerp en -omgeving

Het Bureau voor Economische Zaken biedt richtlijnen voor werkplekontwerp, met nadruk op voldoende werkruimte, goede ventilatie, adequate verlichting en maatregelen om musculoskeletale aandoeningen door een slechte werkplekconfiguratie te voorkomen. De Arbeidswet verplicht het handhaven van comfortabele temperaturen en een goede binnenluchtkwaliteit. Het stelt ook specifieke geluidslimieten voor werkplekken, waarbij werkgevers maatregelen moeten nemen zoals geluidsreducerende barrières, aanpassingen aan apparatuur of het verstrekken van gehoorbescherming indien nodig.

Veiligheidsuitrusting en beschermende maatregelen

Werkgevers zijn verplicht om geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) gratis te verstrekken wanneer werkplekrisico's niet volledig kunnen worden geëlimineerd door andere middelen. Machines en apparatuur moeten ingebouwde beveiligingen en noodstopmechanismen hebben om ongevallen te voorkomen. Gebouwen moeten voldoen aan brandveiligheidsnormen met brandpreventiesystemen, duidelijke vluchtroutes en regelmatige brandoefeningen.

Opleiding en educatie van werknemers

Werkgevers moeten initiële en doorlopende veiligheidstrainingen bieden die relevant zijn voor de specifieke gevaren van het werk, veiligheidsprocedures en het correct gebruik van PBM. Werknemers hebben het recht om volledig geïnformeerd te worden over de risico's op de werkplek en de bijbehorende beschermende maatregelen. Regels vereisen dat er gemakkelijk toegankelijke EHBO-kits zijn, samen met een aangewezen aantal werknemers dat is opgeleid in EHBO-procedures in verhouding tot de grootte van het personeelsbestand.

Specifieke industrieën en gevaren

De bouwsector heeft gedetailleerde veiligheidsvoorschriften vanwege het hogere risicoprofiel. Strikte regels beheersen het gebruik, de opslag, etikettering en verwijdering van gevaarlijke chemicaliën. Voor de gezondheidszorg en andere sectoren met blootstelling aan biologische gevaren handhaaft Liechtenstein protocollen om infectierisico's te beheersen, bloedoverdraagbare pathogenen te behandelen en biomedisch afval correct te verwijderen.

Betrokkenheid en raadpleging van werknemers

Voor grotere bedrijven is het vaak verplicht om een gezamenlijke commissie voor gezondheid en veiligheid op te richten met vertegenwoordigers van werknemers. Deze commissies dragen bij aan risicobeoordelingen, veiligheidsplanning en incidentonderzoeken. Werknemers worden aangemoedigd om veiligheidsproblemen of onveilige praktijken te melden aan hun werkgevers of direct aan het Bureau voor Economische Zaken.

Monitoring en handhaving

Het Bureau voor Economische Zaken voert werkplekinspecties uit om naleving van de gezondheids- en veiligheidsnormen te waarborgen. Werkgevers moeten werkgerelateerde verwondingen en ziekten nauwkeurig documenteren en rapporteren. Deze gegevens helpen bij het analyseren van trends en het verbeteren van veiligheidsmaatregelen.

Werkplekinspecties zijn een cruciaal instrument dat door organisaties wordt gebruikt om naleving van veiligheidsvoorschriften te waarborgen, potentiële gevaren te identificeren en voorlichting en begeleiding te bieden over de beste veiligheidspraktijken. Deze inspecties zijn uitgebreid en bestrijken een breed scala aan gezondheids- en veiligheidsaspecten, zoals de fysieke werkplek, maatregelen voor gevarenbeheersing, chemische veiligheid, arbeidshygiëne en documentatie en training.

Inspectiecriteria

Werkplekinspecties bestrijken verschillende aspecten, waaronder:

• Fysieke Werkplek: Dit omvat het onderzoeken van gebouwstructuren, apparatuur, machines, werkruimtes, ventilatie, verlichting en nooduitgangen.
• Maatregelen voor Gevarenbeheersing: Inspecties evalueren risicobeoordelingen, veiligheidsuitrusting, beschikbaarheid van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), machinebescherming en protocollen voor gevarenbeheersing.
• Chemische Veiligheid: Inspecteurs beoordelen opslag, etikettering, hantering en verwijderingspraktijken voor gevaarlijke chemicaliën.
• Arbeidshygiëne: Dit omvat het beoordelen van geluidsniveaus, luchtkwaliteit, temperatuurregeling en ergonomische werkpraktijken.
• Documentatie en Training: Inspecteurs beoordelen veiligheidsopleidingsdossiers, ongevallen- en incidentrapporten, EHBO-voorzieningen en het bewustzijn van werknemers over veiligheidsvoorschriften.

Inspectiefrequentie

De frequentie van werkplekinspecties is niet strikt vastgelegd. In plaats daarvan wordt een risicogebaseerde benadering gebruikt om inspecties te prioriteren. Hoogrisico-industrieën, zoals de bouw of productie, krijgen waarschijnlijk vaker inspecties. Klachten over onveilige omstandigheden of specifieke incidenten kunnen ook gerichte inspecties uitlokken. Zelfs in industrieën met een lager risico kunnen bedrijven periodieke inspecties verwachten als onderdeel van routinematige monitoring.

Opvolgacties

De resultaten van een werkplekinspectie kunnen leiden tot verschillende mogelijke uitkomsten:

• Schone Gezondheidsverklaring: Als de werkplek geen of slechts kleine, gemakkelijk te verhelpen problemen heeft, kan de inspecteur aanbevelingen doen en de inspectie afsluiten.
• Verbeteringsberichten: Voor meer significante overtredingen zal de inspecteur een verbeteringsbericht uitgeven waarin de tekortkomingen worden gespecificeerd en een deadline voor corrigerende maatregelen wordt gesteld.
• Boetes en Sancties: In gevallen van ernstige of herhaalde niet-naleving kan de organisatie boetes opleggen of zelfs werkonderbrekingen bevelen totdat aan de veiligheidsnormen is voldaan.
• Vervolging: In zeldzame gevallen van ernstige nalatigheid of opzettelijke gevaarzetting kunnen werkgevers strafrechtelijk worden vervolgd.

Belang van Samenwerking

Van werkgevers wordt verwacht dat ze volledig samenwerken met inspecteurs. Dit omvat het verlenen van toegang tot alle delen van de werkplek, documentatie en het faciliteren van interviews met werknemers indien nodig. Het belemmeren van een inspectie kan resulteren in extra straffen.

Werkgevers zijn wettelijk verplicht om ernstige arbeidsongevallen en sterfgevallen onmiddellijk te melden bij het Bureau voor Economische Zaken. Minder ernstige ongevallen moeten nog steeds snel worden gemeld, meestal binnen een paar dagen. Werkgevers moeten een intern register of logboek bijhouden waarin alle werkgerelateerde ongevallen en verwondingen worden gedocumenteerd, ongeacht de ernst. Het melden van het ongeval aan de relevante beroepsongevallenverzekeraar is verplicht.

Onderzoeksprocessen

De werkgever heeft de primaire verantwoordelijkheid om arbeidsongevallen intern te onderzoeken. Het doel is om de hoofdoorzaak en bijdragende factoren te identificeren en corrigerende maatregelen te implementeren om toekomstige voorvallen te voorkomen. Het Bureau voor Economische Zaken kan hun eigen onderzoek starten, vooral bij ernstige ongevallen. Zij hebben de bevoegdheid om getuigen te interviewen, bewijsmateriaal te verzamelen en sancties op te leggen indien nodig. Van werknemers wordt over het algemeen verwacht dat zij meewerken aan ongevalsonderzoeken en waarheidsgetrouwe informatie verstrekken over het incident en de omringende omstandigheden.

Schadeclaims

Het systeem van verplichte beroepsongevallenverzekering in Liechtenstein biedt compensatie voor werkgerelateerde verwondingen en ziekten. Deze verzekering dekt medische kosten, revalidatiekosten, gederfde lonen en invaliditeitsuitkeringen. Alle werknemers, ongeacht hun rol of industrie, vallen over het algemeen onder dit beroepsongevallenverzekeringssysteem. Werknemers dienen meestal claims in via hun werkgever, die vervolgens samenwerkt met de verzekeraar om de claim te verwerken. Geschillen kunnen worden bemiddeld of opgelost via het rechtssysteem van Liechtenstein. Hoewel de verplichte ongevallenverzekering de primaire vorm van compensatie is, kunnen werknemers in sommige gevallen waarin grove nalatigheid van de werkgever is bewezen, aanvullende civiele claims indienen voor schade buiten het standaard verzekeringssysteem.

Belangrijke Punten om te Onthouden

Het snel melden van ongevallen is essentieel om onderzoeken en het schadeclaimproces te starten. Grondige ongevalsonderzoeken helpen soortgelijke voorvallen in de toekomst te voorkomen. Het systeem van Liechtenstein richt zich op compensatie zonder schuld voor gewonde werknemers via een verplichte verzekeringsregeling.