Standaard werktijden
De Arbeidswet in Ghana stelt richtlijnen vast voor standaardwerkweken en dagelijkse werkuren voor werknemers. De standaardwerkweek in Ghana is beperkt tot 40 uur, verspreid over vijf dagen. Dit vertaalt zich naar gemiddeld acht uur per dag voor een typische werkrooster. Dit is expliciet vermeld in Sectie 60 van de Arbeidswet, 2003 (Wet 651).
Het is belangrijk te begrijpen dat dit de standaard is. De Arbeidswet staat enige flexibiliteit toe binnen de wettelijke grenzen. Collectieve arbeidsovereenkomsten die specifiek zijn voor een bepaalde industrie kunnen andere werkuren vaststellen. In sommige gevallen kunnen werkgevers en werknemers overeenkomen om een gemiddelde overeenkomst te hanteren die fluctuerende dagelijkse uren toestaat binnen een bepaalde tijdsperiode (bijvoorbeeld tweewekelijks of maandelijks), zolang het gemiddelde wekelijkse aantal werkuren niet meer dan 40 uur bedraagt.
Overwerk
De Labour Act, 2003 (Act 651) van Ghana biedt richtlijnen over hoe werkgevers moeten omgaan met overwerk en de bijbehorende compensatie voor werknemers.
Een werknemer komt in aanmerking voor overwerkvergoeding wanneer hun werkuren de standaard 40-urige werkweek overschrijden, zoals vastgesteld in Sectie 60 van de Labour Act.
Een belangrijk aspect van de Ghanese overwerkregelingen is de instemming van de werknemer. Werkgevers hebben over het algemeen de instemming van een werknemer nodig voordat ze overwerk toewijzen. Er is echter een uitzondering voor noodsituaties die de gezondheid of veiligheid van werknemers of het voortbestaan van de onderneming bedreigen.
De Labour Act specificeert geen verplichte overwerkvergoeding. Het benadrukt echter dat werkgevers vaste tarieven voor overwerk moeten hebben die zijn vastgesteld in het arbeidscontract. In de meeste gevallen wordt overwerk vergoed tegen een tarief van anderhalf keer het reguliere uurtarief van de werknemer. Dit is geen wettelijke vereiste, maar een veelgebruikte praktijk. Werknemers wordt geadviseerd hun arbeidscontracten te bekijken om het specifieke overwerktarief te begrijpen dat van toepassing is op hun functie.
Net als in sommige andere landen staat de Ghanese wet onder bepaalde voorwaarden tijd vrij in plaats van overwerkvergoeding toe. Deze overeenkomst moet schriftelijk zijn en duidelijk de voorwaarden van de regeling uiteenzetten, inclusief de omrekeningskoers tussen gewerkte overuren en verleende compensatietijd. Werknemers moeten hun instemming geven met de overeenkomst voor tijd vrij in plaats van overwerkvergoeding.
Rustperiodes en pauzes
Ghanese arbeidswetgeving garandeert rustperiodes en pauzes voor werknemers om hun welzijn en productiviteit te waarborgen. Hier is een overzicht van deze rechten:
Dagelijkse Rustperiodes
De Labour Act, 2003 (Act 651) schrijft een minimale dagelijkse rustperiode van ten minste 12 opeenvolgende uren voor tussen twee opeenvolgende werkdagen. Dit zorgt voor voldoende hersteltijd voordat men weer aan het werk gaat.
Wekelijkse Rustperiodes
Werknemers hebben ook recht op een wekelijkse rustperiode van 48 opeenvolgende uren in elke zeven dagen. Idealiter begint deze rustperiode op zaterdag en eindigt op zondag. Deze langere pauze zorgt voor voldoende rust en vernieuwing.
Maaltijdpauzes
Hoewel de Labour Act geen specifieke duur voor maaltijdpauzes expliciet voorschrijft, vereist het wel dat werkgevers redelijke pauzes en etenstijden tijdens werkuren bieden. De exacte duur van deze pauzes kan worden onderhandeld binnen het arbeidscontract, maar moet voldoende zijn voor werknemers om een goede maaltijd te nuttigen en te rusten.
Pauzes Tijdens Werkuren
Voor aaneengesloten werkdagen (zonder pauzes van meer dan een uur), vereist de wet dat werkgevers een rustperiode van ten minste 30 minuten bieden, die als normale werkuren wordt gerekend na elke zes uur werk. Echter, als de werkdag in twee delen is gesplitst, moet de pauze minimaal een uur duren en wordt deze niet als werkuren gerekend. Dit zorgt ervoor dat werknemers tijd hebben om te rusten en op te laden tijdens langere werkperiodes.
Nachtploegen en weekendregelingen
Ghanese arbeidswetgeving heeft specifieke regels voor nachtdiensten en weekendwerk om het welzijn van werknemers en eerlijke compensatie te waarborgen.
Wat betreft nachtwerk, varieert de definitie op basis van het geslacht van de werknemer. Voor vrouwen verwijst nachtwerk naar elk werk dat wordt uitgevoerd binnen een periode van 11 opeenvolgende uren die de 7 uren tussen 22:00 uur en 07:00 uur de volgende dag omvat (Sectie 74 van Wet 651). Voor mannen is er momenteel geen wettelijke definitie van nachtwerk. De Arbeidswet schrijft niet expliciet voor dat er een nachtdiensttoeslag moet worden betaald, maar werkgevers worden aangemoedigd om eerlijke compensatie te onderhandelen met werknemers die nachtdiensten uitvoeren.
Wat betreft weekendwerk, biedt de Arbeidswet geen specifieke regels voor vaste werknemers. Dit betekent dat ze kunnen worden ingepland om in het weekend te werken zonder extra compensatie, tenzij een collectieve overeenkomst anders bepaalt. Er is echter een bepaling voor tijdelijke en losse werknemers. Als deze werknemers op een feestdag moeten werken, hebben ze recht op het dubbele van hun reguliere loon (200%) voor de hele dag of de gewerkte uren.