Gezondheids- en veiligheidswetten in Finland worden voornamelijk beheerst door twee belangrijke wetgevingen: de Arbeidsveiligheidswet (738/2002) en de Arbeidsgezondheidszorgwet (1383/2001). Deze wetten beschrijven de verantwoordelijkheden van zowel werkgevers als werknemers bij het creëren en onderhouden van veilige werkomgevingen.

Verantwoordelijkheden van de Werkgever

Onder de Arbeidsveiligheidswet zijn werkgevers verplicht om gevaren te identificeren, risico's te beoordelen en maatregelen te implementeren om deze te elimineren of te minimaliseren. Dit omvat het verstrekken van veiligheidsuitrusting, training en duidelijke instructies. Werkgevers zijn ook verplicht stappen te ondernemen om werknemers te beschermen tegen lichamelijk letsel, ergonomische risico's, mentale belasting en geweld op de werkplek. In sommige gevallen kunnen werkgevers verplicht zijn om regelmatig gezondheidscontroles uit te voeren voor werknemers die aan specifieke gevaren worden blootgesteld. Werkgevers zijn ook verantwoordelijk voor het onderzoeken en rapporteren van arbeidsongevallen en beroepsziekten aan de relevante autoriteiten. Daarnaast moeten werkgevers arbeidsgezondheidszorgdiensten regelen, waaronder controles, gezondheidsbevordering en ondersteuning bij ziekte of invaliditeit.

Verantwoordelijkheden van de Werknemer

Werknemers hebben ook verantwoordelijkheden onder de Arbeidsveiligheidswet. Zij zijn verplicht om de door de werkgever verstrekte veiligheidsvoorschriften en instructies op te volgen, vereiste persoonlijke beschermingsmiddelen correct te dragen, de werkgever te informeren over gevaren of onveilige praktijken die zij waarnemen, en actief deel te nemen aan risicobeoordelingen, trainingen en andere veiligheidsinitiatieven.

De Rol van de Arbeidsveiligheidsautoriteit

De Finse Arbeidsveiligheidsadministratie, een overheidsinstantie onder het Ministerie van Sociale Zaken en Gezondheid, speelt een centrale rol bij de handhaving van deze wetten. Zij voeren werkplekinspecties uit, beoordelen dossiers en kunnen verbeteringsberichten of sancties opleggen bij niet-naleving. De Autoriteit verstrekt ook informatie en begeleiding aan werkgevers en werknemers over verschillende gezondheids- en veiligheidsonderwerpen en financiert onderzoek naar nieuwe benaderingen van werkplekveiligheid.

Arbeidsveiligheidscomités

Werkplekken met 20 of meer werknemers zijn verplicht een arbeidsveiligheidscomité op te richten. Deze comités, die zowel vertegenwoordigers van de werkgever als de werknemer omvatten, bewaken de veiligheid op de werkplek, doen verbeteringsvoorstellen en behandelen zorgen van werknemers.

Andere Relevante Wetgeving

Verschillende andere wetten kunnen van toepassing zijn, afhankelijk van de sector en werkactiviteiten. Deze omvatten de Arbeidstijdenwet (605/1996), die werktijden, rustperiodes en overwerk reguleert; de Wet op Jonge Werknemers (998/1993), die speciale bescherming biedt voor jonge werknemers; de Chemische Stoffenwet (599/2013), die het omgaan met, opslaan en etiketteren van gevaarlijke chemicaliën regelt; en wetten specifiek voor bescherming tegen straling en nucleaire veiligheid.

Arbeidsgezondheid en -veiligheid (OHS) is een cruciaal aspect van elke werkplek, en het omvat een holistische benadering die rekening houdt met veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk, inclusief psychosociale factoren en arbeidsvoorwaarden. De primaire verantwoordelijkheid voor het waarborgen van een veilige en gezonde werkomgeving ligt bij de werkgever. Dit omvat continue risicobeoordeling, preventieve maatregelen en het bieden van de nodige training en middelen. Werknemers daarentegen moeten actief zorgen voor hun eigen veiligheid en die van hun collega's en deelnemen aan het bevorderen van OHS op de werkplek.

Risicobeoordeling en Preventie

Werkgevers moeten systematisch gevaren en risico's op de werkplek identificeren, evalueren en beheersen om ongevallen en ziekten te voorkomen. De focus ligt op het elimineren van gevaren bij de bron of het implementeren van technische/organisatorische maatregelen voordat wordt vertrouwd op persoonlijke beschermingsmiddelen. De Finse OHS volgt een hiërarchie van beheersmaatregelen, waarbij de nadruk ligt op eliminatie, substitutie, technische beheersmaatregelen, administratieve beheersmaatregelen en uiteindelijk persoonlijke beschermingsmiddelen.

Werkplekveiligheid

Werkplekveiligheid omvat strenge veiligheidsnormen voor machines, gereedschappen en apparatuur, inclusief regelmatig onderhoud en inspecties. Er zijn strikte elektrische veiligheidsvoorschriften om elektrische ongevallen te voorkomen, brandpreventiemaatregelen, noodplannen en regelmatige brandoefeningen. Procedures voor veilig omgaan met, opslaan en afvoeren van gevaarlijke chemicaliën, samen met Material Safety Data Sheets (MSDS's), zijn ook aanwezig. Ergonomie is een aandachtspunt om musculoskeletale aandoeningen te voorkomen door middel van een goede werkplekontwerp, werktechnieken en pauzes.

Arbeidsgezondheid

Werkgevers moeten arbeidsgezondheidsdiensten bieden die gezondheidsbewaking, gezondheidsbevorderingsprogramma's en behandeling van kleine werkgerelateerde verwondingen of ziekten omvatten. Er wordt nadruk gelegd op het voorkomen van werkgerelateerde stress, burn-out en intimidatie, en het bevorderen van een positieve werkomgeving. Proactieve maatregelen om de werkcapaciteit van werknemers gedurende hun hele loopbaan te ondersteunen en te behouden, zijn ook aanwezig.

Training en Informatie

Werkgevers moeten veiligheidstraining bieden die is afgestemd op de specifieke gevaren en risico's van de baan. Werknemers hebben recht op duidelijke instructies, veiligheidsinformatie en waarschuwingen met betrekking tot hun werk.

Toezicht en Handhaving

Het Ministerie van Sociale Zaken en Gezondheid, samen met de Regionale Staatkundige Administratieve Agentschappen, houdt toezicht op de handhaving van OHS-wetgeving. OHS-autoriteiten voeren inspecties uit om naleving te waarborgen en kunnen indien nodig verbeteringsberichten of sancties opleggen.

Werkplekinspecties spelen een cruciale rol op Finse werkplekken, waarbij het welzijn van werknemers en de naleving van nationale wetgeving worden gewaarborgd. De belangrijkste doelstellingen van deze inspecties zijn preventie, naleving en ontwikkeling. Ze zijn gericht op het identificeren en verminderen van potentiële risico's, het waarborgen van de naleving van de Arbeidsomstandighedenwet en het bevorderen van voortdurende verbetering van veiligheidsnormen.

Regelgevend Kader

Werkplekinspecties in Finland worden geregeld door de Arbeidsomstandighedenwet en de Wet op de Handhaving en Samenwerking op het gebied van Arbeidsomstandigheden op Werkplekken. Deze wetgevingen schetsen de verplichtingen van werkplekken om een veilige en gezonde werkomgeving te handhaven en definiëren de bevoegdheden van arbeidsinspecteurs.

Inspectiecriteria

Werkplekinspecties richten zich op risicobeoordeling en -beheer, de fysieke werkomgeving, chemische en biologische gevaren, de psychosociale werkomgeving en arbeidsrelaties. Ze evalueren de aanpak van de werkgever bij het identificeren, beoordelen en verminderen van veiligheidsrisico's, onderzoeken factoren zoals machines, apparatuur, geluid, verlichting, ventilatie en ergonomie, en verifiëren de naleving van arbeidswetten.

Inspectieprocedures

Het inspectieproces omvat voorbereiding, een openingsvergadering, een rondganginspectie, documentbeoordeling, een afsluitende vergadering en een inspectierapport. Inspecteurs verzamelen vooraf informatie over de werkplek, voeren een grondige beoordeling van de werkplek uit, onderzoeken relevante documentatie, vatten de bevindingen samen en stellen een formeel rapport op met de bevindingen.

Inspectiefrequentie

De frequentie van inspecties hangt af van het risiconiveau van de werkplek, de uitkomsten van eerdere inspecties en gerichte campagnes. Werkplekken met hogere inherente risico's, een slechte veiligheidsreputatie of die door toezichthoudende autoriteiten zijn aangewezen, kunnen vaker worden geïnspecteerd.

Opvolgacties

Afhankelijk van de ernst van de geconstateerde tekortkomingen kan de arbeidsinspecteur advies en begeleiding geven, een verbeteringsbevel of verbod opleggen, of een boete opleggen. Deze acties zijn bedoeld om niet-naleving te verhelpen, gevaarlijke werkzaamheden te stoppen of significante overtredingen te bestraffen.

Werkplekongelukken zijn een ernstige zaak en vereisen onmiddellijke aandacht. Werkgevers zijn verplicht om elk ongeval op het werk dat resulteert in ernstig letsel of overlijden te melden aan de relevante autoriteiten en de verzekeringsmaatschappij. Zelfs minder ernstige ongevallen moeten zonder onnodige vertraging worden gemeld. Werknemers daarentegen moeten hun werkgever of leidinggevende zo snel mogelijk na een ongeval op de hoogte stellen.

Onderzoek naar Werkplekongelukken

Het primaire doel van een onderzoek naar een werkplekongeluk is om de oorzaken te achterhalen en soortgelijke incidenten in de toekomst te voorkomen. De werkgever is primair verantwoordelijk voor het onderzoek, maar moet werknemers of hun vertegenwoordigers bij het proces betrekken. Het onderzoeksproces omvat het verzamelen van informatie, het analyseren van oorzaken en het opstellen van een formeel ongevalsonderzoeksrapport met de bevindingen en voorgestelde corrigerende maatregelen.

Vergoeding voor Werkplekongelukken

Alle werknemers in Finland zijn gedekt door verplichte wettelijke werknemersverzekeringen. Deze verzekering, verkregen door de werkgever, dekt ongevallen op het werk en beroepsziekten. De soorten vergoedingen omvatten dekking voor medische kosten, tijdelijke arbeidsongeschiktheid, blijvende arbeidsongeschiktheid en overlijdensuitkeringen. Om een claim in te dienen, moet de werknemer de werkgever op de hoogte stellen van het ongeval, die het vervolgens zal melden aan de verzekeringsmaatschappij. De verzekeringsmaatschappij zal de claim beoordelen en de compensatiegeschiktheid bepalen.