In Lesotho stelt de Arbeidswet de regels vast voor standaard werkuren voor werknemers. De wet stelt een maximum van 45 werkuren per week vast, die over een referentieperiode van vijf of zes dagen kunnen worden verdeeld. Dit vertaalt zich in verschillende dagelijkse uurbeperkingen, afhankelijk van de gekozen werkweekstructuur:

• Voor een vijfdaagse werkweek zijn de dagelijkse werkuren beperkt tot 9.
• Voor een zesdaagse werkweek zijn de maximale dagelijkse uren vastgesteld op 8 voor de eerste vijf dagen, met een extra limiet van 5 uur voor de zesde dag.

Deze bepalingen over werkuren zijn echter niet van toepassing op bepaalde categorieën werknemers, zoals beschreven in de Arbeidswet:

• Werknemers in een familiebedrijf
• Personen in managementposities
• Situaties die dringend werk vereisen om machinestoringen of noodsituaties aan te pakken.

In Lesotho reguleert de Arbeidswet overwerk om ervoor te zorgen dat werknemers een eerlijke vergoeding ontvangen voor het overschrijden van de standaardwerkuren.

Overwerk is alleen toegestaan in gevallen van uitzonderlijke en tijdgebonden behoeften. Dit betekent dat het overschrijden van de standaarduren geen regelmatige praktijk kan zijn.

De algemene limiet voor overwerk is vastgesteld op maximaal 11 uur per week. Dit dient ter bescherming van werknemers tegen overmatige werkdruk. Er zijn uitzonderingen op deze limiet, maar deze moeten voorzichtig worden benaderd en voldoen aan de Arbeidswet. Deze uitzonderingen omvatten dringend werk om machinestoringen te verhelpen en noodsituaties of overmacht.

Wanneer werknemers overwerken, hebben ze recht op een extra vergoeding bovenop hun reguliere loon voor de overeenkomstige uren. Deze overwerktoeslag moet minstens 25% van het reguliere loon bedragen, wat betekent dat werknemers 125% van hun normale uurtarief moeten worden betaald voor elk overuur dat ze werken.

In Lesotho zorgt de Arbeidswet ervoor dat het welzijn van werknemers gewaarborgd wordt door rustperiodes en pauzes gedurende de werkdag verplicht te stellen.

Verplichte Rustpauzes

De wet bepaalt dat geen enkele werknemer meer dan vijf opeenvolgende uren mag werken zonder een aangewezen rustpauze van minstens één uur. Deze pauze is een cruciale periode voor werknemers om te herstellen en met hernieuwde focus terug te keren naar hun taken.

Uitzonderingen op Rustpauzes

De eis voor een pauze van één uur geldt niet universeel. De Arbeidswet beschrijft uitzonderingen voor specifieke omstandigheden:

• Familiebedrijven: Bedrijven die uitsluitend familieleden in dienst hebben (tot maximaal vijf in totaal) zijn vrijgesteld van de verplichte pauzebepaling.
• Managementfuncties: Personen in managementfuncties zijn niet onderworpen aan de verplichte pauzeregel.

Hoewel deze uitzonderingen bestaan, wordt het nog steeds aanbevolen om redelijke pauzes te bieden, zelfs voor uitgesloten categorieën, om het welzijn van werknemers te bevorderen en mogelijk de productiviteit te verhogen.

Wekelijkse Rustdag

Naast pauzes tijdens de werkdag, verplicht Lesotho een wekelijkse rustperiode van minstens 24 opeenvolgende uren voor elke werknemer. Deze periode omvat doorgaans zondag, maar alternatieve dagen kunnen worden geregeld in overleg tussen werkgever en werknemer.

Handhaving van het Recht op Rust: Het is belangrijk op te merken dat werknemers in sommige sectoren onder druk kunnen staan om hun wekelijkse rustdag of pauzes op te geven. Als dergelijke situaties zich voordoen, hebben werknemers recht op juridische bescherming onder de Arbeidswet.

Lesotho's Arbeidswet erkent de veeleisende aard van nachtdiensten en weekendwerk, en stelt specifieke regels vast om het welzijn van werknemers tijdens deze periodes te beschermen.

Wat betreft nachtdiensten, de Arbeidswet definieert "nachtdienst" niet expliciet, maar behandelt wel werktijden die buiten de standaard dagperiode vallen. In dergelijke gevallen zijn werkgevers verplicht om:

• Overleg met Werknemers: Voordat nachtdiensten worden ingevoerd, moeten werkgevers overleg plegen met hun werknemers of hun vertegenwoordigers over de planning en arbeidsomstandigheden.
• Ondersteunende Maatregelen: Werkgevers moeten redelijke stappen ondernemen om mogelijke gezondheidsrisico's die gepaard gaan met nachtwerk te beperken. Dit kan inhouden dat er langere pauzes worden aangeboden of toegang tot gezondheids- en welzijnsbronnen.

De Arbeidswet schrijft geen specifieke nachtdiensttoeslagen voor. Echter, het Ministerie van Arbeid van Lesotho kan regels uitvaardigen die aanvullende compensatie voor nachtwerkuren beschrijven. Het wordt aanbevolen om dergelijke toeslagen te onderhandelen tijdens overleg met werknemers of hun vertegenwoordigers.

Wat betreft weekendwerk, dat over het algemeen inhoudt dat er gewerkt wordt op een verplichte rustdag (meestal zondag), moeten specifieke regels worden nageleefd:

• Toestemming van de Werknemer: Weekendwerk kan niet aan werknemers worden opgelegd zonder hun voorafgaande toestemming. Werkgevers moeten de instemming van de werknemer verkrijgen voordat ze werk op een aangewezen rustdag inplannen.
• Compensatoire Rust of Overwerkvergoeding: Als een werknemer instemt met werken op zijn rustdag, heeft hij recht op een van de twee opties die door de Arbeidswet worden voorgeschreven:
  • Compensatoire Rust: De werknemer krijgt een vervangende rustdag binnen de volgende week.
  • Overwerkvergoeding: De werknemer wordt gecompenseerd voor de uren die op zijn rustdag zijn gewerkt tegen het overwerktarief (minimaal 125% van zijn reguliere loon).