De gezondheids- en veiligheidswetgeving van Angola wordt beïnvloed door de Portugese koloniale erfenis en internationale normen die zijn vastgesteld door organisaties zoals de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). De Angolese Grondwet garandeert werknemers het recht op veilige en hygiënische arbeidsomstandigheden. Besluit nr. 31/94 van 5 augustus stelt het Systeem voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk vast, dat het belangrijkste kader is voor het aanpakken van beroepsrisico's. Gezondheids- en veiligheidswetten zijn van toepassing op verschillende economische sectoren, waaronder staats-, gemengde, particuliere en coöperatieve ondernemingen.

Belangrijke Wetgeving

Besluit nr. 31/94 van 5 augustus (Systeem voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk) is een fundamenteel besluit dat de verantwoordelijkheden van werkgevers, de rechten van werknemers en de oprichting van veiligheids- en gezondheidscomités op werkplekken met een bepaald aantal werknemers uiteenzet. De Algemene Arbeidswet (Wet nr. 7/15 van 15 juni) bevat bepalingen die relevant zijn voor gezondheid en veiligheid, bevestigt de verplichting van de werkgever om de veiligheid van de werknemer te waarborgen en schade te voorkomen, en bespreekt de rapportage, compensatie en onderzoek van werkgerelateerde verwondingen en ziekten.

Sectorspecifieke Regelingen

Specifieke sectoren kunnen onderworpen zijn aan aanvullende regelingen. Deze sectoren omvatten vaak de bouw, mijnbouw en olie en gas. Elke sector heeft regelgeving die betrekking heeft op de specifieke behoeften, zoals steigers en valbescherming in de bouw, mijnveiligheid en ventilatie in de mijnbouw, en offshore veiligheid en booroperaties in de olie- en gassector.

Handhaving en Naleving

Het Ministerie van Openbare Administratie, Arbeid en Sociale Zekerheid (MAPTSS) is het belangrijkste orgaan dat verantwoordelijk is voor het toezicht op gezondheid en veiligheid. Arbeidsinspecteurs hebben de bevoegdheid om werkplekinspecties uit te voeren, boetes uit te schrijven en corrigerende maatregelen op te leggen.

Uitdagingen en Overwegingen

De gezondheids- en veiligheidsvoorschriften van Angola blijven zich ontwikkelen, dus het is essentieel voor bedrijven om op de hoogte te blijven van de laatste wijzigingen. Beperkte middelen kunnen de handhaving van bestaande regelgeving belemmeren. Het waarborgen van gezondheids- en veiligheidsnormen in de aanzienlijke informele economie van Angola blijft een uitdaging.

Arbeidsgezondheid en -veiligheid is een cruciaal aspect van elke werkplek. Het omvat het identificeren en beoordelen van werkplekrisico's, wat de basis vormt voor het ontwikkelen van geschikte preventiestrategieën. Veelvoorkomende gevaren zijn onder andere lawaai, trillingen, extreme temperaturen, gevaarlijke stoffen en ergonomische risico's. Blootstelling aan ziekteverwekkers kan voorkomen in zorgomgevingen of industrieën die dierlijke producten verwerken. Factoren zoals werkdruk, werkstress en geweld op de werkplek worden steeds meer erkend als bijdragend aan arbeidsgezondheidsproblemen.

Risicobeoordelingen

Werkgevers zijn wettelijk verplicht om werkplekrisico's te identificeren en te beoordelen. Dit vormt de basis voor het ontwikkelen van geschikte preventiestrategieën.

Fysieke Gevaren

Veelvoorkomende gevaren zijn onder andere lawaai, trillingen, extreme temperaturen, gevaarlijke stoffen en ergonomische risico's. Regelgeving specificeert vaak blootstellingslimieten en beheersmaatregelen.

Biologische Gevaren

Blootstelling aan ziekteverwekkers kan voorkomen in zorgomgevingen of industrieën die dierlijke producten verwerken. Protocollen voor infectiebeheersing en het omgaan met biologisch gevaarlijke materialen zijn cruciaal.

Psychosociale Gevaren

Factoren zoals werkdruk, werkstress en geweld op de werkplek worden steeds meer erkend als bijdragend aan arbeidsgezondheidsproblemen.

Beschermende Maatregelen

Regelgeving kan het verstrekken en gebruik van Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM) verplicht stellen, afhankelijk van de aanwezige gevaren. Werkgevers moeten prioriteit geven aan het elimineren van gevaren door middel van technische oplossingen. Taakroulatie, werk-rustschema's en veiligheidsprocedures kunnen helpen risico's te verminderen wanneer gevaren niet volledig kunnen worden geëlimineerd.

Arbeidsgezondheidstoezicht

Werkgevers kunnen verplicht zijn om periodieke medische controles voor werknemers te faciliteren, gericht op het detecteren van mogelijke vroege tekenen van werkgerelateerde gezondheidsproblemen. De frequentie en reikwijdte van deze onderzoeken variëren per industrie en blootstellingsrisico's. Het bijhouden van gezondheids- en veiligheidsdossiers, inclusief werkgerelateerde verwondingen, ziekten en blootstellingsgegevens, is essentieel voor het monitoren van trends en het identificeren van verbeterpunten.

Incidentrapportage en Onderzoek

Werkgevers zijn wettelijk verplicht om werkplekongelukken en beroepsziekten te melden aan de relevante autoriteiten. Grondige onderzoeken naar incidenten zijn cruciaal om toekomstige voorvallen te voorkomen. Dit moet het onderzoeken van onderliggende oorzaken en het implementeren van corrigerende maatregelen omvatten.

Rechten en Verantwoordelijkheden

De Angolese wet legt de primaire verantwoordelijkheid voor het waarborgen van een veilige en gezonde werkplek bij werkgevers. Dit omvat alles van het identificeren van gevaren tot het verstrekken van middelen en training. Werknemers hebben het recht op informatie over gevaren, om deel te nemen aan veiligheids- en gezondheidskwesties, en om onveilig werk te weigeren zonder gevolgen. Wetgeving bevordert de deelname van werknemers via veiligheids- en gezondheidscomités in grotere werkplekken. Deze comités hebben een rol in overleg en het monitoren van de veiligheidsperformance.

Werkplekinspecties spelen een cruciale rol bij het waarborgen van de veiligheid en het welzijn van werknemers. Ze fungeren als een primair mechanisme om te verifiëren of werkgevers zich aan de veiligheidsvoorschriften houden, helpen potentiële gevaren en risico's op de werkplek te identificeren en fungeren als een afschrikmiddel voor niet-naleving. Het inspectieproces kan ook het bewustzijn van zowel werkgevers als werknemers over veiligheidsnormen vergroten.

Rol van de Regelgevende Autoriteit

De Algemene Arbeidsinspectie (IGT), binnen het Ministerie van Openbaar Bestuur, Arbeid en Sociale Zekerheid (MAPTSS), is verantwoordelijk voor werkplekinspecties in de meeste sectoren. Bepaalde sectoren, zoals mijnbouw, kunnen extra gespecialiseerde inspecties hebben met specifieke expertise.

Inspectiecriteria

Inspecties beoordelen doorgaans een breed scala aan veiligheidsaspecten, waaronder naleving van specifieke voorschriften, risicobeheer, noodvoorbereiding, training en bewustwording, en administratie. Inspecteurs controleren of de werkplek voldoet aan normen voor machinebeveiliging, geluidsbeheersing, chemische behandeling, verstrekking van PBM's, enz. Ze evalueren ook het risicobeoordelingsproces van de werkgever en de adequaatheid van preventieve maatregelen.

Inspectiefrequentie

De frequentie van inspecties kan variëren op basis van de waargenomen risico's van een bepaalde werkplek of industrie. Hoogrisicosectoren kunnen vaker worden geïnspecteerd. Inspecties kunnen ook worden gestart naar aanleiding van klachten van werknemers of meldingen van ernstige incidenten.

Inspectieprocedures

Het inspectieproces begint meestal met een kennisgeving, gevolgd door een openingsvergadering waarbij de werkgever, vertegenwoordigers van de werknemers en de inspecteur betrokken zijn. Dit wordt gevolgd door een rondgang door de werkplek, waarbij observatie, onderzoek van documenten en mogelijke interviews met werknemers en supervisors plaatsvinden. De inspectie wordt afgesloten met een afsluitende vergadering waarin de inspecteur voorlopige bevindingen en mogelijke overtredingen bespreekt met de werkgever. Vervolgens wordt een gedetailleerd rapport opgesteld waarin de observaties, eventuele gevonden overtredingen en aanbevelingen voor verbetering worden beschreven.

Opvolgacties

Inspecteurs kunnen bevelen uitvaardigen waarin de werkgever wordt verplicht om de geconstateerde overtredingen binnen een bepaalde termijn aan te pakken. Significante of herhaalde overtredingen kunnen resulteren in boetes of andere sancties. In ernstige gevallen waarin sprake is van direct gevaar, kunnen inspecteurs de bevoegdheid hebben om een tijdelijke of gedeeltelijke sluiting van de werkplek te bevelen totdat de gevaren zijn verholpen.

In Angola zijn werkgevers wettelijk verplicht om arbeidsongevallen te melden bij de bevoegde autoriteiten, zoals voorgeschreven door de Algemene Arbeidswet (Wet nr. 7/15 van 15 juni 2015) en de bijbehorende regelgeving. De meldingsdeadlines variëren afhankelijk van de ernst van het ongeval. Dodelijke ongevallen of ernstige verwondingen moeten onmiddellijk worden gemeld aan de Algemene Arbeidsinspectie (IGT) en de relevante lokale autoriteiten, terwijl lichte verwondingen binnen een redelijke termijn moeten worden gemeld. Rapporten moeten schriftelijk worden ingediend, hetzij in fysieke of elektronische vorm.

Onderzoeksprocessen

De Algemene Arbeidsinspectie (IGT) is primair verantwoordelijk voor het onderzoeken van arbeidsongevallen in Angola. Na ontvangst van een ongevallenrapport zal de IGT een onderzoek starten. Het onderzoek is gericht op het vaststellen van de oorzaken van het ongeval, het identificeren van eventuele overtredingen van de regelgeving inzake arbeidsgezondheid en -veiligheid, en het aanbevelen van corrigerende maatregelen om soortgelijke ongevallen in de toekomst te voorkomen. Het onderzoeksproces kan interviews omvatten met de werkgever, werknemers, getuigen en andere relevante belanghebbenden. De IGT zal een officieel onderzoeksrapport uitbrengen met daarin de bevindingen en aanbevelingen.

Schadeclaims

De Angolese wet verplicht werkgevers om een werknemerscompensatieverzekering af te sluiten om de kosten van arbeidsongevallen te dekken. Gewonde werknemers kunnen in aanmerking komen voor medische kosten, gederfde lonen, invaliditeitsuitkeringen en overlijdensuitkeringen. Gewonde werknemers of hun afhankelijke personen moeten een claim indienen bij de verzekeringsmaatschappij om het compensatieproces te starten. Wanneer er geschillen ontstaan over schadeclaims, kan de zaak worden verwezen naar de IGT of de rechtbanken voor oplossing.