Werknemersrechten in Slovenië

In Slovenië is de Employment Relationship Act (ERA-1) de primaire wet die arbeidsrelaties regelt, inclusief beëindigingsprotocollen.

Gronden voor Ontslag

Werkgevers in Slovenië kunnen een arbeidsovereenkomst beëindigen onder de volgende algemene omstandigheden:

• Zakelijke Redenen: Deze omvatten economische, technologische of organisatorische veranderingen binnen het bedrijf die een vermindering van het personeelsbestand vereisen.
• Onbekwaamheid/onvermogen van de werknemer om te presteren: Dit omvat het falen van de werknemer om aan de vereiste normen te voldoen of onvermogen om te presteren vanwege gezondheidsgerelateerde redenen.
• Verantwoordelijkheid van de werknemer: Dit omvat de schending van contractuele verplichtingen door de werknemer of ernstige overtredingen van de arbeidsregels.

Opzegtermijnen

De opzegtermijnen in Slovenië hangen af van de gronden voor beëindiging en de diensttijd van de werknemer:

• Beëindiging vanwege zakelijke redenen of onbekwaamheid:
  • Minder dan 1 jaar dienst: 15 dagen
  • 1-2 jaar dienst: 30 dagen
  • 2+ jaar dienst: 30 dagen basis + 2 extra dagen voor elk jaar dienst (tot een maximum van 60 dagen)
  • 25+ jaar dienst: 80 dagen (tenzij een collectieve arbeidsovereenkomst anders bepaalt)
• Beëindiging vanwege verantwoordelijkheid van de werknemer: 15 dagen
• Buitengewone beëindiging (zonder opzegging): Dit is toegestaan in ernstige gevallen van wangedrag van de werknemer of als het bedrijf de activiteiten staakt om redenen zoals faillissement.

Ontslagvergoeding

Ontslagvergoeding in Slovenië is doorgaans vereist in gevallen van beëindiging vanwege zakelijke redenen of de onbekwaamheid van de werknemer. Het bedrag wordt bepaald door de diensttijd en het salaris van de werknemer, en wordt berekend volgens de Employment Relationship Act (ERA-1).

Belangrijke Overwegingen

• Werkgevers moeten een schriftelijke opzegging verstrekken, waarin de redenen voor ontslag worden vermeld.
• Werknemers hebben het recht om een ontslag dat zij onwettig achten aan te vechten bij de Arbeidsrechtbank.
• Specifieke bescherming kan gelden voor bepaalde categorieën werknemers, zoals zwangere vrouwen, werknemers met ouderschapsverlof en werknemersvertegenwoordigers.

Slovenië staat bekend om zijn stevige wettelijke bescherming tegen discriminatie, voornamelijk vastgelegd in de Protection Against Discrimination Act (ZVarD) en de Employment Relationships Act (ZDR-1).

Beschermde Kenmerken

Discriminatie op basis van de volgende kenmerken is expliciet verboden door de Sloveense wet:

• Geslacht
• Nationaliteit
• Ras of etnische afkomst
• Taal
• Religie of overtuiging
• Handicap
• Leeftijd
• Seksuele geaardheid
• Genderidentiteit en genderexpressie
• Sociale status
• Eigendomsstatus
• Opleiding
• Elke andere persoonlijke omstandigheid

Mechanismen voor Rechtsherstel

Voor personen die discriminatie hebben ervaren, biedt Slovenië verschillende manieren om rechtsherstel te zoeken:

• De Advocaat van het Principe van Gelijkheid: Deze onafhankelijke overheidsinstantie onderzoekt discriminatieklachten en biedt ondersteuning aan slachtoffers. Zij kunnen niet-bindende aanbevelingen doen, juridische procedures starten en juridische vertegenwoordiging bieden in discriminatiezaken.
• Arbeidsinspectie: Werknemers die geconfronteerd worden met discriminatie op de werkplek kunnen klachten indienen bij de Arbeidsinspectie. De Inspectie kan onderzoeken uitvoeren en boetes opleggen aan werkgevers die in strijd handelen met de wet.
• Civiele Rechtbanken: Personen die aan discriminatie zijn blootgesteld, kunnen ook juridische stappen ondernemen bij civiele rechtbanken. Rechtbanken kunnen maatregelen opleggen zoals het stopzetten van de discriminerende handeling, het verwijderen van de gevolgen van de discriminerende handeling, en schadevergoeding.

Verantwoordelijkheden van de Werkgever

Werkgevers in Slovenië hebben een wettelijke verplichting om discriminatie op de werkplek te voorkomen en aan te pakken. Dit omvat:

• Het creëren van een niet-discriminerende werkomgeving: Werkgevers moeten een werkplek bevorderen die vrij is van intimidatie, pesten en andere vormen van discriminerend gedrag.
• Het implementeren van gelijke kansen beleid: Werkgevers moeten duidelijke beleidslijnen en gedragsregels hebben die hun inzet voor non-discriminatie en gelijke behandeling beschrijven.
• Het bieden van training: Werkgevers moeten training aanbieden aan managers en werknemers over anti-discriminatiewetten en hoe een respectvolle en inclusieve werkplek te creëren.
• Het serieus nemen van klachten: Werkgevers moeten klachtenmechanismen opzetten waar werknemers veilig incidenten van discriminatie kunnen melden. Ze moeten klachten grondig onderzoeken en passende maatregelen nemen om bevestigde gevallen van discriminatie aan te pakken.

In Slovenië wordt de Europese standaard voor werkuren gevolgd, met regelgeving uiteengezet in de Employment Acts en Labor Laws. De officiële werkweek in Slovenië is 40 uur, waarbij de meeste werknemers 8 uur per dag werken. Hoewel overwerk toegestaan is, benadrukt de Sloveense wet een gezonde werk-privébalans. Er zijn beperkingen op overuren om burn-out bij werknemers te voorkomen.

Rustpauzes

Werknemers hebben recht op een minimale rustpauze van 30 minuten na zes uur onafgebroken werken. Alle werknemers moeten minstens één ononderbroken rustperiode van 24 uur per week krijgen, meestal op zondag.

Ergonomische Vereisten

Sloveinse wetgeving vereist dat werkgevers een veilige en gezonde werkomgeving bieden die voldoet aan ergonomische principes. Dit omvat het ontwerp van werkplekken en het leveren van apparatuur. Werkgevers moeten ervoor zorgen dat werkplekken zo zijn ontworpen dat fysieke belasting wordt geminimaliseerd en een goede houding wordt bevorderd. Ze zijn ook verplicht om apparatuur te voorzien die geschikt is voor de taak en de gezondheidsrisico’s die gepaard gaan met langdurig gebruik, te minimaliseren.

Slovenië legt een grote nadruk op de gezondheid en veiligheid van werknemers door een uitgebreid kader. De Wet op de Gezondheid en Veiligheid op het Werk (ZVZD-1) vormt de basis van dit systeem, waarin de plichten van werkgevers, de rechten van werknemers en de mechanismen voor handhaving worden beschreven.

Verplichtingen van de werkgever

Onder de ZVZD-1 dragen werkgevers een aanzienlijke verantwoordelijkheid voor het handhaven van een veilige en gezonde werkomgeving. Belangrijke verplichtingen zijn onder andere:

• Risicopreventie en -beheer: Werkgevers zijn verplicht om actief werkplekrisico's te identificeren en te beperken. Dit omvat het implementeren van preventieve maatregelen, het elimineren van risico's waar mogelijk, en het beheren van onvermijdelijke risico's.
• Informatie en training: Werkgevers moeten werknemers voorzien van voldoende informatie en training over gezondheids- en veiligheidsprocedures die relevant zijn voor hun functies. Dit stelt werknemers in staat om veilig te werken en potentiële gevaren te herkennen.
• Organisatie van werkprocessen: De organisatie van werkprocessen moet prioriteit geven aan veiligheid. Dit omvat aspecten zoals werklast, planning en pauzes om vermoeidheid en stress-gerelateerde risico's te verminderen.
• Voorziening van middelen: Werkgevers zijn verplicht de benodigde middelen te bieden om de veiligheid van de werknemer te waarborgen. Dit omvat het leveren van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) en het zorgen voor het juiste onderhoud van machines en apparatuur.

Rechten van werknemers

Onder de ZVZD-1 hebben Sloveense werknemers goed gedefinieerde rechten:

• Veilige werkomgeving: Werknemers hebben het recht op een veilige en gezonde werkomgeving zonder onnodige risico's.
• Informatie en training: Werknemers hebben het recht op gedetailleerde en uitgebreide informatie en training over gezondheids- en veiligheidsprotocollen.
• Weigering van onveilige werkzaamheden: Werknemers hebben het recht werkzaamheden te weigeren die zij als een ernstige bedreiging voor hun gezondheid of veiligheid beschouwen.
• Melden van gevaren: Werknemers worden aangemoedigd om eventuele geïdentificeerde werkplekrisico's te melden bij hun werkgever.

Handhavingsinstanties

Het Sloveense systeem voor gezondheid en veiligheid wordt gecontroleerd door twee hoofdministeries:

• Ministerie van Arbeid, Familie, Sociale Zaken en Gelijke Kansen: Dit ministerie speelt een cruciale rol bij het formuleren en handhaven van regelgeving op het gebied van gezondheid en veiligheid.
• Ministerie van Volksgezondheid: Het Ministerie van Volksgezondheid werkt samen om ervoor te zorgen dat gezondheids- en veiligheidsnormen het welzijn van de werknemer beschermen.

Deze ministeries werken in samenwerking met de Arbeidsinspectie, die verantwoordelijk is voor het uitvoeren van werkplekinspecties en het handhaven van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften.