Beëindiging van dienstverband in de Republiek Moldavië wordt geregeld door het Arbeidswetboek van de Republiek Moldavië. De wet specificeert verschillende gronden waarop een werkgever het dienstverband rechtmatig kan beëindigen. Deze omvatten wederzijds akkoord, het verstrijken van een contract voor bepaalde tijd, initiatief van de werknemer en initiatief van de werkgever. Het laatste kan redenen omvatten zoals liquidatie of reorganisatie van het bedrijf, overtolligheid, incompetentie of ongeschiktheid van de werknemer, disciplinaire overtredingen door de werknemer en langdurige afwezigheid van het werk zonder geldige reden.
Wettige Gronden voor Ontslag
- Wederzijds Akkoord: De werkgever en werknemer komen overeen om het arbeidscontract te beëindigen.
- Verstrijken van een Contract voor Bepaalde Tijd: Het contract eindigt op de overeengekomen einddatum.
- Initiatief van de Werknemer: De werknemer neemt ontslag en geeft de vereiste opzegtermijn.
- Initiatief van de Werkgever: Dit omvat redenen zoals:
- Liquidatie of reorganisatie van het bedrijf
- Overtolligheid (reductie van het personeelsbestand)
- Incompetentie of ongeschiktheid van de werknemer
- Disciplinaire overtredingen door de werknemer
- Langdurige afwezigheid van het werk zonder geldige reden
Opzegtermijnen
- Ontslag door Werknemer: Werknemers moeten een schriftelijke ontslagbrief indienen met een opzegtermijn van 14 kalenderdagen.
- Ontslag door Werkgever: De opzegtermijn hangt af van de gronden voor ontslag:
- Liquidatie, overtolligheid, etc.: Minstens één maand opzegtermijn
- Ongeschiktheid van de werknemer: Minstens drie dagen opzegtermijn
- Disciplinaire redenen: Geen opzegtermijn vereist in gevallen van ernstig wangedrag
Ontslagvergoeding
Werknemers die om bepaalde redenen worden ontslagen (zoals liquidatie van het bedrijf of overtolligheid) hebben recht op een ontslagvergoeding. Het bedrag wordt als volgt bepaald volgens het Arbeidswetboek van de Republiek Moldavië:
- Tussen 6 maanden en 4 jaar dienstverband: 1 maand gemiddeld loon
- Meer dan 4 jaar dienstverband: 2 maanden gemiddeld loon
- Meer dan 5 jaar dienstverband: 2,5 maanden gemiddeld loon
- Meer dan 10 jaar dienstverband: 5 maanden gemiddeld loon
- Meer dan 20 jaar dienstverband: 10 maanden gemiddeld loon.
Moldavië heeft aanzienlijke vooruitgang geboekt bij het creëren van een juridisch kader om individuen te beschermen tegen discriminatie.
Beschermde Kenmerken
De Wet op het Waarborgen van Gelijkheid (2012) in Moldavië verbiedt discriminatie op basis van verschillende kenmerken, waaronder:
- Ras
- Nationaliteit
- Etniciteit
- Taal
- Religie of Geloof
- Geslacht
- Gender
- Politieke Opvatting
- Sociale Afkomst
- Eigendomsstatus
- Handicap
- Leeftijd
- Gezondheidsstatus (inclusief HIV-status)
- Seksuele Oriëntatie
- Elk ander vergelijkbaar criterium
Deze beschermingen zijn van toepassing in verschillende levensgebieden, zoals werkgelegenheid, onderwijs, huisvesting en toegang tot goederen en diensten.
Verhaalsmechanismen
Als je slachtoffer bent van discriminatie in Moldavië, zijn er verschillende verhaalsmechanismen beschikbaar:
- Raad voor het Voorkomen en Uitbannen van Discriminatie en het Waarborgen van Gelijkheid (CPEDEE): Dit onafhankelijke orgaan onderzoekt klachten over discriminatie en kan bindende beslissingen nemen. Klachten kunnen rechtstreeks bij de CPEDEE worden ingediend.
- Rechtbanken: Juridische stappen kunnen worden ondernomen via het Moldavische rechtssysteem. Het wordt aanbevolen om een advocaat te raadplegen die ervaren is in antidiscriminatierecht.
- Ombudsman (Avocatul Poporului): De Ombudsman kan klachten over schendingen van rechten onderzoeken, waaronder gevallen van discriminatie.
Verantwoordelijkheden van Werkgevers
Werkgevers in Moldavië hebben verschillende verantwoordelijkheden:
- Voorkomen van Discriminatie: Ze moeten beleid creëren en handhaven dat discriminatie op basis van de bovengenoemde beschermde kenmerken verbiedt.
- Redelijke Aanpassingen: Ze zijn verplicht redelijke aanpassingen te bieden aan werknemers met een handicap, tenzij dit een onevenredige belasting voor het bedrijf veroorzaakt.
- Klachtmechanisme: Ze moeten klachten van werknemers over discriminatie behandelen via een formeel intern proces.
- Training: Ze moeten alle werknemers, met name managers, voorlichten over antidiscriminatiewetten en een werkplek bevorderen die vrij is van discriminatie.
In Moldavië regelt de Arbeidswet van de Republiek Moldavië de normen voor arbeidsomstandigheden.
Werkuren
De standaardwerkweek in Moldavië bestaat uit 40 uur over maximaal 5 dagen. Doorgaans mag een werkdag van een werknemer niet langer duren dan 8 uur, hoewel er uitzonderingen bestaan voor specifieke industrieën, soorten werk of op basis van collectieve overeenkomsten. Overwerk is toegestaan maar kent beperkingen. Het moet worden overeengekomen door de werknemer (behalve in noodgevallen), is over het algemeen beperkt tot 120 uur per jaar en vereist extra compensatie (minstens 1,5x het reguliere loon, 2x voor feestdagen of niet-werkdagen).
Rustperiodes
Werknemers hebben recht op een rustpauze van minimaal 30 minuten voor maaltijden en rust tijdens de werkdag. Ze moeten ook minstens 24 opeenvolgende uren rust per week krijgen, meestal op zondag. Moldavië kent verschillende feestdagen waarop werknemers over het algemeen recht hebben op een vrije dag.
Ergonomische Vereisten
Hoewel de arbeidswetten van Moldavië bepalingen bevatten voor het waarborgen van veilige en gezonde arbeidsomstandigheden, zijn specifieke ergonomische vereisten minder gedetailleerd. Werkgevers hebben echter de volgende algemene verplichtingen:
- Een werkomgeving onderhouden die vrij is van gevaren die schade aan werknemers kunnen veroorzaken.
- Werknemers voorzien van instructies en training over hoe ze hun taken veilig kunnen uitvoeren, inclusief goede ergonomische praktijken.
- Risicobeoordelingen uitvoeren om potentiële ergonomische gevaren te identificeren en maatregelen implementeren om deze te verminderen.
Moldova geeft prioriteit aan het welzijn van werknemers door middel van een kader van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften. Hier is een overzicht van de belangrijkste aspecten:
Verplichtingen van de Werkgever
De Wet op Veiligheid en Gezondheid op het Werk (Nr. 186-XVI van 10 juli 2008) beschrijft de verantwoordelijkheden van de werkgever:
- Risicobeoordeling en Preventie: Werkgevers moeten potentiële gevaren op de werkplek identificeren en preventieve maatregelen implementeren om risico's te minimaliseren. Dit omvat het verstrekken van Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM) waar nodig.
- Veilige Werkomgeving: Werkgevers zijn verantwoordelijk voor het handhaven van een werkplek zonder gezondheids- en veiligheidsrisico's. Dit omvat het zorgen voor goede ventilatie, verlichting en sanitaire voorzieningen.
- Opleiding en Informatie: Werknemers moeten adequaat worden opgeleid over veiligheidsprocedures, het juiste gebruik van machines en hoe gevaren te identificeren en te melden.
- Ongevallenrapportage en Onderzoek: Werkgevers moeten alle werkgerelateerde ongevallen en ziekten melden aan de relevante autoriteiten en onderzoeken uitvoeren om toekomstige voorvallen te voorkomen.
Rechten van Werknemers
Moldavische werknemers hebben de volgende rechten met betrekking tot gezondheid en veiligheid op het werk:
- Recht op een Veilige Werkplek: Werknemers hebben het recht om te werken in een omgeving zonder voorzienbare risico's voor hun gezondheid en veiligheid.
- Veilige Werkpraktijken: Werknemers hebben het recht om onveilig werk te weigeren en om onveilige werkomstandigheden te melden aan hun werkgever of de relevante autoriteiten.
- Opleiding en Informatie: Werknemers hebben het recht om opleiding en informatie te ontvangen over gezondheids- en veiligheidsrisico's die specifiek zijn voor hun werkzaamheden.
- Medische Onderzoeken: In sommige gevallen hebben werknemers recht op door de werkgever verstrekte medische onderzoeken om hun geschiktheid voor het werk te beoordelen.
Handhavingsinstanties
Verschillende instanties zijn verantwoordelijk voor de handhaving van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften in Moldova:
- Staatsarbeidsinspectie: Deze instantie voert inspecties uit op werkplekken om naleving van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften te waarborgen.
- Nationale Agentschap voor Volksgezondheid: Deze instantie speelt een rol bij het waarborgen van hygiëne- en sanitaire normen op de werkplek.