In Roemenië moet de beëindiging van een arbeidsovereenkomst voldoen aan specifieke wettelijke redenen. Deze omvatten redenen die verband houden met de werknemer, zoals disciplinaire ontslag, professionele ongeschiktheid en medische ongeschiktheid. Redenen die niet gerelateerd zijn aan de werknemer kunnen ook leiden tot beëindiging, zoals herstructurering van de baan of economische, technologische of organisatorische veranderingen die de activiteiten van het bedrijf beïnvloeden en de functie van de werknemer overbodig maken.

Opzegtermijnen

De standaard minimum opzegtermijn is 20 werkdagen. Dit geldt voor gevallen van ontslag op basis van prestaties van de werknemer of medische ongeschiktheid, en in gevallen van individuele/collectieve ontslagen. Uitzonderingen zijn onder andere ontslagen tijdens een proeftijd en onmiddellijke beëindiging zonder opzegtermijn voor ernstige disciplinaire overtredingen of wanneer een werknemer langer dan 30 dagen in hechtenis wordt genomen.

Ontslagvergoeding

Onder specifieke omstandigheden hebben Roemeense werknemers recht op een ontslagvergoeding bij beëindiging. De geschiktheid en bedragen worden bepaald door de reden van ontslag, de duur van de dienstbetrekking en collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO's). Ontslagvergoeding is meestal van toepassing in gevallen van herstructurering of ontslag, maar mogelijk niet in gevallen van disciplinaire beëindiging. Langere dienstverbanden leiden meestal tot een hoger bedrag aan ontslagvergoeding. Individuele bedrijven of sectoren kunnen genereuzere ontslagpakketten aanbieden dan de wettelijke minimumvereisten zoals uiteengezet in de Roemeense Arbeidswet.

Belangrijke Overwegingen

Werkgevers zijn vaak verplicht om overleg te plegen met werknemers en/of werknemersvertegenwoordigers voordat ze ontslagen initiëren, vooral in gevallen van collectieve ontslagen. Werknemers hebben wettelijke mogelijkheden om ontslagen aan te vechten die zij als onterecht beschouwen. De Roemeense Arbeidswet (Wet nr. 53/2003) biedt het essentiële kader voor opzegtermijnen en bepalingen voor ontslagvergoeding.

Roemenië heeft een uitgebreide juridische kader om discriminatie te bestrijden en gelijkheid te bevorderen. De primaire wet op dit gebied is Overheidsbesluit (GO) nr. 137/2000 over het voorkomen en bestraffen van alle vormen van discriminatie.

Beschermde Kenmerken

De Roemeense anti-discriminatiewet biedt uitgebreide bescherming tegen discriminatie op basis van de volgende kenmerken:

• Ras
• Nationaliteit
• Etniciteit
• Taal
• Religie
• Sociale Categorie
• Overtuigingen
• Geslacht
• Seksuele Oriëntatie
• Leeftijd
• Handicap
• Niet-besmettelijke Chronische Ziekte
• HIV-infectie
• Lidmaatschap van een Achtergestelde Categorie
• Elke andere soortgelijke criteria

Mechanisme voor Rechtsherstel

Slachtoffers van discriminatie in Roemenië hebben verschillende mogelijkheden om rechtsherstel te zoeken:

• De Nationale Raad voor de Bestrijding van Discriminatie (NCCD): De NCCD is een onafhankelijke instantie die verantwoordelijk is voor het onderzoeken en beoordelen van discriminatieklachten. Ze hebben de bevoegdheid om remedies te bevelen zoals het stoppen van de discriminerende handeling, het herstellen van de situatie vóór de discriminatie, schadevergoeding en boetes voor de dader.
• Civiele Rechtbanken: Slachtoffers kunnen civiele rechtszaken aanspannen voor schadevergoeding en andere remedies voor discriminerende handelingen.
• Strafrechtbanken: In ernstige gevallen kunnen discriminerende handelingen strafbare feiten vormen, wat kan leiden tot vervolging.

Verantwoordelijkheden van Werkgevers

Werkgevers in Roemenië dragen aanzienlijke wettelijke verantwoordelijkheden om discriminatie op de werkplek te voorkomen en aan te pakken. Deze omvatten:

• Non-Discriminatiebeleid: Werkgevers moeten een duidelijk beleid ontwikkelen en implementeren dat discriminatie op basis van beschermde kenmerken verbiedt.
• Training: Werkgevers zijn verplicht om werknemers training te geven over anti-discriminatiewetten en gelijkheid op de werkplek.
• Preventie van Intimidatie: Werkgevers moeten proactieve maatregelen nemen om elke vorm van intimidatie met betrekking tot de beschermde kenmerken te voorkomen en aan te pakken.
• Klachtmechanismen: Werkgevers moeten interne mechanismen opzetten waarmee werknemers discriminatie of intimidatie kunnen melden zonder angst voor represailles.
• Redelijke Aanpassingen: Werkgevers moeten redelijke aanpassingen bieden voor werknemers met een handicap, zodat zij hun werk effectief kunnen uitvoeren.

Naast GO 137/2000 versterken andere wetten zoals het Arbeidswetboek en Wet nr. 202/2002 over de gelijkheid van kansen en behandeling tussen vrouwen en mannen de anti-discriminatieprincipes op de Roemeense werkplek.

Roemenië houdt zich aan specifieke voorschriften met betrekking tot arbeidsomstandigheden, waarbij het welzijn en de productiviteit van werknemers worden gewaarborgd.

Werkuren

De Roemeense Arbeidswet schrijft een 40-urige werkweek voor, meestal verdeeld over vijf werkdagen met achturige diensten. Dit zorgt ervoor dat werknemers een voorspelbaar schema en voldoende rusttijd hebben. Hoewel enige overuren zijn toegestaan, is dit strikt gereguleerd. Het maximaal toegestane aantal overuren is acht uur per week, waardoor het totale aantal werkuren per week binnen de 48 uur blijft. Deze regelgeving helpt burn-out bij werknemers te voorkomen en bevordert een gezonde werk-privébalans. De werkuren worden verder aangepast voor jongere werknemers. Werknemers onder de 18 jaar mogen maximaal 30 uur per week werken, zonder overuren. Dit beschermt hun ontwikkeling en zorgt ervoor dat ze tijd hebben voor onderwijs en vrije tijd.

Rustperiodes

Roemenië verplicht rustpauzes voor werknemers tijdens de werkdag. De specificaties worden niet expliciet vermeld in de Arbeidswet, maar worden over het algemeen begrepen als korte pauzes gedurende de dag om verfrissing en heroriëntatie mogelijk te maken. Belangrijker nog, de Roemeense wet garandeert een minimum van twee opeenvolgende dagen rust per week, meestal op zaterdag en zondag. Deze verplichte rustperiode stelt werknemers in staat volledig op te laden en verfrist terug te keren naar het werk. Alle werknemers in Roemenië hebben wettelijk recht op minimaal 20 betaalde werkdagen jaarlijkse vakantie. Dit zorgt voor uitgebreide pauzes voor ontspanning en verjonging.

Ergonomische Vereisten

Roemenië handhaaft Wet nr. 319/2006 met betrekking tot arbeidsveiligheid en gezondheid. Deze wet beschrijft de verantwoordelijkheden van werkgevers om een veilige en gezonde werkomgeving te bieden. Hoewel niet expliciet verplicht, vallen ergonomische principes waarschijnlijk onder de paraplu van deze wet. Werkgevers worden geacht redelijke stappen te ondernemen om musculoskeletale aandoeningen te minimaliseren door het verstrekken van geschikte apparatuur en werkplekken die een goede houding en werkpraktijken bevorderen.

Roemenië geeft prioriteit aan het welzijn van werknemers door middel van een uitgebreid kader van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften. Deze gids verkent de belangrijkste aspecten van dit kader, waarbij de verplichtingen van werkgevers, de rechten van werknemers en de rol van handhavingsinstanties worden uiteengezet.

Verplichtingen van Werkgevers

Wet nr. 319/2006 betreffende Veiligheid en Gezondheid op het Werk vormt de basis voor de verplichtingen van werkgevers in Roemenië. Deze verplichtingen omvatten een breed scala aan maatregelen die zijn ontworpen om een veilige en gezonde werkomgeving te waarborgen:

• Risicobeoordeling en Preventie: Werkgevers moeten werkplekrisico's identificeren en beoordelen, en preventieve maatregelen implementeren om de kans op ongevallen en beroepsziekten te minimaliseren.
• Verstrekking van Veilig Werkmateriaal en PBM: Werkgevers zijn verantwoordelijk voor het verstrekken van veilig werkmateriaal en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) die zijn afgestemd op de specifieke gevaren die worden aangetroffen.
• Werkplekontwerp en Onderhoud: Het ontwerp en onderhoud van de werkplek moeten prioriteit geven aan veiligheid, inclusief goede ventilatie, verlichting en ergonomie.
• Informatie en Training: Werkgevers moeten werknemers voorzien van adequate informatie en training over gezondheids- en veiligheidsprocedures die relevant zijn voor hun functies.
• Gezondheidstoezicht: Afhankelijk van de specifieke risico's kunnen werkgevers verplicht zijn om gezondheidsbewakingsprogramma's voor werknemers te implementeren.
• Incidentrapportage: Werkgevers zijn verplicht om werkgerelateerde ongevallen, gevaarlijke voorvallen en vermoedelijke beroepsziekten te melden aan de relevante autoriteiten.

Rechten van Werknemers

De wet garandeert ook verschillende rechten voor werknemers met betrekking tot gezondheid en veiligheid op de werkplek:

• Recht op een Veilige Werkplek: Werknemers hebben het fundamentele recht om te werken in een veilige en gezonde omgeving zonder voorzienbare risico's.
• Recht op Informatie en Training: Werknemers hebben het recht om informatie en training te ontvangen over gezondheids- en veiligheidskwesties die betrekking hebben op hun werk.
• Recht om Onveilig Werk te Weigeren: Werknemers hebben het recht om werk te weigeren waarvan zij redelijkerwijs geloven dat het een onmiddellijk gevaar voor hun gezondheid en veiligheid oplevert.
• Recht om Deel te Nemen aan Gezondheids- en Veiligheidsmaatregelen: Werknemers hebben, via aangewezen vertegenwoordigers, het recht om deel te nemen aan discussies en besluitvormingsprocessen over gezondheid en veiligheid op het werk.

Handhavingsinstanties

Het Ministerie van Arbeid, Gezin en Sociale Bescherming is verantwoordelijk voor de algemene verantwoordelijkheid voor arbeidsveiligheid en gezondheid in Roemenië. Het Ministerie handhaaft gezondheids- en veiligheidsvoorschriften via de Arbeidsinspectie, die werkplekinspecties uitvoert en sancties oplegt bij niet-naleving.

Daarnaast speelt het Ministerie van Volksgezondheid een rol bij het opstellen van nationale wetgeving inzake gezondheid op de werkplek en arbeidsgezondheidskunde.