In Kroatië biedt de Arbeidswet het juridische kader voor de beëindiging van een arbeidsovereenkomst. Er zijn verschillende geldige redenen voor een werkgever om een contract te beëindigen, waaronder economische, technologische of organisatorische redenen die leiden tot overtolligheid. Als een werknemer zijn taken niet kan uitvoeren vanwege een gebrek aan kwalificaties of gezondheidsredenen, of als hij ernstig wangedrag pleegt, zoals ernstige schendingen van contractuele verplichtingen, zijn dit ook gronden voor ontslag. Daarnaast kan onbevredigende prestaties tijdens een proeftijd leiden tot beëindiging.

Opzegtermijnen

De wet in Kroatië bepaalt specifieke opzegtermijnen voor beëindiging, die zijn gebaseerd op de duur van het dienstverband van de werknemer. Voor degenen met minder dan een jaar dienstverband is een opzegtermijn van 2 weken vereist. Voor 1-2 jaar dienstverband is de opzegtermijn 1 maand. Voor 2-5 jaar dienstverband is het 2 maanden. Voor 5-20 jaar dienstverband is het 3 maanden. Voor degenen met meer dan 20 jaar dienstverband is de opzegtermijn 3 maanden, met een extra 2 weken als de werknemer ouder is dan 50, of een maand als hij ouder is dan 55 (met minstens 20 jaar dienstverband). Deze opzegtermijnen kunnen worden verlengd als dit is gespecificeerd in de arbeidsovereenkomst of een collectieve arbeidsovereenkomst.

Ontslagvergoeding

In gevallen waarin de werkgever het contract beëindigt (behalve in gevallen van wangedrag), heeft de werknemer recht op een ontslagvergoeding. De hoogte van deze vergoeding is afhankelijk van de duur van het dienstverband. Voor 2-5 jaar dienstverband is de ontslagvergoeding 1/3 van het gemiddelde maandsalaris voor elk gewerkt jaar. Voor 5-10 jaar dienstverband is het 1/2 van het gemiddelde maandsalaris voor elk gewerkt jaar. Voor 10-20 jaar dienstverband is het 2/3 van het gemiddelde maandsalaris voor elk gewerkt jaar. Voor meer dan 20 jaar dienstverband is het het volledige gemiddelde maandsalaris voor elk gewerkt jaar.

Andere Overwegingen

Werkgevers en werknemers kunnen in onderling overleg besluiten de arbeidsovereenkomst te beëindigen, vaak met onderhandelde voorwaarden met betrekking tot opzegging en ontslagvergoeding. Werknemers hebben ook het recht om ontslag aan te vechten dat zij onrechtmatig achten.

Kroatië heeft een robuust juridisch kader om discriminatie te bestrijden. De belangrijkste wetgeving die dit probleem aanpakt, is de Anti-Discriminatiewet, die wordt aangevuld met aanvullende wetten die zich richten op gebieden zoals arbeid en gendergelijkheid.

Beschermde Kenmerken

De Anti-Discriminatiewet (ADA) biedt uitgebreide bescherming tegen discriminatie op basis van verschillende kenmerken:

• Ras of etnische afkomst of kleur
• Geslacht
• Taal
• Religie of overtuiging
• Politieke of andere mening
• Nationale of sociale afkomst
• Vermogensstatus
• Lidmaatschap van vakbonden of andere verenigingen
• Opleiding
• Leeftijd
• Gezondheidsstatus
• Handicap
• Seksuele geaardheid
• Genderidentiteit en genderexpressie
• Familiale status
• Elke andere persoonlijke kenmerken

Verhaalsmechanismen

Individuen die menen dat zij het slachtoffer zijn van discriminatie, kunnen verhaal halen via verschillende mechanismen:

• Ombudsman voor Gelijkheid: Het indienen van een klacht bij de Ombudsman voor Gelijkheid is een aanbevolen eerste stap. De Ombudsman kan onderzoeken, proberen oplossingen te bemiddelen en aanbevelingen doen met mogelijke boetes bij overtreding.
• Arbeidsinspectie: Voor discriminatie op de werkplek kunnen klachten worden ingediend bij de Arbeidsinspectie, die de bevoegdheid heeft om onderzoeken uit te voeren en sancties op te leggen.
• Burgerlijke Rechtbanken: Individuen kunnen rechtszaken aanspannen bij burgerlijke rechtbanken om schadevergoeding en andere remedies voor discriminatie te eisen.
• Strafrechtbanken: Bepaalde vormen van discriminatie kunnen leiden tot strafrechtelijke vervolging, met name die welke haatzaaiende uitlatingen of geweld omvatten.

Verantwoordelijkheden van Werkgevers

Werkgevers spelen een cruciale rol bij het voorkomen en aanpakken van discriminatie op de werkplek. De Kroatische wetgeving schetst specifieke verantwoordelijkheden voor werkgevers:

• Non-discriminatiebeleid: Werkgevers moeten beleid aannemen en implementeren dat gelijkheid bevordert en discriminatie bij aanwerving, promoties en beloning verbiedt. Dit beleid moet procedures bevatten voor het melden en onderzoeken van klachten.
• Training: Werkgevers moeten trainingen aanbieden aan personeel over anti-discriminatiewetgeving, bedrijfsbeleid en het herkennen en voorkomen van discriminatie.
• Positieve Maatregelen: Werkgevers worden aangemoedigd om 'positieve maatregelen' te nemen om gelijkheid te bevorderen voor groepen die mogelijk ondervertegenwoordigd zijn of nadelen ondervinden.
• Redelijke Aanpassingen: Werkgevers zijn verplicht redelijke aanpassingen te bieden voor werknemers met een handicap om ervoor te zorgen dat zij volledig kunnen deelnemen aan de werkplek.

Kroatië houdt zich aan een reeks voorschriften die minimale arbeidsomstandigheden voor werknemers waarborgen. Deze voorschriften hebben betrekking op aspecten zoals werktijden, rustperiodes en ergonomische vereisten.

Werktijden

In Kroatië is de typische werkweek van maandag tot en met vrijdag, met werktijden tussen 8:30 uur en 9:00 uur en 16:30 uur tot 17:00 uur. Dit komt neer op een 40-urige werkweek. Overwerk is toegestaan, maar er zijn regels om buitensporige uren te voorkomen. Overwerk mag niet meer dan 10 uur per week en 180 uur per jaar bedragen, met uitzonderingen die zijn toegestaan onder specifieke omstandigheden zoals vastgelegd in collectieve overeenkomsten of met toestemming van de werknemer. Werkgevers bieden steeds vaker flexibele werkregelingen aan, waaronder deeltijdwerk, flexibele werktijden en thuiswerken, hoewel deze niet wettelijk verplicht zijn.

Rustperiodes

De Kroatische wet schrijft een minimale betaalde pauze van 30 minuten voor tijdens de werkdag voor maaltijden en rust. Werknemers hebben recht op minimaal 24 opeenvolgende uren rust per week, meestal op zondag.

Ergonomische Vereisten

De Kroatische wetgeving legt de nadruk op het belang van veiligheid en ergonomie op de werkplek om werkgerelateerde verwondingen en ziektes te voorkomen. Belangrijke vereisten zijn onder andere ergonomisch ontwerp, risicobeoordelingen en training van werknemers. Werkgevers hebben de verantwoordelijkheid om werkplekken, gereedschappen en apparatuur te bieden die ergonomisch zijn ontworpen om aan de specifieke taken van werknemers te voldoen, waardoor het risico op musculoskeletale aandoeningen wordt geminimaliseerd. Werkgevers zijn ook verplicht om regelmatige risicobeoordelingen uit te voeren om potentiële ergonomische gevaren op de werkplek te identificeren en corrigerende maatregelen te implementeren. Werknemers moeten training krijgen over de juiste houding, veilige tiltechnieken en hoe ze werkplekken kunnen aanpassen om ergonomische praktijken te bevorderen.

Kroatië geeft prioriteit aan het welzijn van werknemers door middel van een robuust kader van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften. Dit omvat verplichtingen van werkgevers, rechten van werknemers en de handhavende instanties.

Verplichtingen van Werkgevers

Kroatische werkgevers hebben een aanzienlijke verantwoordelijkheid om een veilige en gezonde werkomgeving te garanderen. Belangrijke verplichtingen zijn onder andere:

• Risicobeoordelingen: Werkgevers moeten regelmatig risicobeoordelingen uitvoeren om potentiële gevaren op de werkplek te identificeren. Deze beoordelingen moeten verschillende aspecten omvatten, zoals machines, chemische stoffen, ergonomie en psychosociale risico's.
• Preventieve Maatregelen: Op basis van de risicobeoordelingen moeten werkgevers effectieve preventieve maatregelen implementeren om risico's te elimineren of te minimaliseren. Dit kan het verstrekken van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), het opstellen van veilige werkprocedures en het aanbieden van adequate training aan werknemers omvatten.
• Veilige Werkomgeving: Werkgevers zijn verplicht om een veilige werkomgeving te bieden die het risico op ongevallen en ziektes minimaliseert. Dit omvat het onderhouden van apparatuur, zorgen voor goede ventilatie en het bevorderen van netheid.
• Informatie en Training: Werknemers moeten geïnformeerd worden over potentiële risico's op hun werkplek, voorzien worden van passende gezondheids- en veiligheidstraining en geïnstrueerd worden over hoe persoonlijke beschermingsmiddelen effectief te gebruiken.
• Ongevallenrapportage: Werkgevers zijn verplicht om werkgerelateerde ongevallen, verwondingen en beroepsziekten te melden aan het Kroatisch Instituut voor Arbeidsveiligheid (CIOP).

Rechten van Werknemers

Werknemers in Kroatië hebben een aantal fundamentele rechten met betrekking tot gezondheid en veiligheid op de werkplek:

• Recht op een Veilige Werkomgeving: Werknemers hebben het recht om te werken in een omgeving die vrij is van voorzienbare risico's voor hun gezondheid en veiligheid.
• Recht op Informatie en Training: Werknemers hebben het recht om geïnformeerd te worden over potentiële gevaren, adequate gezondheids- en veiligheidstraining te ontvangen en deel te nemen aan overleg over gezondheids- en veiligheidskwesties.
• Recht om Onveilig Werk te Weigeren: Werknemers hebben het recht om werk te weigeren dat zij onveilig achten of een risico vormt voor hun gezondheid, mits zij redelijke rechtvaardiging hebben voor hun bezorgdheid.

Handhavingsinstanties

De Kroatische overheid vertrouwt verschillende instanties de handhaving van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften toe:

• Kroatisch Instituut voor Arbeidsveiligheid (CIOP): CIOP speelt een cruciale rol in onderzoek, training en monitoring van gezondheid en veiligheid op de werkplek. Zij voeren inspecties uit, onderzoeken ongevallen en adviseren werkgevers en werknemers over preventieve maatregelen.
• Arbeidsinspectie: De Arbeidsinspectie voert werkplekinspecties uit om naleving van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften te waarborgen. Zij kunnen waarschuwingen geven, boetes opleggen en zelfs de sluiting van werkplekken met ernstige veiligheidsproblemen bevelen.