In de BES-eilanden wordt de beëindiging van arbeidsovereenkomsten geregeld door de Wet Beëindiging Arbeidsovereenkomsten BES en het Burgerlijk Wetboek van Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

Wettige Gronden voor Ontslag

Werkgevers kunnen arbeidsovereenkomsten beëindigen op basis van:

• Economische Redenen: Herstructurering, financiële moeilijkheden of beëindiging van het bedrijf.
• Prestaties of Gedrag van de Werknemer: Inclusief slechte prestaties, incompetentie of wangedrag.
• Arbeidsongeschiktheid of Langdurige Ziekte: Onvermogen om het werk uit te voeren vanwege langdurige gezondheidsproblemen.
• Wederzijds Overeenstemming: Beide partijen komen overeen de arbeidsrelatie te beëindigen.

Opzegtermijnen

De verplichte opzegtermijn hangt af van de duur van het dienstverband:

• Minder dan vijf jaar: Eén maand.
• Vijf tot tien jaar: Twee maanden.
• Tien tot vijftien jaar: Drie maanden.
• Meer dan vijftien jaar: Vier maanden.

Ontslagvergoeding

In specifieke omstandigheden kunnen werknemers recht hebben op een ontslagvergoeding (transitievergoeding). Dit geldt meestal wanneer het ontslag te wijten is aan economische redenen of de arbeidsongeschiktheid of ziekte van de werknemer. De berekening van de ontslagvergoeding is complex en gebaseerd op factoren zoals salaris en diensttijd.

Aanvullende Overwegingen

• Ontslaggoedkeuring: Voor de meeste ontslagen moeten werkgevers vooraf toestemming verkrijgen van het Departement van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).
• Ontbinding door de Rechtbank: Werknemers of werkgevers kunnen de rechtbank verzoeken de arbeidsovereenkomst te ontbinden als er geldige redenen zijn die voortzetting verhinderen.
• Onmiddellijke Beëindiging: Dit is alleen toegestaan in gevallen van ernstig wangedrag of dringende redenen, en er moet onmiddellijk kennisgeving worden gedaan aan de andere partij.

In Nederland zijn de anti-discriminatiewetten uitgebreid naar de BES-eilanden. Deze regelgeving beschermt individuen tegen discriminatie op basis van verschillende kenmerken zoals ras, religie of overtuiging, politieke opvatting, geslacht, leeftijd, seksuele geaardheid, handicap, nationaliteit en burgerlijke staat. Deze lijst is niet uitputtend en andere gronden kunnen mogelijk worden beschermd naarmate de jurisprudentie zich ontwikkelt.

Verhaalsmechanismen

Slachtoffers van discriminatie op de BES-eilanden hebben verschillende mogelijkheden voor verhaal:

• Anti-discriminatiedienst: Er is een gespecialiseerde anti-discriminatiedienst opgericht op de eilanden. Deze dienst biedt gratis hulp en advies aan degenen die discriminatie hebben ervaren, ondersteuning bij het indienen van klachten en bemiddeling waar mogelijk.

• College voor de Rechten van de Mens: Individuen kunnen het College voor de Rechten van de Mens vragen om een bindend oordeel te geven over hun discriminatiezaak.

• Juridische procedures: Slachtoffers van discriminatie hebben ook het recht om een rechtszaak aan te spannen bij een civiele rechtbank. Rechtbanken kunnen maatregelen opleggen zoals het stoppen van het discriminerende gedrag en schadevergoeding.

Verantwoordelijkheden van Werkgevers

Werkgevers op de BES-eilanden hebben een wettelijke plicht om inclusieve werkplekken te bevorderen die vrij zijn van discriminatie. Dit omvat:

• Proactieve preventie: Werkgevers moeten beleid en procedures implementeren die zijn ontworpen om alle vormen van discriminatie en intimidatie op de werkplek te voorkomen.

• Training en bewustwording: Werkgevers moeten werknemers regelmatig training geven over anti-discriminatiewetgeving, waarbij een cultuur van respect en gelijkheid wordt bevorderd.

• Eerlijke werving en promotie: Alle beslissingen met betrekking tot werkgelegenheid moeten worden genomen op basis van verdienste en objectieve criteria, los van beschermde kenmerken.

• Klachtenafhandeling: Werkgevers moeten een robuust systeem implementeren voor het onderzoeken en aanpakken van interne discriminatieklachten, snel en vertrouwelijk.

• Redelijke aanpassingen: Werkgevers moeten redelijke aanpassingen maken voor werknemers met een handicap of specifieke behoeften op basis van religie of overtuiging.

De eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba, ook wel bekend als de BES-eilanden, opereren onder vergelijkbare arbeidsnormen volgens de Nederlandse wet. Deze normen omvatten aspecten zoals werkuren, rustperiodes en ergonomische vereisten om een veilige en gezonde werkomgeving te waarborgen.

Werkuren

De wettelijke maximale werkweek is 45 uur, gemiddeld over een periode van vier maanden. Overwerk is toegestaan met toestemming van de werknemer en vereist een vergoeding van 1,5 keer het reguliere loon.

Rustperiodes

Werknemers hebben recht op een minimale ononderbroken rustperiode van 11 uur tussen werkdagen. Alle werknemers moeten minstens één ononderbroken rustdag per week krijgen, meestal op zondag. Werknemers hebben wettelijk recht op betaald verlof, dat ten minste drie keer het aantal contractuele werkdagen per week bedraagt, met een minimum van 15 dagen per jaar.

Ergonomische Vereisten

Hoewel specifieke ergonomische voorschriften niet gemakkelijk online beschikbaar zijn, is het waarschijnlijk dat de Nederlandse wetgeving inzake arbeidsomstandigheden van toepassing is op de BES-eilanden. Deze wetgeving benadrukt de verantwoordelijkheid van de werkgever om een veilige werkomgeving te bieden, waaronder ergonomische overwegingen om werkgerelateerde musculoskeletale aandoeningen te voorkomen.

De BES-eilanden (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) geven prioriteit aan het welzijn van werknemers door middel van een uitgebreid gezondheids- en veiligheidskader. Dit kader beschrijft de verplichtingen van werkgevers, de rechten van werknemers en de rol van handhavingsinstanties.

Verplichtingen van Werkgevers

Werkgevers dragen de primaire verantwoordelijkheid voor het waarborgen van een veilige en gezonde werkomgeving. Dit omvat het uitvoeren van risicoanalyses om potentiële gevaren te identificeren en het implementeren van preventieve maatregelen om risico's te minimaliseren.

Werkgevers moeten werknemers voorzien van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) wanneer nodig en hen trainen in het juiste gebruik ervan. Daarnaast zijn zij verplicht om training te bieden over gezondheids- en veiligheidsprocedures die specifiek zijn voor de werkplek.

Werkgevers moeten werkplekken en werkstations ergonomisch ontwerpen om werkgerelateerde musculoskeletale aandoeningen te voorkomen. Dit kan inhouden dat zij verstelbaar meubilair aanbieden, het bevorderen van juiste tiltechnieken en het aanbieden van regelmatige pauzes voor taken die repetitieve bewegingen vereisen.

Werkgevers moeten werkgerelateerde ongevallen melden bij de relevante autoriteiten en ervoor zorgen dat werknemers indien nodig snel medische zorg ontvangen.

Rechten van Werknemers

Werknemers hebben recht op een werkplek die vrij is van voorzienbare risico's voor hun gezondheid en veiligheid.

Werknemers hebben het recht om werk te weigeren dat zij onveilig achten, mits zij een redelijke rechtvaardiging hebben voor hun bezorgdheid.

Werknemers hebben recht op informatie en training over gezondheids- en veiligheidsrisico's en procedures die relevant zijn voor hun functie.

Handhavingsinstanties

De Arbeidsinspectie (Inspectie SZW) van de Rijksdienst Caribisch Nederland (RCN) is verantwoordelijk voor de handhaving van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften op de werkplek. De Inspectie voert werkplekinspecties uit, onderzoekt klachten en legt boetes op bij niet-naleving.