De Arbeidsgezondheids- en Veiligheidswet Nr. 85 van 1993 is een fundamenteel stuk wetgeving op het gebied van gezondheid en veiligheid in Zuid-Afrika. De primaire doelstellingen zijn het beschermen van de gezondheid en veiligheid van individuen op de werkplek en het beschermen van degenen die worden beïnvloed door werkplekactiviteiten.

Verplichtingen opgelegd door de wet

Verplichtingen van werkgevers

Artikel 8 van de wet legt uitgebreide verplichtingen op aan werkgevers. Deze omvatten het bieden van een veilige werkomgeving zonder gezondheidsrisico's, het onderhouden van systemen, procedures en apparatuur om veiligheid te waarborgen, en het verstrekken van informatie, training en toezicht aan werknemers over gezondheid en veiligheid. Werkgevers zijn ook verplicht om gevaren te identificeren, risico's te beoordelen en beheersmaatregelen te implementeren, werkplekongelukken en -incidenten te melden, en gezondheids- en veiligheidsvertegenwoordigers aan te stellen indien nodig.

Verplichtingen van werknemers

Artikel 14 van de wet beschrijft de verantwoordelijkheden van werknemers. Deze omvatten het nemen van redelijke zorg voor hun eigen gezondheid en veiligheid en die van anderen op de werkplek, samenwerken met de inspanningen van de werkgever om te voldoen aan de wet, het dragen en gebruiken van verstrekte beschermingsmiddelen, en het niet interfereren met of misbruiken van veiligheidsapparatuur.

Andere belangrijke regelgeving

De wet heeft een brede reikwijdte en verschillende regelgevingen bieden meer details voor specifieke gevaren en industrieën. Deze omvatten de Bouwvoorschriften (2014), Algemene Machinerichtlijnen (1988), Aangedreven Machinerichtlijnen (1988), Asbestvoorschriften (2001), Reglementering Gevaarlijke Chemische Stoffen (1995), en Milieuvoorschriften voor Werkplekken (1987).

Adviesorganen en handhaving

De Adviesraad voor Arbeidsgezondheid en Veiligheid, opgericht onder de wet, adviseert de Minister van Werkgelegenheid en Arbeid over beleids- en juridische zaken. Inspecteurs van het Ministerie van Werkgelegenheid en Arbeid inspecteren werkplekken om naleving van de gezondheids- en veiligheidswetgeving af te dwingen. Ze kunnen kennisgevingen uitgeven en juridische stappen ondernemen bij niet-naleving.

Sancties voor niet-naleving

Overtredingen van gezondheids- en veiligheidsverplichtingen worden zeer serieus genomen in de Zuid-Afrikaanse wetgeving. Niet-naleving van werkplekgezondheids- en veiligheidsvoorschriften kan resulteren in nalevingskennisgevingen, verbodskennisgevingen, substantiële financiële boetes, en in ernstige gevallen van nalatigheid, strafrechtelijke vervolging die kan leiden tot gevangenisstraf.

Naleving handhaven

Om naleving van gezondheids- en veiligheidswetten in Zuid-Afrika te waarborgen, moeten werkgevers een robuust gezondheids- en veiligheidsbeleid ontwikkelen en implementeren, regelmatige risicobeoordelingen uitvoeren, werknemers voorzien van training en informatie, en gegevens bijhouden van ongevallen, incidenten en inspecties.

De normen voor arbeidsgezondheid en -veiligheid (OHS) in Zuid-Afrika zijn in lijn met internationale best practices en zijn sterk gebaseerd op de conventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). Belangrijke pijlers zijn onder andere gevarenidentificatie en risicobeoordeling, risicobeheersingshiërarchie, werknemersparticipatie, en informatie, training en toezicht. Werkgevers moeten systematisch gevaren op de werkplek identificeren en risico's beoordelen om beheersmaatregelen te implementeren. Zuid-Afrika bevordert de hiërarchie van beheersmaatregelen, die eliminatie, vervanging, technische beheersmaatregelen, administratieve beheersmaatregelen en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) omvat.

Gevarenidentificatie en Risicobeoordeling

Werkgevers moeten systematisch gevaren op de werkplek identificeren (fysiek, chemisch, biologisch, ergonomisch, psychosociaal) en risico's beoordelen om beheersmaatregelen te implementeren. Dit is in overeenstemming met de IAO's Conventie inzake Veiligheid en Gezondheid op het Werk, 1981 (Nr. 155).

Risicobeheersingshiërarchie

Zuid-Afrika bevordert de hiërarchie van beheersmaatregelen:

1. Eliminatie
2. Vervanging
3. Technische beheersmaatregelen
4. Administratieve beheersmaatregelen
5. Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM)

Werknemersparticipatie

De OHSA benadrukt de betrokkenheid van werknemers bij het beheer van gezondheid en veiligheid door middel van gezondheids- en veiligheidsvertegenwoordigers en -comités. Dit is in overeenstemming met de IAO's Aanbeveling inzake Veiligheid en Gezondheid op het Werk (Nr. 164).

Informatie, Training en Toezicht

Werkgevers moeten OHS-informatie, instructie, training en toezicht bieden om ervoor te zorgen dat werknemers gevaren en veilige werkpraktijken begrijpen, wat in lijn is met de IAO's Conventie inzake Ontwikkeling van Menselijke Hulpbronnen, 1975 (Nr. 142).

Sectorspecifieke Normen

Zuid-Afrika hanteert specifieke normen voor hoogrisicosectoren. Enkele opmerkelijke voorbeelden zijn mijnbouw, bouw en gevaarlijke chemicaliën. De Mijngezondheids- en Veiligheidswet (MHSA) Nr. 29 van 1996 en bijbehorende regelgeving stellen strenge normen voor mijnbouwactiviteiten. De Bouwvoorschriften (2014) beschrijven vereisten voor werken op hoogte, graafveiligheid, elektrische installaties en meer. De Regeling Gevaarlijke Chemische Stoffen (1995) verplicht etikettering, Veiligheidsinformatiebladen (VIB), blootstellingsmonitoring en training voor werknemers die met gevaarlijke stoffen omgaan.

Arbeidsgezondheidsdiensten

Zuid-Afrika erkent het belang van preventieve en arbeidsgezondheidsdiensten. Bepaalde beroepen vereisen periodieke medische onderzoeken zoals voorgeschreven door specifieke regelgeving. Werkplekken moeten EHBO-voorzieningen en getrainde EHBO'ers hebben. Hoewel het niet strikt verplicht is, worden progressieve werkgevers aangemoedigd om gezondheidsbevorderings- en welzijnsprogramma's te implementeren om kwesties zoals hiv/aids, middelenmisbruik en geestelijke gezondheid aan te pakken.

Werkplekinspecties spelen een cruciale rol bij het handhaven van een veilige en gezonde werkomgeving. Ze helpen bij het identificeren van potentiële gevaren, het verifiëren van naleving van veiligheidsnormen, het implementeren van preventieve maatregelen en het voorlichten van werknemers over veiligheidsvereisten.

Gevarenidentificatie

Inspecties helpen bij het identificeren van potentiële gevaren die schade kunnen veroorzaken. Dit kunnen onveilige omstandigheden, apparatuur of werkmethoden zijn.

Nalevingsverificatie

Inspecties controleren of de werkplek voldoet aan veiligheidsvoorschriften en interne gezondheids- en veiligheidsnormen.

Preventieve Actie

De bevindingen van inspecties zijn cruciaal voor het implementeren van corrigerende en preventieve maatregelen om gevaren en risico's aan te pakken voordat incidenten zich voordoen.

Bewustwording en Educatie

Inspecties bieden een gelegenheid voor open discussie en versterken het begrip van werknemers over veiligheidsvereisten.

Soorten Inspecties

Er zijn verschillende soorten inspecties:

• Inspecties door het Ministerie van Werkgelegenheid en Arbeid (DEL): DEL-inspecteurs hebben de bevoegdheid om onaangekondigde inspecties uit te voeren en indien nodig nalevings- of verbodsberichten uit te geven.
• Interne Inspecties: Werkgevers moeten regelmatig interne veiligheidsinspecties uitvoeren. Dit kunnen informele rondgangen door supervisors zijn, formele audits of inspecties door veiligheidscommissies.
• Gespecialiseerde Inspecties: Specifieke voorschriften kunnen gespecialiseerde inspecties vereisen die worden uitgevoerd door bevoegde personen.

Inspectiecriteria

Inspecteurs gebruiken verschillende bronnen om de werkomstandigheden te evalueren. Deze omvatten het onderliggende juridische kader, goedgekeurde praktijkcodes, industrienormen en het gezondheids- en veiligheidsbeleid van de werkgever.

Inspectiefrequentie

De frequentie van inspecties hangt af van verschillende factoren, zoals de aard van de gevaren, wettelijke vereisten en incidentgeschiedenis.

Opvolgacties

Inspecties zijn alleen effectief als ze worden gevolgd door corrigerende maatregelen. Dit kan nalevingsopdrachten, gevarencorrectie, herziening van beleid en procedures en communicatie met werknemers omvatten. De bevindingen van inspecties moeten aan werknemers worden gecommuniceerd, waarbij veilige praktijken worden versterkt en eventuele aangebrachte wijzigingen worden benadrukt.

Werkplekongelukken kunnen ernstige gevolgen hebben, en het is belangrijk dat werkgevers hun verantwoordelijkheden in deze situaties begrijpen. In Zuid-Afrika zijn werkgevers wettelijk verplicht om ongelukken en incidenten tijdig te melden. Dit omvat fatale incidenten, ernstige incidenten waarbij een persoon minstens 14 dagen niet kan werken, en minder ernstige incidenten volgens interne beleidslijnen.

Melden van Werkplekongelukken

Werkgevers moeten fatale incidenten onmiddellijk melden aan een inspecteur en de politie. Ernstige incidenten, waarbij een persoon minstens 14 dagen niet kan werken, moeten binnen 7 dagen worden gemeld. Minder ernstige incidenten moeten mogelijk worden gemeld volgens interne beleidslijnen.

Onderzoeken van Werkplekongelukken

Het onderzoeken van de oorzaken van ongelukken is essentieel om toekomstige voorvallen te voorkomen. Werkgevers hebben de plicht om ongelukken te onderzoeken, oorzaken te identificeren en corrigerende maatregelen te implementeren. Onderzoeken kunnen getuigeninterviews, apparatuuronderzoek, procedurele beoordelingen, enz. omvatten. Het doel is om de oorzaken vast te stellen, niet om schuld toe te wijzen.

Schadeclaims

Gewonde werknemers of afhankelijke personen van degenen die op het werk dodelijk gewond zijn geraakt, hebben over het algemeen recht op schadevergoeding. De meeste werknemers in Zuid-Afrika zijn gedekt, met enkele uitzonderingen. Schadevergoeding kan medische kosten, tijdelijke of permanente invaliditeitsuitkeringen, pensioenen voor afhankelijke personen in geval van overlijden omvatten. De werkgever moet de vereiste formulieren indienen bij de Schadecommissaris. Werknemers kunnen zelf claims indienen als de werkgever dit niet doet.

Belangrijke Overwegingen

Werkgevers moeten een administratie bijhouden van werkplekongelukken en onderzoeken. Deze administratie is cruciaal als een schadeclaim wordt ingediend of als inspecteurs een onderzoek instellen. Rehabilitatie- en terugkeer-naar-werkprogramma's voor gewonde werknemers worden aangemoedigd. Hoewel schadevergoeding belangrijk is, moet het primaire doel van werkplekongelukprotocollen preventie zijn door te leren van incidenten en eventuele systemische tekortkomingen op het gebied van gezondheid en veiligheid aan te pakken.