De Roemeense gezondheids- en veiligheidswetten worden voornamelijk beheerst door Wet nr. 319 van 14 juli 2006, ook bekend als de Wet op Veiligheid en Gezondheid op het Werk. Deze wetgeving zet de EU-richtlijn inzake veiligheid en gezondheid op het werk om in Roemeense wetgeving, met de nadruk op risicopreventie, werknemersbescherming en informatie, overleg en opleiding.

Verantwoordelijkheden van de Werkgever

Werkgevers in Roemenië hebben aanzienlijke verantwoordelijkheden onder de gezondheids- en veiligheidswetten. Ze zijn verplicht om regelmatig potentiële gevaren te identificeren, risico's te evalueren en preventieve maatregelen te implementeren. Ze moeten werknemers ook duidelijke informatie verstrekken over werkplekrisico's, veiligheidsinstructies en noodzakelijke training. Overleg met werknemers of hun vertegenwoordigers over zaken die de gezondheid en veiligheid betreffen is verplicht. Afhankelijk van de grootte en het type activiteit van het bedrijf kan het oprichten van veiligheids- en gezondheidscomités vereist zijn. Werkgevers moeten ook interne of externe deskundigen op het gebied van arbeidsgezondheid en veiligheid aanwijzen. Ze zijn verantwoordelijk voor het zorgen voor geschikte regelingen voor eerste hulp, brandveiligheid en noodontruimingen. Het verstrekken van geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) gratis waar risico's niet volledig kunnen worden beperkt door andere middelen is ook een vereiste.

Rechten en Plichten van Werknemers

Werknemers hebben het recht om te werken onder veilige en gezonde omstandigheden. Ze kunnen potentieel gevaarlijke werksituaties weigeren zonder gevolgen. Werknemers hebben het recht om deel te nemen aan besluitvorming en zorgen te uiten over gezondheid en veiligheid. Ze hebben echter ook de verplichting om veiligheidsinstructies op te volgen en beschermingsmiddelen te gebruiken.

Specifieke Regelingen

Naast de hoofdwet zijn er tal van specifieke regelingen die verschillende gevaren aanpakken. Deze omvatten Regeringsbesluit nr. 300/2006, dat minimale gezondheids- en veiligheidseisen voor tijdelijke of mobiele bouwplaatsen regelt, Regeringsbesluit nr. 1048/2006, dat het veilig gebruik van arbeidsmiddelen dekt, Regeringsbesluit nr. 971/2006, dat risico's van chemische agentia behandelt, en Regeringsbesluit nr. 1051/2006, dat bepalingen uiteenzet voor het handmatig hanteren van lasten.

Handhaving en Sancties

De Arbeidsinspectie is verantwoordelijk voor het toezicht op en de handhaving van de gezondheids- en veiligheidswetten. Ze kunnen inspecties uitvoeren, verbeteringsberichten uitgeven en boetes of sancties opleggen. In gevallen van ernstige overtredingen of ongevallen kan strafrechtelijke aansprakelijkheid van toepassing zijn volgens het Roemeense Wetboek van Strafrecht.

De gezondheid en veiligheid op het werk (OHS) in Roemenië wordt geleid door een combinatie van richtlijnen van de Europese Unie, Roemeense wetgeving en technische normen ontwikkeld door de Roemeense Standaardisatievereniging (ASRO). Dit zorgt voor een hoog basisniveau van bescherming dat consistent is in heel Europa en aangepast aan de Roemeense context.

Gevarenidentificatie en Risicobeoordeling

Werkgevers zijn verplicht om systematisch gevaren op de werkplek te identificeren en de bijbehorende risico's te beoordelen. Deze proactieve benadering vormt de basis voor preventieve maatregelen. Werknemers en hun vertegenwoordigers dragen actief bij aan het risicobeoordelingsproces en bieden waardevolle inzichten vanuit hun ervaringen.

Beheers- en Preventiemaatregelen

Roemeense OHS-normen benadrukken de hiërarchie van beheersmaatregelen, waarbij prioriteit wordt gegeven aan het elimineren van gevaren, vervanging door minder gevaarlijke alternatieven, technische beheersmaatregelen om werknemers te isoleren van gevaren, administratieve beheersmaatregelen om de werkorganisatie of procedures te veranderen, en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) als laatste redmiddel.

Training en Informatie

Werkgevers zijn verantwoordelijk voor het bieden van passende training aan werknemers over risico's op de werkplek en veiligheidsprocedures. Dit omvat introductietraining en regelmatige opfriscursussen. Veiligheidsinformatie, instructies en waarschuwingen worden op een duidelijke en begrijpelijke manier gegeven, rekening houdend met de taalbehoeften van werknemers.

Gezondheidstoezicht

Voor werknemers die aan specifieke gevaren worden blootgesteld, kunnen gezondheidsbewakingsprogramma's vereist zijn. Deze programma's helpen bij het vroegtijdig opsporen van tekenen van beroepsziekten. Geschiktheidsbeoordelingen voor werk worden ook uitgevoerd om de geschiktheid van een individu voor specifieke taken te bepalen.

Beroepsongevallen en Ziekten

Werkgerelateerde ongevallen en incidenten moeten worden gemeld en onderzocht om de oorzaken te achterhalen en herhaling te voorkomen. Roemenië heeft ook een systeem voor het erkennen en compenseren van beroepsziekten, waarbij ondersteuning wordt geboden aan getroffen werknemers.

Noodplanning

Werkgevers zijn verplicht om gedetailleerde plannen en voorbereidingsmaatregelen te hebben voor noodsituaties zoals branden, evacuaties en eerste hulp. Regelmatige oefeningen en simulaties worden uitgevoerd om noodplannen te testen en ervoor te zorgen dat werknemers getraind zijn in de juiste reacties.

Ondersteunende Instellingen

Verschillende instellingen spelen cruciale rollen bij het bevorderen en handhaven van OHS-naleving in Roemenië. Deze omvatten de Arbeidsinspectie, het Nationaal Onderzoeks- en Ontwikkelingsinstituut voor Mijnveiligheid en Explosiebescherming (INSEMEX), en het Nationaal Instituut voor Onderzoek en Ontwikkeling in Arbeidsveiligheid (INCDPM). Deze instanties monitoren de naleving, voeren onderzoek uit, bieden expertise en ondersteunen beleidsontwikkeling op het gebied van arbeidsveiligheid.

Werkplekinspecties in Roemenië worden voornamelijk uitgevoerd door de Arbeidsinspectie, een instantie die de naleving van werkplekreglementen handhaaft. Deze inspecties zijn cruciaal om ervoor te zorgen dat werkgevers hun verplichtingen nakomen bij het bieden van een veilige en gezonde werkomgeving.

Soorten Inspecties

Er zijn drie hoofdtypen inspecties:

• Routine-inspecties: Dit zijn proactieve inspecties die worden gepland op basis van risicoprofielen of als onderdeel van gerichte campagnes.
• Klachtgebaseerde inspecties: Deze worden geactiveerd door klachten die door werknemers of hun vertegenwoordigers bij de Arbeidsinspectie zijn ingediend.
• Ongevalsonderzoeken: Dit zijn onderzoeken die door de Inspectie worden uitgevoerd na ernstige werkplekongelukken of incidenten om de oorzaken en mogelijke regelovertredingen vast te stellen.

Inspectieprocedures

Het inspectieproces omvat verschillende stappen:

1. Kennisgeving en Planning: Routine-inspecties kunnen vooraf worden aangekondigd, terwijl klachtgebaseerde of ongevalinspecties vaak onaangekondigd zijn. Inspecteurs bereiden zich voor op het bezoek door eerdere dossiers en relevante regelgeving te bekijken.
2. Openingsvergadering: De inspectie begint met een openingsvergadering waarin de inspecteur zijn of haar geloofsbrieven presenteert, de reikwijdte en het doel van de inspectie uiteenzet en de werkgever en werknemersvertegenwoordigers ontmoet.
3. Rondgang en Onderzoek: Inspecteurs voeren een grondige rondgang door de werkplek uit, waarbij ze werkprocessen, apparatuur, faciliteiten en documentatie observeren. Ze kunnen werknemers interviewen en indien nodig metingen verrichten.
4. Evaluatie en Bevindingen: Inspecteurs vergelijken hun observaties en bevindingen met de relevante regelgeving, waarbij ze eventuele niet-naleving of potentiële gevaren vaststellen.
5. Sluitingsvergadering: De inspecteur houdt een sluitingsvergadering om hun voorlopige bevindingen samen te vatten en noodzakelijke corrigerende maatregelen te bespreken.
6. Inspectierapport: Er wordt een formeel rapport opgesteld waarin de inspectiebevindingen worden gedetailleerd, samen met eventuele verbeteringsberichten of handhavingsmaatregelen.

Inspectiecriteria

De controle van de Arbeidsinspectie bestrijkt een breed scala aan gebieden, waaronder risicobeoordeling, veilige apparatuur en machines, chemische veiligheid, ergonomie en handmatige handling, werkomgeving, noodvoorbereiding, training en instructie, en administratie.

Inspectiefrequentie

De frequentie van inspecties varieert op basis van factoren zoals de grootte van het bedrijf, het risiconiveau en de inspectiegeschiedenis van het bedrijf.

Vervolgacties

Na de inspectie kunnen verschillende acties worden ondernomen:

• Verbeteringsberichten: Deze worden uitgegeven voor overtredingen, waarbij de werkgever een deadline krijgt voor rectificatie.
• Boetes en Sancties: De Arbeidsinspectie kan boetes opleggen voor regelovertredingen.
• Opschorting of Sluiting (Ernstige Gevallen): In gevallen van ernstig risico kan de Inspectie tijdelijke opschorting van activiteiten of gedeeltelijke/volledige sluiting van de werkplek bevelen.
• Strafrechtelijke Procedures: In extreme situaties van nalatigheid of opzettelijke overtredingen die ernstige schade veroorzaken, kunnen strafrechtelijke aanklachten worden ingediend.

Arbeidsongevallen zijn een ernstige zaak die onmiddellijke aandacht en rapportage vereisen. Werkgevers dragen de primaire verantwoordelijkheid voor het melden van deze incidenten aan de relevante autoriteiten. Dodelijke ongevallen en ernstige verwondingen moeten onmiddellijk worden gemeld aan de Arbeidsinspectie en de politie, terwijl ongevallen die resulteren in meer dan 3 dagen werkverzuim binnen 24 uur aan de Arbeidsinspectie moeten worden gemeld. Rapportage gebeurt met behulp van een gestandaardiseerd formulier dat beschikbaar is bij de Arbeidsinspectie.

Onderzoek naar Ongevallen

De werkgever is verplicht een intern onderzoek uit te voeren om de directe en onderliggende oorzaken van het ongeval vast te stellen. Dit omvat het verzamelen van bewijsmateriaal, het interviewen van getuigen en het analyseren van de omstandigheden. De Arbeidsinspectie kan haar eigen, meer diepgaand onderzoek uitvoeren, vooral in gevallen van ernstige ongevallen of dodelijke slachtoffers. Vertegenwoordigers van werknemers hebben het recht om betrokken te zijn bij het onderzoeksproces, waardevolle inzichten te bieden en een grondige analyse te waarborgen.

Compensatie voor Arbeidsongevallen en Ziekten

Roemenië heeft een verplicht sociaal verzekeringssysteem dat voorziet in compensatie in geval van arbeidsongevallen en beroepsziekten. Werknemers die verwondingen of ziekten oplopen die direct verband houden met hun werk, hebben recht op uitkeringen, waaronder de kosten van medische zorg en revalidatiediensten, compensatie voor gederfde lonen tijdens perioden van tijdelijke arbeidsongeschiktheid, pensioenen of eenmalige betalingen in geval van langdurige of blijvende arbeidsongeschiktheid, en nabestaandenuitkeringen in geval van overlijden. Werknemers of hun vertegenwoordigers starten compensatieclaims via de lokale Sociale Verzekeringsinstantie.

Aanvullende Overwegingen

Het Roemeense compensatiesysteem is grotendeels gebaseerd op een principe van geen schuld, wat betekent dat werknemers geen nalatigheid van de werkgever hoeven te bewijzen om uitkeringen te ontvangen. In sommige gevallen kunnen werknemers of hun families ook de mogelijkheid hebben om civiele rechtszaken aan te spannen tegen de werkgever, vooral als er bewijs is van grove nalatigheid of opzettelijk wangedrag.