Oostenrijk

In Oostenrijk is een gezonde werk-privébalans voor werknemers een prioriteit, wat wordt weerspiegeld in de regelgeving over werktijden. De Arbeidstijdenwet (Arbeitszeitgesetz, ArbZG) stelt het kader vast, maar collectieve overeenkomsten in specifieke sectoren kunnen de details beïnvloeden.

De wet schetst de maximaal toegestane werktijden:

• Wekelijks: De standaard is 40 uur per week, gemiddeld over een periode van 17 weken. Dit betekent dat sommige weken iets langere uren kunnen hebben om kortere weken te compenseren.
• Dagelijks: Het maximum is 12 uur per dag.

Er zijn uitzonderingen op deze regels:

• Collectieve overeenkomsten kunnen een lagere standaardwerkweek vaststellen, meestal op 38,5 uur.
• Overeenkomsten kunnen de dagelijkse werktijd onder specifieke omstandigheden verlengen tot 10 uur.

Aanvullende overwegingen zijn onder andere:

• Flexibele werktijden: "Gleitzeit"-systemen geven werknemers meer flexibiliteit bij het plannen van hun werkdag binnen bepaalde parameters. Dit systeem kan de dagelijkse werktijd verlengen tot 10 uur.

In Oostenrijk is overwerk toegestaan, maar er zijn regels om het welzijn van werknemers te beschermen en ervoor te zorgen dat ze eerlijk worden gecompenseerd. De Arbeidstijdenwet (Arbeitszeitgesetz, ArbZG) biedt het basisraamwerk, dat kan worden aangepast via collectieve overeenkomsten.

Overwerk wordt gedefinieerd als alle uren die worden gewerkt buiten de standaardwerkweek zoals bepaald door de wet of een collectieve overeenkomst. Over het algemeen is de toestemming van een werknemer vereist voor overwerk, behalve in noodgevallen of onvoorziene omstandigheden die de bedrijfsvoering in gevaar kunnen brengen. De maximale dagelijkse werktijd, inclusief overwerk, is beperkt tot 12 uur. De 11e en 12e uur zijn vrijwillig, en werkgevers kunnen werknemers niet dwingen om deze te werken. De gemiddelde werktijd over een periode van 17 weken mag niet meer dan 48 uur per week bedragen, inclusief overwerk. Werkgevers moeten rekening houden met de behoefte van een werknemer aan rust en herstel bij het toewijzen van overwerk, vooral als de werknemer verantwoordelijkheden heeft zoals kinderopvang of de zorg voor een ziek familielid.

Overwerk moet worden gecompenseerd tegen een hoger tarief dan het reguliere loon. Het specifieke tarief kan worden vastgelegd in individuele arbeidsovereenkomsten, collectieve overeenkomsten of wettelijke regelingen. Als er geen tarief is vastgesteld, worden de volgende minimumverhogingen toegepast: 25% voor overwerk tussen reguliere werkuren en 18.00 uur, 35% voor overwerk tussen 18.00 uur en 20.00 uur, en 50% voor overwerk na 20.00 uur, op zondagen en feestdagen. In sommige gevallen kunnen werknemers onderhandelen over vrije tijd in plaats van overwerkvergoeding. Deze optie vereist echter een overeenkomst tussen de werkgever en werknemer.

In Oostenrijk geeft het arbeidsrecht prioriteit aan het welzijn van werknemers en verplicht het rustperiodes en pauzes gedurende de werkdag. De Arbeidstijdenwet (Arbeitszeitgesetz, ArbZG) stelt de basis vast, met enkele variaties mogelijk door middel van collectieve overeenkomsten.

Verplichte Rustperiodes

Dagelijkse pauzes zijn vereist na een bepaalde periode van ononderbroken werk, afhankelijk van het totale aantal werkuren:

• Voor werkperiodes van meer dan 6 uur is een pauze van minimaal 30 minuten verplicht.
• Voor werkperiodes tussen 4,5 en 6 uur is een pauze van minimaal 15 minuten vereist.

Er zijn uitzonderingen op deze regels. De duur van de rustperiode kan worden verkort tot 15 minuten als de totale dagelijkse werktijd niet meer dan 6 uur bedraagt en de werknemer hiermee instemt.

Lunchpauzes

Lunchpauzes zijn niet expliciet wettelijk verplicht, maar de vereiste rustperiode kan worden gebruikt voor de lunch als deze binnen een redelijke tijd valt. De duur van de lunchpauze wordt meestal bepaald door collectieve overeenkomsten of bedrijfsbeleid en wordt niet meegerekend in de werkuren. Het is gebruikelijk om een lunchpauze van een uur te hebben.

Aanvullende Overwegingen

Werkgevers moeten een geschikte ruimte bieden voor werknemers om hun rustperiodes en pauzes te benutten.

Nachtwerk en weekendwerk zijn toegestaan in Oostenrijk, met specifieke regels om het welzijn van werknemers te waarborgen en een juiste compensatie te garanderen. Deze regels zijn vastgelegd in de Arbeidstijdenwet (Arbeitszeitgesetz, ArbZG), met mogelijke aanpassingen via collectieve arbeidsovereenkomsten.

Nachtwerk wordt over het algemeen gedefinieerd als werk tussen 20.00 uur en 06.00 uur. Het vereist meestal de voorafgaande toestemming van de werknemer, tenzij uitzonderlijke omstandigheden dit noodzakelijk maken. Werkgevers moeten regelmatige gezondheidscontroles regelen voor nachtwerkers (minstens elke twee jaar) om hun welzijn te monitoren. Nachtwerk is over het algemeen verboden voor zwangere en borstvoeding gevende vrouwen. Uitzonderingen kunnen worden gemaakt met een medische verklaring die expliciet nachtwerk voor een specifiek individu goedkeurt.

Werken op zondag is over het algemeen beperkt in Oostenrijk en vereist toestemming van de lokale magistraat. Uitzonderingen hebben meestal betrekking op essentiële diensten of onvermijdelijke omstandigheden. Weekendwerk op zaterdag is over het algemeen toegestaan, maar kan onderworpen zijn aan specifieke regels die zijn vastgelegd in collectieve arbeidsovereenkomsten voor bepaalde sectoren. Weekendwerk brengt doorgaans een hoger loon met zich mee dan reguliere uren. De specifieke verhoging wordt bepaald door individuele arbeidsovereenkomsten, collectieve arbeidsovereenkomsten of wettelijke bepalingen (gesetzlichen Bestimmungen).