De Arbeidswet van de Republiek Jemen (Wet nr. 5) van 1995 is de primaire wet die arbeidsrelaties regelt, inclusief het beëindigen van arbeidsovereenkomsten in Jemen.

Wettige Gronden voor Ontslag

Werkgevers in Jemen mogen werknemers ontslaan om redenen zoals ernstig wangedrag, economische of technische redenen, overlijden of arbeidsongeschiktheid van de werknemer, en het aflopen van een contract voor bepaalde tijd. Ernstig wangedrag omvat intimidatie, incompetentie, fraude, het onthullen van bedrijfsgeheimen, mishandeling, het negeren van veiligheidsregels of andere soortgelijke handelingen. Economische of technische redenen kunnen bedrijfsherstructurering, faillissement of veranderingen in technologie omvatten.

Opzegtermijnen

Voordat een werkgever het contract van een werknemer beëindigt, moet hij een schriftelijke opzegtermijn geven. De lengte van de opzegtermijn hangt af van de wijze waarop de werknemer wordt betaald. Voor maandlonen is een opzegtermijn van 30 dagen vereist. Voor tweewekelijkse lonen is een opzegtermijn van 15 dagen nodig. Voor stukwerk, uurloon, dagloon of weekloon is een opzegtermijn van één week vereist.

Ontslagvergoeding

Werknemers die worden ontslagen om redenen buiten hun controle, zoals bedrijfsredenen, hebben recht op een speciale vergoeding. Het exacte bedrag wordt bepaald door de bevoegde Arbitragecommissie, waarbij het maximale bedrag van een dergelijke vergoeding zes maanden loon bedraagt.

Belangrijke Overwegingen

Werkgevers kunnen een proeftijd van maximaal 6 maanden opnemen in de arbeidsovereenkomst. Beëindiging tijdens een proeftijd kan zonder opzegging of ontslagvergoeding plaatsvinden. Als een werknemer van mening is dat het ontslag onrechtmatig is, kan hij dit aanvechten door een klacht in te dienen bij het Ministerie van Arbeid of door middel van arbitrage of gerechtelijke procedures. Sommige collectieve overeenkomsten kunnen gunstigere voorwaarden voor werknemers bevatten met betrekking tot ontslag.

De Grondwet van Jemen bevat een algemene gelijkheidsbepaling (Artikel 41) waarin staat dat alle burgers gelijk zijn in rechten en plichten. Echter, het ontbreekt aan expliciete bescherming tegen discriminatie op basis van specifieke kenmerken. De Arbeidswet van de Republiek Jemen bevat wel enkele non-discriminatiebepalingen, maar deze zijn beperkt in omvang.

Beschermde Kenmerken

Hoewel er geen uitgebreide anti-discriminatiewetgeving is, kunnen sommige beschermingen worden afgeleid uit de wetten van Jemen en zijn verplichtingen onder internationale verdragen:

• Geslacht: Jemen is ondertekenaar van het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen (CEDAW). Desondanks bevat de Jemenitische wet nog steeds discriminerende elementen, met name in de Wet op de Persoonlijke Status.
• Ras/Etniciteit: Het Comité voor de Uitbanning van Rassendiscriminatie (CERD) heeft zorgen geuit over discriminatie tegen gemarginaliseerde groepen zoals de Al-Akhdam.

Beperkte Verhaalsmechanismen

• Arbeidsgeschillen: Werknemers die te maken hebben met discriminatie kunnen een oplossing zoeken via arbeidsarbitrage zoals voorzien in de Arbeidswet. De effectiviteit van dit mechanisme kan echter beperkt zijn.
• Internationale Klachten: De ratificatie van CEDAW en CERD door Jemen stelt theoretisch klachten aan de respectieve internationale organen mogelijk in gevallen van ernstige discriminatie. Dit proces is complex en biedt mogelijk geen onmiddellijke verlichting.

Verantwoordelijkheden van Werkgevers

Hoewel er geen specifieke wetten zijn die dit verplichten, hebben Jemenitische werkgevers een ethische verplichting om gelijkheid en non-discriminatie op de werkplek te bevorderen. Dit omvat:

• Eerlijke aanwervingspraktijken: Beslissingen moeten gebaseerd zijn op verdienste, niet op discriminerende factoren.
• Gelijke behandeling: Zorgen voor eerlijke beloning, promotiekansen en toegang tot middelen voor alle werknemers.
• Nultolerantie voor intimidatie: Snelle actie ondernemen tegen elke vorm van intimidatie op basis van beschermde kenmerken.

Belangrijkste Uitdagingen

• De zwakke juridische bescherming tegen discriminatie in Jemen blijft een aanzienlijke uitdaging.
• Culturele attitudes en traditionele praktijken kunnen de handhaving van anti-discriminatieprincipes verder belemmeren.

Jemen heeft regels opgesteld met betrekking tot werkuren, rustperiodes en ergonomische vereisten om een basisniveau van welzijn voor werknemers te waarborgen.

Werkuren

De Jemenitische Arbeidswet (Wet nr. 5 van 1995) beschrijft een standaardwerkweek van 48 uur, verdeeld over zes werkdagen. De dagelijkse werkuren zijn doorgaans acht uur. Tijdens de heilige maand Ramadan worden de werkuren verminderd tot zes uur per dag en 36 uur per week.

Rustperiodes

De Jemenitische wet schrijft rustpauzes voor, hoewel de specifieke duur niet expliciet wordt vermeld in de Arbeidswet. In de praktijk bieden de meeste bedrijven een pauze van een uur tijdens de werkdag. Jemenitische werknemers hebben recht op één volledige dag rust per week, die meestal op vrijdag valt.

Ergonomische Vereisten

De Jemenitische wetgeving heeft momenteel geen specifieke voorschriften met betrekking tot ergonomische vereisten op de werkplek. Werkgevers hebben echter een algemene verplichting om de veiligheid en gezondheid van hun werknemers te waarborgen. Dit kan inhouden dat er stappen worden ondernomen om een goede houding en werkplekinrichting te bevorderen om ergonomische risico's te minimaliseren.

Belangrijke Overwegingen

Het handhaven van deze normen kan een uitdaging zijn in Jemen vanwege het aanhoudende conflict en een gespannen economie. Veel Jemenieten werken in de informele sector, die vaak buiten deze wettelijke beschermingen valt.

In Jemen, ondanks het voortdurende conflict, bestaat er een kader om de gezondheid en veiligheid van werknemers te beschermen. Jemenitische werkgevers dragen een aanzienlijke verantwoordelijkheid voor de gezondheid en veiligheid van werknemers, zoals uiteengezet in het Arbeidswetboek (Wet nr. 5 van 1995) en aanverwante regelgeving.

Verplichtingen van de Werkgever

Werkgevers in Jemen zijn verplicht om een veilige werkomgeving te bieden die de risico's op ongevallen en verwondingen minimaliseert. Dit omvat goede ventilatie, verlichting en maatregelen om stof, dampen en lawaai te beheersen. Ze hebben ook de plicht om werknemers te trainen in veiligheidsprocedures en hen van de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) te voorzien. Bovendien moeten werkgevers risicobeoordelingen uitvoeren om potentiële gevaren te identificeren en preventieve maatregelen te implementeren.

Rechten van Werknemers

Jemenitische werknemers hebben fundamentele rechten met betrekking tot gezondheid en veiligheid op de werkplek. Ze hebben het recht om werk te weigeren dat zij als onveilig beschouwen en om veiligheidsrisico's te melden aan hun werkgever of de relevante autoriteiten. Werknemers hebben ook het recht om geïnformeerd te worden over potentiële gevaren die samenhangen met hun werk en om training te ontvangen over veilige werkmethoden.

Handhavingsinstanties

Het belangrijkste handhavingsorgaan voor gezondheids- en veiligheidsvoorschriften in Jemen is het Ministerie van Arbeid. Zij zijn verantwoordelijk voor het inspecteren van werkplekken, het onderzoeken van klachten en het waarborgen van de naleving van gezondheids- en veiligheidsnormen.

Uitdagingen en Overwegingen

Het voortdurende conflict in Jemen heeft de capaciteit van het Ministerie van Arbeid om gezondheids- en veiligheidsvoorschriften effectief te handhaven aanzienlijk beïnvloed. Bovendien werkt een groot deel van de Jemenitische beroepsbevolking in de informele sector, waar vaak een gebrek aan adequate gezondheids- en veiligheidsmaatregelen is.

De situatie in Jemen evolueert voortdurend. Raadpleging van Jemenitische arbeidsrechtspecialisten of internationale organisaties kan de meest actuele informatie over gezondheids- en veiligheidsvoorschriften en best practices bieden.