Gezondheids- en veiligheidswetten in Frankrijk zijn een cruciaal onderdeel van de arbeidswetgeving. Ze komen voornamelijk voort uit de Code du Travail (Arbeidswet), richtlijnen van de Europese Unie en verschillende decreten en regelgevingen. Het belangrijkste principe is dat werkgevers de uiteindelijke verantwoordelijkheid dragen voor het waarborgen van de gezondheid en veiligheid van hun werknemers op de werkplek, inclusief zowel fysiek als mentaal welzijn.

Verplichtingen van de Werkgever

Het Franse gezondheids- en veiligheidssysteem legt strikte verplichtingen op aan werkgevers. Deze verplichtingen draaien om risicobeoordeling en preventie, informatie en training, en organisatie en middelen. Werkgevers moeten uitgebreide risicobeoordelingen uitvoeren om potentiële gevaren op de werkplek te identificeren en preventieve maatregelen te ontwikkelen en implementeren om deze risico's aan te pakken. Ze moeten ook werknemers voorzien van duidelijke informatie en training over gezondheids- en veiligheidsrisico's en preventieve maatregelen. Bovendien zijn ze verplicht om een gezondheids- en veiligheidsorganisatie binnen het bedrijf op te zetten en passende middelen te verstrekken om de succesvolle implementatie van gezondheids- en veiligheidsmaatregelen te waarborgen.

Rechten en Betrokkenheid van Werknemers

Werknemers hebben een fundamenteel recht op een veilige en gezonde werkomgeving. De wet biedt hen hulpmiddelen en participatie op verschillende manieren. Werknemers kunnen werk weigeren dat zij als een ernstig en onmiddellijk gevaar beschouwen. Bedrijven met ten minste 50 werknemers moeten een Comité voor Gezondheid en Veiligheid (CSE) oprichten, dat adviserende bevoegdheden heeft over gezondheids- en veiligheidskwesties. Werknemers hebben ook recht op regelmatige gezondheidscontroles en consultaties met betrekking tot werkgerelateerde risico's, verzorgd door de Arbeidsgeneeskundige Dienst.

Specifieke Reguleringsgebieden

De Franse gezondheids- en veiligheidswetgeving bestrijkt talrijke gebieden voor de bescherming van werknemers. Enkele belangrijke voorbeelden zijn werkplekontwerp en -uitrusting, werktijden en rustpauzes, en psychosociale risico's. Werkgevers zijn verplicht om pesterijen, intimidatie en andere factoren die de mentale gezondheid op de werkplek beïnvloeden, aan te pakken.

Handhaving en Sancties

De Arbeidsinspectie voert werkplekaudits uit om naleving van de gezondheids- en veiligheidswetgeving te waarborgen. Werkgevers kunnen aanzienlijke boetes krijgen en, in ernstige gevallen, strafrechtelijke sancties voor niet-naleving van gezondheids- en veiligheidswetten. Het is belangrijk op te merken dat de Franse gezondheids- en veiligheidswetgeving uitzonderlijk gedetailleerd is, en het is essentieel om juridische specialisten te raadplegen voor specifieke situaties en om op de hoogte te blijven van eventuele wijzigingen.

De gezondheid en veiligheid op het werk (OHS) in Frankrijk is diep geworteld in principes zoals preventie, verantwoordelijkheid en werknemersparticipatie. Proactieve maatregelen moeten worden genomen om beroepsrisico's en gevaren bij de bron te voorkomen. De werkgever draagt de primaire verantwoordelijkheid voor het waarborgen van een veilige en gezonde werkplek. Werknemers en hun vertegenwoordigers moeten actief betrokken zijn bij het identificeren van gevaren, risicobeoordeling en de implementatie van preventieve maatregelen.

Belangrijke Instellingen

Verschillende instellingen spelen een cruciale rol in het OHS-landschap in Frankrijk. Het Ministerie van Arbeid is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en handhaven van OHS-beleid. Het Nationaal Instituut voor Onderzoek en Veiligheid (INRS) biedt onderzoek, expertise en training op het gebied van beroepsrisicopreventie. Het Franse Agentschap voor Voedselveiligheid, Milieu en Arbeidsomstandigheden (ANSES) draagt bij aan expertise, evaluatie en risicobeoordeling in OHS. Ziektekostenverzekeringsfondsen (Caisses d'Assurance Maladie) spelen een rol bij het voorkomen van arbeidsongevallen en beroepsziekten. Bedrijfsgezondheidsdiensten bieden gezondheidsbewaking en werkplekbeoordelingen voor werknemers.

Verplichtingen van Werkgevers

Werkgevers in Frankrijk hebben uitgebreide verplichtingen met betrekking tot veiligheid. Ze moeten een uitgebreide risicobeoordeling uitvoeren en een preventieplan opstellen waarin maatregelen worden beschreven om die risico's te beheersen. Dit wordt gedocumenteerd in het Enig Document voor de Beoordeling van Beroepsrisico's (DUERP). Werkgevers moeten werknemers ook voorzien van passende veiligheidstraining en informatie over gevaren en preventieve maatregelen. Ze zijn verplicht om de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) kosteloos aan de werknemer te verstrekken. Werkgevers moeten medische onderzoeken voor werknemers organiseren, afhankelijk van de functie-eisen, en arbeidsongevallen en beroepsziekten melden bij de relevante autoriteiten.

Rechten en Verantwoordelijkheden van Werknemers

Werknemers hebben het recht om het werk te staken als zij van mening zijn dat er een dreigend en ernstig gevaar voor hun gezondheid en veiligheid is. Werknemers hebben het recht om deel te nemen aan OHS-besluitvorming via vertegenwoordigers in gezondheids- en veiligheidscomités (CHSCT's). Werknemers moeten echter ook voldoen aan veiligheidsinstructies en beschermingsmiddelen gebruiken.

Specifieke Aandachtsgebieden

De Franse OHS-wetgeving behandelt verschillende specifieke gevaren en gebieden. Regelgeving beschrijft hoe gevaarlijke chemicaliën moeten worden behandeld, opgeslagen en geëtiketteerd. Werkgevers moeten werknemers beschermen tegen de risico's van biologische agentia. Preventieplannen moeten ergonomische risico's en repetitieve taken aanpakken. Werkgevers moeten ook aandacht besteden aan werkstress, intimidatie en geweld.

De Inspection du Travail, of de Arbeidsinspectie, is het belangrijkste orgaan in Frankrijk dat verantwoordelijk is voor het uitvoeren van werkplekinspecties en het handhaven van arbeidswetten. Hun primaire doelstellingen zijn onder andere het waarborgen van gezondheid en veiligheid, het handhaven van arbeidswetten en het bieden van adviesdiensten aan werkgevers en werknemers over de interpretatie van arbeidswetten en best practices voor het handhaven van een eerlijke en veilige werkomgeving.

Werkplek Inspectieprocedures

Het inspectieproces kan gepland of onaangekondigd zijn, met uitzonderingen voor privéwoningen waar voorafgaande toestemming vereist is. De inspectie ter plaatse omvat een documentbeoordeling, een rondgang door de faciliteit en interviews met zowel de werkgever als de werknemers. Na de inspectie wordt een rapport opgesteld met observaties en mogelijke overtredingen, en een formeel exemplaar wordt aan de werkgever gegeven.

Inspectiecriteria

Werkplekinspecties in Frankrijk richten zich op de bepalingen van de Franse Arbeidswet, evenals op toepasselijke regelgeving, collectieve overeenkomsten en sectorspecifieke gezondheids- en veiligheidsnormen. Veelvoorkomende aandachtsgebieden zijn onder andere arbeidsomstandigheden, veiligheidsrisico's, omgang met gevaarlijke stoffen, discriminatie en intimidatie, en werknemers met speciale bescherming.

Inspectiefrequentie

De frequentie van inspecties varieert op basis van de sector, de grootte van het bedrijf en het risiconiveau. Sectoren met een hogere blootstelling aan gevaren kunnen vaker worden geïnspecteerd. Bedrijven met een geschiedenis van niet-naleving kunnen regelmatiger worden gecontroleerd. Daarnaast voert de Arbeidsinspectie willekeurige inspecties uit in verschillende sectoren voor toezicht.

Vervolgacties

De mogelijke gevolgen na een werkplekinspectie variëren van geen actie, als er geen overtreding wordt gevonden, tot strafrechtelijke vervolging voor ernstige of herhaalde overtredingen. Andere mogelijke uitkomsten zijn een informele kennisgeving waarin vrijwillige naleving wordt verzocht, een formele kennisgeving waarin een termijn wordt gesteld voor het verhelpen van overtredingen, administratieve boetes voor specifieke overtredingen en een werkstopbevel in geval van acuut gevaar.

Arbeidsongevallen zijn een ernstige zaak die onmiddellijke aandacht en correcte rapportage vereisen. Werknemers zijn verplicht om hun werkgever binnen 24 uur op de hoogte te stellen van elk arbeidsongeval. De werkgever heeft vervolgens de verantwoordelijkheid om het ongeval binnen 48 uur te melden bij het lokale Primaire Ziektekostenverzekeringsfonds (CPAM) van de werknemer. Dit zorgt ervoor dat de werknemer toegang heeft tot gratis medische zorg met betrekking tot het ongeval en de mogelijkheid tot compensatie. In het geval van beroepsziekten heeft de werknemer 15 dagen om dit te melden bij hun CPAM nadat een arts medisch verlof heeft voorgeschreven.

Onderzoeksprocessen

Werkgevers zijn verplicht om arbeidsongevallen te onderzoeken om de oorzaken te begrijpen en preventieve maatregelen te implementeren. Afhankelijk van de grootte van het bedrijf kunnen gekozen werknemersvertegenwoordigers of een Comité voor Gezondheid, Veiligheid en Arbeidsomstandigheden (CSSCT) deelnemen aan het onderzoek. De Arbeidsinspectie (Inspection du travail) kan ook betrokken raken bij onderzoeken, vooral in gevallen van ernstige ongevallen of wanneer er vermoedens zijn van nalatigheid van de werkgever.

Schadeclaims

Als de werknemer door het ongeval niet kan werken, ontvangt hij of zij dagvergoedingen van de Sociale Zekerheid. Aanvankelijk is dit 60% van hun dagloon, oplopend tot 80% vanaf de 29e dag van het verlof. Als het ongeval een blijvende invaliditeit veroorzaakt, kan de werknemer een pensioen ontvangen, afhankelijk van de ernst van de invaliditeit. Als de werkgever wordt bevonden aan "onvergeeflijke fout" (faute inexcusable), kan de werknemer extra compensatie ontvangen.