In Oeganda krijgen gezondheid en veiligheid op de werkplek hoge prioriteit, ondersteund door een uitgebreide juridische structuur.

Kernwetgeving

De primaire wetgeving op dit gebied is de Arbeidsveiligheids- en Gezondheidswet van 2006, die fungeert als de hoeksteenwetgeving. Het beschrijft de plichten van zowel werkgevers als werknemers, evenals het voorkomen van gevaren. Een ander belangrijk stuk wetgeving is de Arbeidsongevallenwet van 2000, die de compensatie voor werkgerelateerde verwondingen en ziekten regelt.

Ondersteunende Wetgeving

Naast de kernwetgeving zijn er verschillende ondersteunende wetten die verschillende aspecten van gezondheid en veiligheid op de werkplek behandelen. Deze omvatten de Nationale Milieuwet, Hoofdstuk 153, die milieugevaren behandelt die mogelijk invloed kunnen hebben op werkplekken, en de Volksgezondheidswet, Hoofdstuk 281, die bepalingen bevat met betrekking tot sanitaire voorzieningen, hygiëne en infectieziektebestrijding op werkplekken. De Arbeidswet van 2006 bevat ook secties met betrekking tot arbeidsomstandigheden en het welzijn van werknemers.

Kernprincipes van de Oegandese Gezondheids- en Veiligheidswetten

De kernprincipes van de Oegandese gezondheids- en veiligheidswetten omvatten algemene plichten voor werkgevers, zoals het bieden van een veilige en gezonde werkplek, veilige werksystemen, adequate machines en apparatuur, geschikte Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM), en informatie, instructie, training en toezicht. Er zijn ook noodplanningen en procedures van kracht.

Werknemers hebben daarentegen plichten zoals het nemen van redelijke zorg voor hun eigen veiligheid en die van anderen, samenwerken met werkgevers in veiligheidskwesties, en het correct gebruiken van PBM. Ze hebben ook het recht om werk te weigeren dat zij als een onmiddellijk gevaar beschouwen.

Sectorspecifieke Regelingen

Oeganda heeft ook aanvullende regelingen die zijn afgestemd op specifieke sectoren met verhoogde risico's. Voorbeelden hiervan zijn de Fabriekswet (momenteel in revisie), Mijnbouwregelingen en Petroleumgerelateerde regelingen.

Arbeidsgezondheid en -veiligheid (OSH) is een cruciaal aspect van elke werkplek. In Oeganda is de fundamentele wetgeving op het gebied van OSH de Occupational Safety and Health Act, No. 9 (2006). Deze wet stelt de rechten en plichten van werkgevers en werknemers vast, bevordert veilige en gezonde werkomgevingen en stelt de basisnormen voor OSH vast. Verdere voorschriften en richtlijnen die specifieke normen verfijnen en detailleren, worden verstrekt onder de aanvullende wetgeving van de OSH Act. Het Ministerie van Gender, Arbeid en Sociale Ontwikkeling (MGLSD) houdt toezicht op en handhaaft de OSH Act en de aanvullende wetgeving.

Plichten van Werkgevers

Werkgevers in Oeganda hebben een wettelijke plicht om de gezondheid, veiligheid en het welzijn van hun werknemers te waarborgen voor zover dit redelijkerwijs uitvoerbaar is. Dit omvat:

• Het bieden van veilige werkplekken en machines: Werkgevers moeten veilige apparatuur, werkruimtes en werksystemen onderhouden.
• Veilige omgang met en gebruik van stoffen: Er moeten maatregelen zijn om chemicaliën, biologische agentia en andere gevaarlijke stoffen op een veilige manier te hanteren, op te slaan en te gebruiken.
• Informatie, instructie, training en toezicht: Werknemers hebben duidelijke informatie nodig over gevaren, veiligheidsprotocollen en hoe ze hun werk veilig kunnen uitvoeren. Werkgevers moeten adequate training en toezicht bieden.
• Overleg en participatie van werknemers: Werknemers en hun vertegenwoordigers hebben het recht om geraadpleegd te worden over en deel te nemen aan OSH-aangelegenheden die hen aangaan.

Plichten van Werknemers

Werknemers hebben ook verantwoordelijkheden onder de OSH Act:

• Redelijke zorg dragen voor hun eigen veiligheid en die van anderen: Werknemers moeten veiligheidsregels en instructies volgen om te voorkomen dat ze zichzelf of hun collega's in gevaar brengen.
• Samenwerken met werkgevers op het gebied van OSH: Werknemers moeten samenwerken met werkgevers bij het vervullen van OSH-plichten en deelnemen aan gezondheids- en veiligheidsprogramma's.
• Gevaren en ongevallen melden: Werknemers moeten mogelijke gevaren, ongevallen, verwondingen of OSH-zorgen onmiddellijk melden aan hun werkgevers.

Specifieke OSH-normen

De OSH-voorschriften van Oeganda bestrijken een breed scala aan werkplekrisico's, waaronder fysieke gevaren, chemische gevaren, biologische gevaren, ergonomische gevaren, psychosociale gevaren, bouwveiligheid, brandveiligheid en noodvoorbereiding, en eerste hulp en medische voorzieningen.

Handhaving en Naleving

OSH-inspecteurs kunnen onaangekondigde inspecties uitvoeren om de naleving van de OSH Act en voorschriften te beoordelen. Handhavingsmaatregelen kunnen variëren van verbeteringsberichten tot boetes en zelfs sluitingsberichten voor ernstige overtredingen.

Werkplekinspecties spelen een cruciale rol bij het handhaven van een veilige en gezonde werkomgeving. Ze dienen om potentiële gevaren te identificeren, naleving van veiligheidsnormen te verifiëren, bewustzijn te vergroten over veiligheidsrechten en -verantwoordelijkheden, en veiligheidsinbreuken te ontmoedigen.

Criteria voor Inspectie

Tijdens inspecties worden verschillende factoren beoordeeld. Deze omvatten naleving van veiligheidsvoorschriften, adequaatheid van risicobeoordelingen, implementatie van beheersmaatregelen, onderhoud en huishouding van de werkplek, verstrekking en gebruik van Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM), noodvoorbereiding, en training en bewustzijn van werknemers.

Frequentie van Inspecties

De frequentie van inspecties hangt af van het risiconiveau dat gepaard gaat met de werkplek, de geschiedenis van naleving of ongevallen, en de beschikbaarheid van middelen voor het uitvoeren van inspecties.

Inspectieprocedures

Het inspectieproces omvat doorgaans een kennisgeving van inspectie, een openingsvergadering, een rondganginspectie, overleg met werknemers, dossierbeoordeling, en een afsluitende vergadering. Hoewel inspecteurs onaangekondigde inspecties kunnen uitvoeren, geven ze vaak enige voorafgaande kennisgeving aan werkgevers.

Opvolgacties

Na een inspectie kunnen verschillende acties worden ondernomen, afhankelijk van de bevindingen. Deze kunnen omvatten het uitgeven van verbeteringsberichten, handhavingsacties voor ernstige overtredingen, en zelfs vervolging in gevallen van ernstige nalatigheid of opzettelijke overtredingen.

Werkongevallen die resulteren in de dood, ernstig letsel of arbeidsongeschiktheid van een werknemer gedurende meer dan drie dagen, moeten door werkgevers worden gemeld. Dit is een wettelijke verplichting zoals uiteengezet in de Workers' Compensation Act, 2000 (Sectie 22). Het rapport, dat specifieke details moet bevatten, dient binnen zeven dagen na het ongeval te worden ingediend bij de dichtstbijzijnde Arbeidscommissaris of een arbeidsinspecteur.

Meldingsprocedure

Rapporten worden doorgaans ingediend op een voorgeschreven formulier, dat verkrijgbaar is bij het Ministerie van Gender, Arbeid en Sociale Ontwikkeling (MGLSD). Het ingevulde formulier wordt vervolgens ingediend bij het dichtstbijzijnde Arbeidskantoor of de Arbeidscommissaris binnen het MGLSD.

Ongevalsonderzoeksprocessen

Werkgevers hebben de primaire plicht om ongevallen te onderzoeken, oorzaken vast te stellen en corrigerende maatregelen te implementeren. Arbeidsinspecteurs en inspecteurs zijn ook bevoegd om hun eigen onderzoeken uit te voeren. Grotere werkplekken zijn verplicht om Veiligheids- en Gezondheidscommissies op te richten, die moeten deelnemen aan het onderzoeksproces. De belangrijkste doelen van het onderzoek zijn het identificeren van de hoofdoorzaak van het ongeval, het identificeren van bijdragende factoren en het ontwikkelen van preventieve en corrigerende maatregelen om soortgelijke toekomstige incidenten te voorkomen.

Schadeclaims

Alle werknemers in Oeganda, ongeacht de aard van hun werk, komen in aanmerking voor compensatie onder de Workers' Compensation Act, 2000. Dit is de primaire wet die de compensatie regelt voor verwondingen of sterfgevallen veroorzaakt door werkongevallen.

Soorten compensatie

Werkgevers zijn aansprakelijk voor het dekken van medische kosten die voortvloeien uit het werkgerelateerde letsel. Er wordt ook compensatie verstrekt voor gederfde lonen tijdens de herstelperiode van de gewonde werknemer (tijdelijke arbeidsongeschiktheid). Voor blijvende invaliditeit (permanente arbeidsongeschiktheid) worden eenmalige betalingen gedaan, waarbij de bedragen worden berekend op basis van de ernst van de invaliditeit. Afhankelijke personen van een werknemer die overlijdt als gevolg van een werkongeval kunnen ook een vergoeding ontvangen.

Claimprocedure

De werknemer dient zijn werkgever zo snel mogelijk na het ongeval op de hoogte te stellen. Vervolgens wordt een medische beoordeling uitgevoerd om de omvang van het letsel en de benodigde behandeling te bepalen. Ondersteunend bewijs, zoals medische rapporten en het ongevallenrapport, wordt verzameld en een claim wordt ingediend. De Arbeidscommissaris is verantwoordelijk voor het bepalen van de geldigheid van de claim en het uit te betalen bedrag.