De hoeksteen van de Noorse wetgeving op het gebied van gezondheid en veiligheid is de Arbeidsomstandighedenwet (Arbeidsmiljøloven), die zorgt voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden. De belangrijkste verantwoordelijkheden onder deze wet zijn verdeeld tussen werkgevers en werknemers. Werkgevers zijn verplicht om systematisch gezondheid, veiligheid en milieu (HSE) te beheren, door het verstrekken van de nodige training, beschermende uitrusting en risicobeoordelingen. Aan de andere kant wordt van werknemers verwacht dat ze meewerken aan HSE-inspanningen, gevaren rapporteren en beschermende uitrusting gebruiken.

Specifieke Vereisten

Onder de Arbeidsomstandighedenwet zijn er specifieke vereisten waaraan moet worden voldaan. Deze omvatten risicobeoordelingen om gevaren op de werkplek te identificeren en te verminderen, veiligheidsafgevaardigden die optreden als werknemersvertegenwoordigers voor HSE-zaken, en werkomgevingscommissies die samenwerking tussen werkgevers en werknemers op het gebied van HSE faciliteren.

Regels die de Arbeidsomstandighedenwet Aanvullen

Er zijn ook regels die specifieke HSE-vereisten voor verschillende werkomgevingen en activiteiten in detail beschrijven. Enkele belangrijke voorbeelden zijn de Bouwvoorschriften (Byggforskriften) die veiligheidsrisico's in de bouw aanpakken, de Chemische Voorschriften (Forskrift om utførelse av arbeid) die de omgang met gevaarlijke chemicaliën behandelen, de Voorschriften met Betrekking tot Werk in Lawaai (Støyforskriften) die werknemers beschermen tegen overmatige blootstelling aan lawaai, en de Voorschriften met Betrekking tot Biologische Factoren (Forskrift om vern mot eksponering for biologiske faktorer) die risico's van bacteriën, virussen en andere biologische agentia aanpakken.

Handhaving en Toezicht

De Noorse Arbeidsinspectie (Arbeidstilsynet) is verantwoordelijk voor de handhaving van HSE-regelgeving. Ze voeren inspecties uit, geven verbeteringsberichten en kunnen boetes opleggen bij niet-naleving.

Aanvullende Belangrijke Wetten

Er zijn aanvullende belangrijke wetten die HSE in specifieke industrieën regelen. Deze omvatten de Petroleumveiligheidswet (Petroleumsloven) voor de offshore olie- en gasindustrie, de Stralingsbeschermingswet (Strålevernloven) die het gebruik van straling en radioactieve materialen reguleert, en de Productcontrolewet (Produktkontrolloven) die de veiligheid van consumentenproducten waarborgt.

Belangrijke Principes van de Noorse HSE-wetgeving

De belangrijke principes van de Noorse HSE-wetgeving omvatten preventie, werkgeversverantwoordelijkheid, werknemersparticipatie en voortdurende verbetering. Deze principes benadrukken het belang van het proactief identificeren en verminderen van risico's, de primaire plicht van werkgevers om een veilige werkplek te creëren en te onderhouden, de essentiële rol van samenwerking tussen werkgevers en werknemers voor effectieve HSE, en de systematische aanpak voor het beheren van veiligheid en gezondheid.

Arbeidsgezondheid en -veiligheid (OHS) is een topprioriteit in Noorwegen, met een sterke nadruk op het voorkomen van schade op de werkplek. Het systeem is gebaseerd op drie belangrijke pijlers: verantwoordelijkheid van de werkgever, betrokkenheid van de werknemer en toezicht door de overheid. Werkgevers zijn primair verantwoordelijk voor het creëren en onderhouden van veilige en gezonde werkplekken, terwijl werknemers actief deelnemen aan het vormgeven van OHS-praktijken. Regelgevende instanties handhaven ondertussen OHS-normen en bieden begeleiding aan bedrijven.

Regelgevend Kader

De Noorse aanpak van OHS wordt beheerst door de Arbeidsomgevingswet (Arbeidsmiljøloven), die de rechten en plichten van werkgevers en werknemers met betrekking tot werkplekveiligheid definieert. De Regelingen met betrekking tot de Arbeidsomgevingswet bieden uitgebreide richtlijnen over specifieke OHS-gebieden, zoals systematisch HSE-management, chemische en biologische gevaren, en de psychosociale en organisatorische werkomgeving.

Belangrijke Instellingen

De Noorse Arbeidsinspectie (Arbeidstilsynet) is de belangrijkste overheidsinstantie die toezicht houdt op OHS-naleving. Het voert inspecties uit en geeft advies aan werkgevers en werknemers. Het Nationaal Instituut voor Arbeidsgezondheid (STAMI) is een onderzoeksinstelling die arbeidsgezondheid onderzoekt en kennis levert die de OHS-regelgeving en -praktijken informeert.

Kern OHS-Praktijken in Noorwegen

Systematisch Gezondheids-, Veiligheids- en Milieumanagement (HSE)

Werkgevers zijn verplicht een gestructureerde aanpak te implementeren voor het beheren van HSE-risico's. Dit omvat continue risicobeoordeling, gevarenbeheersing, training van werknemers, incidentonderzoek en regelmatige evaluatie en verbetering van het HSE-managementsysteem.

Arbeidsgezondheidsdiensten (OHS)

Wanneer risicobeoordelingen dit rechtvaardigen, moeten werkgevers gebruik maken van een goedgekeurde Arbeidsgezondheidsdienst (Bedriftshelsetjenesten). OHS biedt hulp bij gezondheidsmonitoring, werkplekbeoordelingen en gezondheidsbevordering.

Werknemersparticipatie

Noorwegen ondersteunt sterk de betrokkenheid van werknemers bij OHS-besluitvorming. Werknemers kiezen veiligheidsvertegenwoordigers om deel te nemen aan OHS-inspecties en -besprekingen, en in bedrijven met minstens 50 werknemers formuleren gezamenlijke werkgever-werknemercommissies OHS-strategieën.

OHS-Focusgebieden in Noorwegen

De Noorse OHS-aanpak legt de nadruk op het voorkomen van psychosociale gevaren zoals stress, intimidatie en pesten. Interventies om ergonomie aan te pakken en musculoskeletale problemen te minimaliseren hebben prioriteit, evenals strenge regelgeving voor het gebruik van gevaarlijke chemicaliën op de werkplek. Er wordt ook speciale aandacht besteed aan de OHS-behoeften van buitenlandse werknemers, die mogelijk taalbarrières ondervinden en minder bekend zijn met de Noorse normen.

De Noorse Arbeidsinspectie is de belangrijkste instantie die verantwoordelijk is voor de handhaving van regelgeving op het gebied van gezondheid en veiligheid op de werkplek. Ze voert inspecties uit om naleving van de Arbeidsomgevingswet, regelgeving en interne controlemaatregelen die door bedrijven zijn vastgesteld, te waarborgen.

Criteria voor Werkplekinspectie

Inspecties door de Noorse Arbeidsinspectie bestrijken een breed scala aan factoren:

• Fysieke Gevaren: Geluid, trillingen, verlichting, temperatuur, straling, sanitaire voorzieningen
• Chemische Gevaren: Blootstelling aan gevaarlijke stoffen, etikettering & opslag, veiligheidsinformatiebladen
• Biologische Gevaren: Bloedoverdraagbare pathogenen, virussen, bacteriën, schimmel
• Ergonomie: Werkpleksetup, houding, repetitieve bewegingen, handmatig tillen
• Psychosociale Werkomgeving: Werkstress, pesten, intimidatie, werkdruk, werk-privébalans
• Organisatorische Factoren: Communicatie, veiligheidscultuur, managementsystemen, training

Specifieke inspectiefocussen kunnen veiligheid tijdens bouwwerkzaamheden, preventie van grote ongevallen (chemische installaties, etc.), veilige gebruik van machines & apparatuur, en onderzoek naar ongevallen en beroepsziekten omvatten.

Inspectieprocedures

Het inspectieproces omvat verschillende stappen:

1. Planning: Inspecties kunnen onaangekondigd of gepland zijn, gericht op specifieke industrieën, of geïnitieerd naar aanleiding van klachten.
2. Openingsvergadering: De inspecteur ontmoet het management om de reikwijdte van de inspectie te bespreken.
3. Rondgang Inspectie: Visuele beoordeling van de werkplek, samen met interviews met werknemers en beoordeling van relevante documentatie.
4. Vervolginterviews: Verdere gesprekken met management en werknemers indien nodig.
5. Afsluitende Vergadering: De inspecteur vat de bevindingen samen en bespreekt mogelijke corrigerende maatregelen.
6. Schriftelijk Rapport: Omschrijft overtredingen, deadlines voor corrigerende maatregelen en mogelijke sancties bij niet-naleving.

Inspectiefrequentie

De frequentie van inspecties varieert op basis van werkplekrisico, industrie en de prioriteiten van de instantie. Hoogrisicowerkplekken kunnen vaker worden geïnspecteerd. De Noorse Arbeidsinspectie kan het aantal inspecties verhogen als er herhaalde overtredingen zijn.

Vervolgacties

Bedrijven moeten overtredingen binnen de gespecificeerde deadlines aanpakken en documentatie van corrigerende maatregelen aan de Noorse Arbeidsinspectie overleggen. Herhaalde overtredingen of ernstige schendingen kunnen strengere deadlines, boetes of zelfs tijdelijke sluitingsbevelen met zich meebrengen. Werknemers hebben het recht om zorgen te melden en deel te nemen aan verbeterprocessen.

Belangrijke Regels & Richtlijnen

De Arbeidsomgevingswet is het belangrijkste kader voor veiligheidsvoorschriften op de werkplek in Noorwegen. De Regeling inzake Systematisch Gezondheids-, Veiligheids- en Milieubeheer biedt specifieke vereisten. De Regeling inzake de Uitvoering van Werk bevat bepalingen voor apparatuur, machines en werkprocessen.

Werkgevers in Noorwegen hebben de wettelijke verplichting om onmiddellijk de Noorse Arbeidsinspectie (Arbeidstilsynet) en de dichtstbijzijnde politieautoriteit op de hoogte te stellen in geval van ernstige werkplekongelukken of sterfgevallen. Dit omvat incidenten die resulteren in overlijden, verwondingen die waarschijnlijk blijvende invaliditeit veroorzaken, acute vergiftiging, bewusteloosheid, verlies van ledematen of ernstige brandwonden.

Meldingsvereisten

Voor alle werkgerelateerde verwondingen of ziekten die resulteren in ten minste één dag afwezigheid, zijn werkgevers verplicht een rapport in te dienen bij de Noorse Welzijns- en Arbeidsadministratie (NAV). Daarnaast moeten werkgevers een intern register bijhouden van alle werkplekongelukken en ziekten, ongeacht de ernst ervan.

Onderzoeksprocessen

Werkgevers zijn ook verplicht grondige onderzoeken uit te voeren naar werkplekongelukken om de oorzaken te achterhalen en preventieve maatregelen te implementeren. Dit proces kan het interviewen van getuigen, het veiligstellen van de ongevalslocatie en het beoordelen van relevante documentatie zoals procedures en onderhoudsrapporten omvatten. De Noorse Arbeidsinspectie kan ook onderzoeken uitvoeren, vooral in het geval van ernstige ongevallen. Zij hebben de bevoegdheid om bewijsmateriaal te verzamelen, werknemers en management te interviewen, aanvullende documentatie op te vragen en handhavingsberichten of boetes uit te vaardigen.

Schadeclaims

Alle werknemers in Noorwegen zijn gedekt door de Nationale Verzekeringsregeling (Folketrygden), die compensatie biedt voor medische kosten, gederfde lonen, tijdelijke of permanente invaliditeitsuitkeringen en nabestaandenuitkeringen in geval van overlijden. Werkgevers zijn ook verplicht aanvullende arbeidsongevallenverzekering voor hun werknemers te hebben, die mogelijk uitgebreidere dekking biedt. In gevallen van grove nalatigheid of opzettelijke schade kunnen werknemers civiele rechtszaken aanspannen tegen hun werkgever.

Belangrijke Regels

Het kader voor ongevallenrapportage, onderzoek en preventieve maatregelen is uiteengezet in de Arbeidsomstandighedenwet, met name in Hoofdstukken 4 en 5. De Regelingen met betrekking tot Systematisch Gezondheids-, Veiligheids- en Milieubeheer in Ondernemingen bieden details over interne controlesystemen en ongevallenonderzoek. De Nationale Verzekeringswet beschrijft de compensatiebepalingen voor werkgerelateerde verwondingen en ziekten.