In Noord-Macedonië stelt de Grondwet (Artikel 32) het fundamentele recht van iedereen op veiligheid en gezondheidsbescherming op het werk vast. De Wet op Arbeidsveiligheid en Gezondheid en de Wet op Gezondheidsbescherming zijn de kernwetgevingen die de verantwoordelijkheden van werkgevers en werknemers, risicobeoordeling, veiligheidsmaatregelen en handhavingsmechanismen uiteenzetten.

Verantwoordelijkheden van de Werkgever

Werkgevers in Noord-Macedonië zijn verplicht om regelmatige en grondige risicobeoordelingen van alle werkplekken en werkprocessen uit te voeren om potentiële gevaren te identificeren en te verminderen. Ze moeten passende veiligheidsmaatregelen implementeren op basis van risicobeoordelingen, waaronder het verstrekken van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), training, veilige werkprocedures en het onderhouden van apparatuur. Werkgevers zijn ook verantwoordelijk voor het voorlichten van werknemers over gevaren op de werkplek, veilige werkpraktijken en noodprocedures. Ze moeten, waar nodig, medische onderzoeken voor werknemers regelen om de impact van blootstelling op de werkplek te monitoren. Bovendien zijn werkgevers verplicht om procedures op te stellen voor het melden, registreren en onderzoeken van werkplekongelukken, verwondingen en ziekten. Ze moeten ook de betrokkenheid van werknemers bij de ontwikkeling en implementatie van maatregelen voor arbeidsveiligheid en gezondheid (OSH) faciliteren.

Rechten en Verantwoordelijkheden van Werknemers

Werknemers in Noord-Macedonië hebben het recht om te werken in een omgeving zonder erkende gevaren. Ze mogen werk weigeren waarvan ze geloven dat het een ernstig en onmiddellijk gevaar voor hun gezondheid of veiligheid vormt. Werknemers hebben recht op informatie en training met betrekking tot arbeidsveiligheid en gezondheid. Van hen wordt ook verwacht dat ze deelnemen aan besluitvormingsprocessen over arbeidsveiligheid en gezondheid, veiligheidsinstructies opvolgen, PBM correct gebruiken en onveilige omstandigheden melden.

Specifieke Gezondheids- en Veiligheidsgebieden

De wetten voor arbeidsveiligheid en gezondheid in Noord-Macedonië bestrijken talrijke gebieden, waaronder voorschriften voor de omgang met, opslag, etikettering en verwijdering van gevaarlijke chemicaliën. Er zijn maatregelen om werknemers te beschermen tegen overmatige geluids- en trillingsniveaus. De wetten richten zich ook op de preventie van musculoskeletale aandoeningen gerelateerd aan werkplekontwerp en werktaken. Ze behandelen werkstress, pesten en intimidatie. Er zijn ook voorzieningen voor eerstehulpvoorzieningen, noodplanning en oefeningen.

Handhaving

De Staatsarbeidsinspectie is het primaire handhavingsorgaan voor wetten op arbeidsveiligheid en gezondheid in Noord-Macedonië. Inspecteurs hebben de bevoegdheid om werkplekinspecties uit te voeren, verbeteringsberichten en boetes uit te vaardigen, en werkonderbrekingen te bevelen in geval van ernstig risico.

De arbeidsgezondheid en -veiligheid (OSH) in Noord-Macedonië wordt sterk beïnvloed door de wetgeving van de Europese Unie, met als doel harmonisatie met de beste praktijken van de EU. De kernwetgevingen omvatten de Wet op Arbeidsveiligheid en Gezondheid, die de basis vormt voor OSH-principes en -reguleringen, en de Wet op Gezondheidsbescherming, die zich richt op gezondheidsrisico's op de werkplek.

Gevaaridentificatie en Risicobeoordeling

Werkgevers zijn verplicht om uitgebreide risicobeoordelingen uit te voeren op alle werkplekken en werkprocessen. Deze beoordelingen moeten fysieke, chemische, biologische, ergonomische en psychosociale gevaren omvatten.

Preventieve en Controlemaatregelen

Werkgevers moeten een hiërarchie van controles volgen om risico's te elimineren of te minimaliseren. Deze hiërarchie geeft prioriteit aan technische maatregelen boven administratieve maatregelen en persoonlijke beschermingsmiddelen. Specifieke voorschriften regelen de omgang, opslag, transport, etikettering en verwijdering van gevaarlijke stoffen. Blootstellingslimieten en controlemaatregelen zijn ingesteld om werknemers te beschermen tegen schadelijke geluids- en trillingsniveaus. Voorschriften richten zich ook op de preventie van musculoskeletale aandoeningen en psychosociale gevaren.

Opleiding en Informatie voor Werknemers

Werkgevers zijn verplicht om uitgebreide veiligheids- en gezondheidstrainingen te geven aan alle werknemers. Deze training moet worden afgestemd op de specifieke risico's van de functie en moet veilige werkpraktijken, gevaaridentificatie en noodprocedures behandelen.

Gezondheidstoezicht

Werkgevers moeten medische onderzoeken en toezicht regelen voor werknemers die aan bepaalde risico's zijn blootgesteld, zoals lawaai, chemicaliën of biologische gevaren. Dit toezicht richt zich op vroege opsporing van gezondheidseffecten en preventieve acties.

Noodvoorbereiding en Reactie

Werkplekken moeten noodplannen, EHBO-voorzieningen en getraind personeel hebben. Regelmatige oefeningen en simulaties worden uitgevoerd om de paraatheid te waarborgen.

Handhaving en Naleving

De Staatsarbeidsinspectie is het primaire handhavingsorgaan voor OSH in Noord-Macedonië. Ze voeren inspecties uit, geven verbeteringsberichten en boetes, en kunnen werkonderbrekingen bevelen in geval van ernstige gevaren. Betrokkenheid en raadpleging van werknemers in OSH-aangelegenheden wordt aangemoedigd via verplichte mechanismen zoals veiligheidscomités.

Werkplekinspecties spelen een cruciale rol bij het verifiëren van naleving, het identificeren van gevaren, het vergroten van het bewustzijn en het bevorderen van verbeteringen in arbeidsveiligheid en gezondheid (OSH). Ze zijn het primaire mechanisme om ervoor te zorgen dat werkgevers zich houden aan de noodzakelijke veiligheidsnormen en -voorschriften.

De Autoriteit en Reikwijdte van Inspecties

De Staatsarbeidsinspectie is belast met het uitvoeren van werkplekinspecties in alle economische sectoren. Deze inspecties bestrijken een breed scala, waaronder risicobeoordelingen, gevarenbeheersing, training, gezondheidsbewaking, administratie en noodvoorbereiding.

De Procedure van Inspecties

Het inspectieproces begint met planning en voorbereiding, waarbij inspecteurs inspectieplannen ontwikkelen op basis van risicoprofielen, eerdere inspectiegeschiedenis en ontvangen klachten. Dit wordt gevolgd door een openingsconferentie waar inspecteurs de werkgeversvertegenwoordigers ontmoeten om het doel, de reikwijdte en het proces van de inspectie uit te leggen.

De volgende stap is een werkplekronde, een grondig onderzoek van de werkplek om gevaren te identificeren, werkpraktijken te observeren en documentatie te bekijken. Inspecteurs kunnen ook werknemers en managers interviewen om inzicht te krijgen in veiligheidspraktijken en zorgen.

De inspectie wordt afgesloten met een sluitingsconferentie waar de inspecteur de bevindingen samenvat, mogelijke overtredingen bespreekt en eventuele vereiste corrigerende maatregelen uiteenzet. Vervolgens wordt een formeel inspectierapport opgesteld, waarin de inspectiebevindingen, overtredingen en deadlines voor corrigerende maatregelen worden gedocumenteerd.

Criteria en Frequentie van Inspecties

Inspecties worden uitgevoerd op basis van een risicogebaseerde benadering. De frequentie van inspecties hangt af van het inherente risiconiveau van de industrie en de nalevingsgeschiedenis van de werkgever, waarbij werkplekken met een hoog risico vaker worden geïnspecteerd.

Inspecties richten zich op naleving van OSH-voorschriften, inclusief de aanwezigheid en implementatie van risicobeoordelingen, gevarenbeheersingsmaatregelen, opleidingsprogramma's voor werknemers, gezondheidsbewaking, systemen voor incidentrapportage en -onderzoek, en noodplannen.

Vervolgacties na Inspecties

Na de inspectie, als er overtredingen worden geconstateerd, geven inspecteurs verbeteringsberichten uit waarin corrigerende maatregelen en deadlines worden gespecificeerd. Niet-naleving kan resulteren in boetes of, in ernstige gevallen, opschorting van de activiteiten.

Vervolginspecties kunnen worden uitgevoerd om te verifiëren dat corrigerende maatregelen zijn geïmplementeerd. Inspecteurs kunnen ook advies en begeleiding geven aan werkgevers over hoe ze OSH-naleving kunnen bereiken.

Werkgevers zijn wettelijk verplicht om ernstige ongevallen en sterfgevallen onmiddellijk te melden bij de Staatsarbeidsinspectie en de relevante autoriteiten. Ze moeten ook gedetailleerde verslagen bijhouden van alle werkplekincidenten, inclusief kleine verwondingen, voor rapportage- en analysemogelijkheden. Er bestaan strikte deadlines voor het melden van verschillende ernstniveaus van ongevallen.

Onderzoeksprocessen

Werkgevers moeten een grondig intern onderzoek uitvoeren om de oorzaak van ongevallen vast te stellen en corrigerende maatregelen te implementeren om toekomstige voorvallen te voorkomen. De Arbeidsinspectie kan haar eigen onderzoek uitvoeren bij ernstige ongevallen of in gevallen van vermoedelijke nalatigheid. Onderzoeken zijn gericht op het vaststellen van de hoofdoorzaken van het ongeval (technisch, menselijke fout, procedurele mislukkingen), eventuele schendingen van voorschriften en aanbevelingen voor preventieve maatregelen.

Schadeclaims

Werkgevers in Noord-Macedonië moeten een werknemerscompensatieverzekering afsluiten voor alle werknemers. Gewonde werknemers hebben recht op medische behandeling en revalidatiekosten, tijdelijke of permanente invaliditeitsuitkeringen, compensatie voor gederfde lonen en nabestaandenuitkeringen in geval van sterfgevallen. Werknemers dienen schadeclaims in bij de verzekeraar. Geschillen kunnen via het rechtssysteem worden opgelost.

Aanvullende Overwegingen

Werknemersvertegenwoordigers moeten betrokken worden bij ongevalsonderzoeken om waardevolle inzichten te bieden. Het primaire doel van ongevalsrapportage en -onderzoek is om van deze gebeurtenissen te leren en maatregelen te implementeren om toekomstige voorvallen te voorkomen.